روزشمار تاریخ ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب 57( بخش 28 )

رضاشاه می برد و می دوزد

و به هیچکس پاسخگو نیست!

هشت سال تا سقوط رضاشاه باقی مانده است. او بتدریج پیر می شود و هرچه مسن تر می شود بر خشونتش افزوده می شود. کارهای عمرانی همچنان پیش برده می شود اما یاران اولیه او همچنان مانند دانه های انار که مرغ از روی زمین بر می چیند، یکی یکی به قتل می رسند. همه آنها قربانی پرونده سازی های بادمجان دور قاب چینانی می شوند که از سوء ظن بیمارگونه و ترس ذاتی رضاشاه برای حذف رقیبان سوء استفاده می کنند. تیمورتاش، وزیر دربار او که قربانی یک توطئه داخلی و خارجی است در زندان به قتل می رسد. نظامی ها، مانند دوران محمد رضاشاه و دوران رهبری علی خامنه ای درجه ژنرالی می گیرند، برکنار می شوند، زندانی می شوند و فرماندهی می گیرند بی آن که هیچکس دیگری جز شخص رضاشاه تصمیم گیرنده باشد. مجلس کاملا تابع تصمیمات رضاشاه است. حتی لایحه ای برای تصمیمات او برای برکناری ها و محاکمات فرمایشی تصویب می کند! در همین سال عارف قزوینی در تبعید رضاشاه در خرابه های همدان چشم بر جهان می بندد. جاده چالوس دو ساله ساخته می شود و اصغر قاتل سرانجام دستگیر می شود.

سال 1312

فروردین ماه

1 – عده زیادی از صاحب منصبان قشون ترفیع درجه گرفتند. در این ترفیعات سرتیپ محمد حسین آیرم رئیس نظمیه، سرتیپ کریم بوذرجمهری رئیس بلدیه، سرتیپ عزیزالله ضرغامی رئیس امنیه، سرتیپ یزدان پناه رئیس تفتیش نظام، سرتیپ شاه بختی فرمانده لشکر شمال غربی، سرتیپ محتشمی فرمانده لشکر شمال شرقی و سرتیپ مقدم فرمانده لشکر مرکز به درجه امیر لشکری ارتقاء مقام یافتند. سرهنگ احمد معینی، سرهنگ دکتر کریم هدایت، سرهنگ عبدالجواد قریب، سرهنگ ابراهیم زندیه، سرهنگ محمد میمند به درجه سرتیپی ارتقاء درجه یافتند. نایب سرهنگ حاج علی رزم آرا فرمانده تیپ لرستان به درجه سرهنگی نائل آمد.

2 – به دنبال اظهار نظر و توصیه جامعه ملل در مورد حل اختلاف دولت ایران و کمپانی نفت نمایندگان کمپانی وارد تهران شدند.

3 – کنفرانس بزرگ اقتصادی از نمایندگان اتاق های تجارت ولایات در عمارت شرکت سهامی تهران تشکیل و از طرف رئیس الوزراء افتتاح شد.

اردیبهشت ماه

1 – مذاکرات بین متخصصین و مشاورین حقوقی دولت و کمپانی نفت جنوب خاتمه پذیرفت. این مذاکرات بین فروغی، تقی زاده، داور و سرجان کدمن رئیس کل شرکت نفت ادامه داشت. مدت امتیاز نامه دارسی شصت سال بود که سی سال آن منقضی شده بود. هنگام تنظیم قرارداد جدید اساسا صحبت از تمدید قرارداد برای مدت شصت سال نبود. ولی در مراحل آخر این تصمیم به دولت ایران تحمیل شد. قرارداد جدید مشتمل بر یک مقدمه و 27 ماده بود.

2 – دولت لایحه جدیدی مربوط به قرارداد نفت ایران و انگلیس را تقدیم مجلس شورای ملی نمود ودر کمیسیونهای مالیه، عدلیه و اقتصاد مورد مطالعه و بحث واقع شد.

3 – علی اکبر داور وزیر عدلیه لایحه سلب مصونیت آقای امین التجار را به اتهام پرداخت رشوه به تیمورتاش به مجلس برده و به تصویب رسانید. امین التجار همان روز بازداشت و محاکمه مجددی از تیمورتاش و امین التجار در دیوان جزا شروع شد.

خرداد ماه

1 – لایحه جدید نفت بین ایران و انگلیس با 105 رای موافق از 113 نفر به تصویب رسید.

تیر ماه

1 – حکم محکومیت دوم تیمورتاش از شعبه اول جزای عمال دولت (دیوان کیفر) صادر گردید. تیمورتاش به جرم اخذ 9 هزار لیره انگلیسی و 200 هزار ریال رشوه از حاج امین التجار اصفهانی در قبال کمک به مشارالیه در عقد قرارداد انحصار تریاک به پنج سال حبس مجرد و تادیه 9 هزارلیره و رشوه ماخوذه به ضبط خزانه دولتی محکوم گردید. امین التجار نیز محکوم به شش ماه حبس تادیبی شد.

