راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

روزشمار تاریخ انقلاب مشروطه تا انقلاب 57-  بخش 7

شاه کودتاچی سقوط کرد

و به روسیه تزاری گریخت!

 

محمدعلیشاه اندک زمانی پس از کودتا علیه مشروطه و به توپ بستن مجلس و اعدام شماری از آزادیخواهان و روزنامه نگاران زیر فشار جنبش انقلابی مردم ایران سقوط کرد و به روسیه تزاری گریخت. او به محض رسیدن به روسیه سرگرم جمع آوری قوای نظامی شد تا با کمک تزار روس به ایران بازگشته و جنگ را برای تصاحب دوباره تاج و تختش آغاز کند. در این دوران و پس از شکست کودتا در چهار گوشه ایران قتل وغارت و بی نظمی حاکم است و در تهران، توطئه ها علیه رهبران انقلاب مشروطه یکی پس از دیگری جریان یافت. از جمله محاصره ستارخان در باغ اتابک از سوی نظمیه تهران که حالا فرمانده آن یکی از مجاهدان و یاران گذشته ستارخان؛ یعنی یپرم خان ارمنی است. در این محاصره و تیراندازی ستارخان مجروح می شود و یک پای او بشدت صدمه دیده و تا پایان عمر کوتاهی که برایش باقی مانده بود می لنگید. خبرها را بخوانید:

  

سال 1289 شمسی

 

فروردین ماه

-1 ستارخان و باقرخان با عده ای مجاهد مسلح وارد تهران شدند. دولت، ستارخان وهمراهان را در پارک اتابک سکونت داد. باقرخان وهمراهان درعشرت آباد مسکن گزیدند.

-2مجلس شورای ملی قانون حمل اسلحه را در 6 ماده به تصویب رسانید. به موجب این قانون فقط افراد پلیس و نظامیان حق حمل اسلحه دارند و سایرین موظف هستند سلاح های خودشان را در مقابل دریافت وجه تحویل دهند.

3 -هیئت وزیران بطور دسته جمعی از سمت های خود کناررفتند.

 

اردیبهشت ماه

 

1 - زنی در یزد فرزند پنج ساله شوهرش را از ارتفاع 20 ذرع به قصد کشتن پرتاب کرد. زنان همسایه به محض دیدن چنین جنایتی زن را سنگسار و سپس قطعه قطعه کردند .

-2  سپهدار رئیس الوزرا کاپیتولاسیون را طی بخشنامه ای لغوکرد .

3 - سپهدار در کادر وزیران تغییراتی داد .

 

خرداد ماه

 

1 - روزنامه های سرکش و تند رو به امر سپهدار توقیف و مدیران آن به محکمه جلب شدند .

2 - مستشارالدوله رئیس مجلس ونواب وی مستعفی شدند .

-3 ذکاء الملک به ریاست مجلس انتخاب شد .

 

تیر ماه

 

-1 چهار نفر از مجاهدین وارد خانه سید عبدالله بهبهانی یکی از دو زعیم روحانی مشروطیت شدند و او  را به ضرب چند گلوله کشتند .

2 - به مناسبت قتل سید عبدالله بهبهانی مجلس شورای ملی و بازار تهران تعطیل شد و عزای عمومی اعلام گردید. مردم تعزیرمسببین واقعه از جمله سید حسن تقی زاده محرک واقعه را خواستار شدند .

 

مرداد ماه

 

-1 به دنبال اجرای قانون خلع سلاح غیرنظامیان که دولت مدت زمان معقولی برای تحویل سلاح های افراد غیرنظامی کرده بود، مجاهدین تحت فرماندهی ستارخان و باقرخان از تحویل سلاح خودداری کردند. دولت ناگزیر برای خلع سلاح آنها قوائی به پارک اتابک فرستاد. در نتیجه بین نیروهای دولتی به فرماندهی سردار بهادربختیاری و یپرم ارمنی از یک طرف و ستارخان و باقرخان ازطرف دیگر زد و خورد خونینی روی داد. دراثر این زد و خورد ازقوای دولتی هفت کشته و بیست و سه زخمی و از مجاهدین 18 کشته و چهل زخمی باقی ماند. ستارخان در این زد و خورد از ناحیه پا مجروح شد. سرانجام مجاهدین خلع سلاح شدند و ستارخان و باقرخان به منزل صمصام السلطنه انتقال یافتند .

 

مهر ماه

 

1 - ناصر الملک از لندن طی تلگرافی قبولی خود را برای نیابت سلطنت اعلام کرد, مشروط بر اینکه ماهیانه به وی ده هزار تومان حقوق پرداخت شود. حقوق عضدالملک نایب السلطنه سابق پنج هزارتومان بود .

