مراببوس خانم گلشیفته
هویت تاریخی
ترانه های ملی
نباید تغییر داده شود
هفته گذشته، از هر سو، لینک ترانه ای را روی
پیامگیر راه توده قرار داده اند که مربوط است به شعری که خانم گلشیفته
بازیگر جوان سینمای ایران که اکنون در خارج از کشور مستقر شده روی آهنگ
مراببوس خوانده است. در همین پیام ها برای ما نوشته اند که ترانه مورد بحث
با استقبال نسل جوان روبرو شده است. خانم گلشیفته نه تنها ترانه مراببوس را
دستکاری، بلکه در آهنک و ملودی آن هم دست برده است.
این که آهنگ و ترانه دستکاری شده "مراببوس" ی که خانم گلشیفته خوانده با
استقبال نسل جوان روبرو شده می توانست خوب باشد، به این شرط که نسل جوان
کشور را با گذشته ای آشنا کند که از آن می توان برای تحولات امروز ایران
بهره گرفت.
در هیچ کشور جهان، یک ترانه ملی را مصادره نمی کنند و تغییر ماهیت نمی
دهند. حتی آهنگ آن را هم با شعر جدید نمی خوانند. چرا که یک ترانه و آهنگ
ملی بازگو کننده سرگذشت یک دوران است. مثل ترانه "مرغ سحر" ملک الشعرای
بهار که عارف و قمر آن را خواندند و بعد از آنها نیز دیگرانی خواندند و
اکنون شجریان می خواند و بعدها نیز دیگرانی خواهند خواند و شاهدیم که شعر و
آهنگ آن را تغییر نداده و نمی دهند. زیرا، این ترانه درحالیکه ما را به
انقلاب مشروطه می برد، همیشه یادآور استبداد در میهن ماست. عارف در
گراندهتل تهران آن را خواند و شجریان در قلعه ویران شده "بم". اولی در آغاز
کار رضا شاه و دومی در جمهوری اسلامی.
همانگونه که ترانه مرغ سحر یاد آور دوران انقلاب مشروطه است، ترانه مراببوس
نیز یادآور کودتای 28 مرداد و سرنگونی دولت ملی دکتر مصدق و اعدام و سرکوب
متعاقب این کودتاست. همه هنر آنست که استبداد امروز را بتوان در یک شعر، یک
ترانه، یک آهنگ، یک شعار و یک... به دیروز پیوند زد تا پیوند یک ملت با
گذشته خویش را حفظ کرد. یا مثلا شعر یار دبستانی یادآور دوران اصلاحات و یا
ترانه "تفنگت را زمین بگذار" شجریان که روی شعر زنده یاد فریدون مشیری
تنظیم شد یادآور فراموش نشدنی کودتای 22 خرداد و سرکوب خونین مردم است...
نمی توان و نباید این ترانه ها و آهنگ ها را از هویت تاریخی آنها جدا کرد و
وقایع را از حافظه یک ملت شست.
خوب بود، خانم گلشیفته نیز اگر می خواست صدای خود را به میدان آورد، آن را
با هویت "مراببوس" به میدان می آورد.
این نظر ما در باره ترانه ایست که بنام خانم گلشیفته به بازار اینترنتی
آمده و یقین داریم، امثال پدر ایشان هم نظری جز این ندارند.
راه توده 305 2 اسفند ماه