شهریور ماه

1 - 82 نفر از محصلین دولتی برای تحصیل عازم اروپا شدند.

مهر ماه

1 – کاراخان قائم مقام کمیساریای خارجه دولت اتحاد جماهیر شوروی با تشریفات رسمی وارد تهران شد. از طرف وزیر و معاون وزارت خارجه و کفیل ارکان حرب قشون و رئیس تشکیلات نظمیه و بلدیه و حکمران تهران از وی استقبال به عمل آمد.

2 – کاراخان با شاه، رئیس الوزراء و وزیر خارجه ملاقات کرد.

3 – عبدالحسین تیمورتاش وزیر سابق دربار در زندان قصر در سن 52 سالگی به وضع مرموزی از بین رفت. همانروز جنازه او را تحویل خانواده اش دادند.

4 – کاراخان از زندان قصر بازدید نمود.

آبان ماه

1 – جعفرقلی اسعد (سردار اسعد بختیاری) وزیر جنگ که در معیت رضاشاه برای مراسم اسب دوانی به شمال رفته بود در بابل توسط سرهنگ سیاسی رئیس اداره تامینات بازداشت و تحویل زندان قصر گردید.

آذر ماه

1 – مراسم افتتاح راه چالوس برگزار شد. راه مزبور از کرج تا چالوس 168 کیلومتر و راه کوتاه اتصال تهران به دریای خزر است. مسیر آن از ابتدا تا انتها کوهستانی است. ارتفاع راه در کرج 1400 متر و عرض معمولی این راه 8 متر است که دربعضی نقاط به 12 متر می رسد. پلها و لوله های این راه که جمعا به طول 2443 متر میباشد با سنگ و آهک ساخته شده است. ساختمان این راه در بهار 1310 و پل چالوس در بهمن 1311 شروع شد. طول پل 140 متر می باشد. راه چالوس به راه مخصوص نامگذاری شد.

2 – از طرف وزیر داخله لایحه سلب مصونیت از آقایان ابراهیم قوام (قوام الملک شیرازی)، محمد تقی اسعد (امیر جنگ) و امیر حسین ایلخان به علت مداخله در اموری که به ضرر مملکت است به مجلس شورای ملی تقدیم و در همان جلسه به تصویب رسید.

دی ماه

1 – کارخانه سیمان واقع در بین راه حضرت عبدالعظیم در پای کوه چشمه علی افتتاح شد. منصور وزیر طرق گفت قسمتی از اولین کارخانه سیمان ایران از دانمارک و بخشی از سوئد خریداری شده است. کارخانه روزانه استعداد ساختن صد تن سیمان را دارد.

بهمن ماه

1 – عارف قزوینی شاعر بزرگ معاصر در همدان در سن 52 سالگی دفن گردید. عارف علاوه بر جنبه شعری و فضل و هنر یکپارچه احساس بود.

اسفند ماه

1 – در اثر جدیت مامورین تامینات اصغر قاتل که مرتکب هشت فقره قتل در تهران ظرف دو ماه و نیم شده بود دستگیر شد و در همان نخستین مراحل بازجوئی به تمام جنایات خود اعتراف کرد.