2 - چهار قافله بزرگ که عمده حمل آنها تریاک بوده است درنزدیکی کنگاور یغما و غارت گردیده، همچنین عده زیادی از زوار را غارت و لخت نمودند.

-3 قوای بختیاری تحت فرمان امیرمفخم و سردار ظفر از اصفهان به طرف کاشان عزیمت نمودند تا نایب حسین کاشی را دستگیرنمایند. نایب حسین دروازه ها و عمارات بزرگ را سنگربندی نموده آماده دفاع شد. قوای نایب حسین هزار و دویست نفرند. در دو وهله جنگی که بین طرفین به وقوع پیوست عده زیادی کشته شدند. سرانجام شهر کاشان به گلوله بسته شد و نایب حسین و اتباعش فرارکردند .

-4  در تبریز روزنامه شفق به مدیریت میرزا صادق خان رضا زاده انتشار یافت .

5 - به دنبال لغوامتیاز روزنامه سرکش وتند روی شرق، سید ضیاء الدین به انتشارروزنامه برق اقدام نمود .

همکاران سید ضیاء الدین در روزنامه شرق عبارتند از: احتشام همایون – میرزا علی اصغرخان (زرین کفش )- میرزا علی اکبرخان (داور) – آقا شیخ موسی نجم آبادی – دکترحسین خان کچال. هزینه روزنامه شرق و برق توسط زرتشتیان تامین می گردید .

6- میرزا محمد تقی خان، ملک الشعرای آستانقدس رضوی درمشهد به انتشار روزنامه ای بنام نوبهاراقدام کرد و اولین شماره آن امروز منتشر شد .

-7 پانصد نفر دزد از لار حرکت کرده محال بندرعباس را احاطه نموده و تمام قوافل و قراء را تا حدود شهرغارت کردند. دراین غارت مقدارزیادی امتعه انگلیسی نیز از بین رفت .

-8 امروز در شیراز عده ای از مردم نعش دخترمسلمانی را که مدعی بوده اند یهودی ها کشته اند برسردست گرفته به عدلیه هجوم می برند. پس از اینکه عدلیه را غارت کردند به محله یهودی ها یورش بردند. سربازانی که برای حفظ آن محله فرستاده شده بودند درغارت با شورشیان شرکت نمودند. عده ای از قشقائی ها نیز در این وقت به آنها ملحق شدند و بیش از همه خسارت وارد آوردند. تمام خانه ها بکلی غارت و یغما شدند. 11 یهودی مقتول و 15 نفرمجروح شدند. تعداد یهودیان شیراز پنج هزار نفرند که همه مستاصل و بیچاره شده اند .

 

آبان ماه

 

1 - شهاب السلطنه بختیاری با 250 سوار به تعقیب نایب حسین کاشی پرداخت. نایب حسین و اتباعش به سمت اردستان متواری شدند .

 

 آذر ماه

 

1 - مجلس شورای ملی در جلسه امروز خود به پیشنهاد دولت تصویب نمود ماهیانه چهارصد تومان حقوق به ستارخان وسیصد تومان حقوق به باقرخان پرداخت شود .

 -2 درجلسه امروز مجلس شورای ملی برای وراث سید عبدالله بهبهانی ماهیانه پانصد تومان حقوق تعیین شد .

 

بهمن ماه

 

1 - مجلس شورای ملی قرارداد استخدام مستشاران امریکائی را برای وزارت مالیه به مبلغ 5600 لیره مواجب در سال تصویب کرد .

2- مرتضی قلی خان صنیع الدوله اولین رئیس مجلس شورای ملی درچهار راه مخبرالدوله هدف گلوله دو نفرکارگرروسی قرارگرفته به قتل رسید. قاتلین چون تبعه روسیه بودند از طریق وزارت امورخارجه تحویل سفارت روس شدند .

 

اسفند

 

خبر قابل توجهی در این ماه نبوده است تا دراین مرور روزشمار تاریخ منتشر کنیم.

 

لینک های شماره های گذشته:

1 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2022/desamr/862/bala.htm

 

2 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2022/desamr/863/bala.html

 

3 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2022/janve23/864/bala.html

 

4 -  https://www.rahetudeh.com/rahetude/2022/janve23/865/bala.html

 

5 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2022/janve23/866/bala.html

 

6 - https://www.rahetudeh.com/rahetude/2022/janve23/867/bala.html

 

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 

 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 868  - 12 بهمن 1401

                                اشتراک گذاری:

بازگشت