2 – اصغر قاتل معروف به اصغر بروجردی بامیه فروش از جانیان بالفطره و خطرناک بود در اواخر پائیز سال 1312 از عراق به تهران آمد و در مدت کوتاهی مرتکب 8 فقره قتل گردید وی قبلا در عراق 25 فقره قتل انجام داده بود. اصغر در فریب دادن اطفال خردسال در سنین بین ده تا پانزده سال مهارت عجیبی داشته و آنها را برای اطفاء شهوات حیوانی خود به خرابه های خارج شهر می برد. و در آنجا پس از انجام عمل شنیع سر می بریده یا شکم پاره می کرده است. در نخستین روزهائیکه وی مرتکب چند قتل گردید مامورین تامینات در صدد کشف جرم و دستگیری قاتل بودند. سرانجام در 10 اسفند قاتل دستگیر و به زندان افتاد و مراحل بازجوئی او به سرعت انجام گرفت. پس از تکمیل پرونده، رسیدگی به دادگاه عالی جنائی ارجاع گردید. دادگاه عالی جنائی در روز 15 / 3 / 1313 قبل از ظهر به ریاست جعفر جوان و عضویت آقایان دکتر قاضی، باقر طلیعه، شیروانی و وجدانی با حضور آقای علی سیاسی دادستان استیناف و صفی نیا معاون دادستان و دکتر فلاتی رئیس پزشک قانونی تشکیل و آغاز به محاکمه کرد. شریعت زاده و شیخ رضا ملکی وکلای تسخیری او بودند. قاتل در تمام مراحل به جنایات خود اعتراف نموده حتی قتل هائی را که در عراق انجام داده بود برشمرد و استدلال کرد که آنها بی سر و پا بوده اند و من آنها را از بین بردم. دادگاه سرانجام طبق ماده 170 قانون مجازات عمومی او را هشت بار به اعدام محکوم نمود. متهم از رای صادره تقاضای تمیز کرد و رای در دیوان عالی تمیز ابرام شد و سرانجام قاتل در بامداد روز ششم تیر ماه در میدان توپخانه به دار کشیده شد. (سلیمان بهبودی در خاطرات انتشار نیافته خود نوشته است روزی رضا شاه دستور داد اصغر قاتل را نزد او بیاورند تا شخصا او را ببیند. در روز موعود اصغر به اتفاق رئیس نظمیه و عده زیادی صاحب منصب و آژان به کاخ شاه آمدند. شاه قبل از دیدار دستور داد تا دستهای او را با طناب ببندند وقتی به اتاق شاه وارد می شود شاه از او می پرسد تو چرا آدم کشتی؟ او میگوید اینها فاسد بودند و من آنها را کشتم. شاه می گوید مگر فقط در ایران فاسد است؟ جای دیگری وجود ندارد؟ اصغر پاسخ می دهد در جای دیگر هم فاسدها را از بین بردم و در عراق 25 نفر را کشته ام. آنگاه شاه با نفرت به رئیس پلیس میگوید او را ببرید و بکشید.)

3 – پس از چهارده سال که سوریه تحت سرپرستی دولت فرانسه بود طبق معاهده جدید که بین حکومت جمهوری سوریه و کمیسر عالی فرانسه در شامات امضاء گردید و بدین ترتیب دوره سرپرستی فرانسه در سوریه ملغی شد. وزارت خارجه ایران از استقلال سوریه اظهار مسرت نمود. تلگراف تبریک مخابره نمود.

4 – بودجه کل مملکتی مربوط به سال 1313 به تصویب مجلس شورای ملی رسید. عایدات پیش بینی شده مبلغ 417/413/621 ریال و مخارج 865/307/621 ریال می باشد. ضمنا به وزارت مالیه اجازه داده شد دو میلیون لیره از محل ذخیره مملکتی برای خرید و تکمیل مهمات قشونی تادیه نموده و پرداخت هائی را هم که از محل ذخیره مملکتی برای این منظور قبلا بانتظار تصویب اضافه اعتبار به عمل آمده است باین اعتبار محسوب نماید.

5 – قرارداد حکمیت تعیین خط سرحدی بین ایران و افغانستان امضاء و مبادله گردید. قانون محاسبات عمومی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید.

6 – قانون اجازه تاسیس دانشسراهای مقدماتی و عالی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. بموجب این قانون دولت موظف شد از اول فروردین ماه لااقل تا مدت 5 سال 25 باب دارالمعلمین و دارالمعلمات مقدماتی و یک دارالمعلمین عالی در تهران و شهرستانها تاسیس و دایر نماید. تحصیل در این مدارس مجانی و شبانه روزی خواهد بود. فارغ التحصیلان دارالمعلمین مقدماتی معلم مدارس ابتدائی می شوند. دوره دارالمعلمین عالی سه سال با دیپلم کامل متوسطه و دوره دارالمعلمین مقدماتی دو سال با دارا بودن سیکل اول متوسطه است.

7 – سرهنگ رضا قلی خان امیر خسروی رئیس بانک پهلوی که مربوط به قشون است به ریاست کل بانک ملی ایران با یکهزار تومان حقوق در ماه تعیین شد. امیر خسروی به خدمت مستشاران آلمانی بانک خاتمه داد و امور بانک را جزئا و کلا به ایرانی سپرد. محمد علی فرزین وزیر سابق امور خارجه و مالیه معاونت بانک را عهده دار می باشد.

8 – قانون مجازات مرتکبین قاچاق به تصویب کمیسیون عدلیه مجلس رسید و به دولت برای اجرا ابلاغ شد.

لینکها ی شمارههای گذشته:

1- http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/novamr/624/ruzshomar.ht

2 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/novamr/625/ruzshmar.htm

3 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/novamr/626/ruzshomar.html

4 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/desamr/627/tarikh.html

5 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/desamr/628/ruzshomar.html

6 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/desamr/629/tarikh.html

7 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/janvi2018/tarikh.html

8 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/janvi2018/631/tarikh.html

9 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2018/janvie/632/tarikh.html

10 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2018/janvie/633/tarikh.html