تجزیه
قومی – مذهبی
در انتظار سوریه است
اومانیته- ترجمه جعفر پویا

کشتار حوله که در شب 25 و 26 ماه مه به مرگ 108 غیرنظامی و از جمله 49 زن و 34 کودک انجامید وسعت بحرانی که چند منطقه سوریه را فرا گرفته نشان می دهد. اوضاع و احوال مربوط به این کشتار هنوز مبهم است. دولت سوریه جهادگرایان  اسلامی را متهم می کند که به دلایل سیاسی دست به ارتکاب آن زده اند. اخوان المسلمین سوریه که در ترکیه مستقر است و چندین کشور نفتی خلیج فارس به نوبه خود این جنایت را به دولت سوریه نسبت داده اند. روبرت مودا رییس ناظران سازمان ملل در سوریه تاکید کرده است که "گلوله‌هایی از تانک شلیک شده اند" با اینحال علایمی که روی بدن قربانیان غیرنظامی وجود دارد نشان می دهد که مرگ آنان بدلیل شلیک سلاح‌های  سنگین نیست، بلکه آنان بوسیله گلوله و تبر و چاقو کشته شده اند. برخی گروه‌های اپوزیسیون شبه نظامیان "شبیحه" (علویان نزدیک به حکومت) را که از روستاهای اطراف آمده اند مسئول این قتل عام معرفی می کنند. این در حالی است که روستای تالدو ظاهرا در کنترل شورشیال "بریگاد حوله" وابسته به "ارتش سوریه آزاد" است. به این موج خشونت بمب گذاری‌های  انتحاری در دمشق و حلب افزوده می شود که بیشتر ردپای القاعده و اخوان المسلمین را نشان می دهد که خواهان مبارزه مسلحانه با رژیم شده اند. 

در این شرایط و در برابر وخیم شدن بی سابقه اوضاع در سوریه، هواداران و مخالفان رژیم هر یک مسئولیت وضع کنونی را به گردن دیگری می گذارند. بخشی از اپوزیسیون حکومت را متهم می کند که با دامن زدن به ترور می خواهد شورش را مهار کند، در حالیکه بخش دیگر شورشیان را متهم می کند که می خواهد در هر مقطع حضور ناظران سازمان ملل یک کشتار به راه انداخته و آن را به رژیم نسبت دهد و آتش بس را نقض کند تا از این طریق به هدف مداخله نظامی از خارج دست یابد. "ارتش سوریه آزاد" با اعلام اینکه پس از کشتار حوله دیگر به تعهداتش در برابر طرح کوفی عنان پایبند نیست عملا بر این دیدگاه صحه گذاشته است. این ارتش از "کشورهای دوست" اپوزیسیون خواسته است تا به "حمله هوایی" علیه ارتش سوریه دست زنند، اقدامی که به جنگ داخلی و مذهبی در کشور منجر خواهد شد.

از سوی دیگر حکومت علاوه بر ارتش منظم، از گروه‌های  شبه نظامی "شبیحه" برای آرام کردن شورش‌ها بهره می برد. این وضع همراه با چند برابر شدن شمار بریگادهای "ارتش سوریه آزاد" که هیچ ساختار روشن و فرماندهی مرکزی ندارند این خطر را همراه دارد که به تجزیه کشور بر اساس مذهبی و قومی منجر شود. ضمن اینکه برای وخیم تر کردن اوضاع عربستان سعودی و قطر، بزرگترین حامیان سلفی ها، رسما مبالغی را برای کمک به ارتش سوریه آزاد اختصاص داده اند.

این اوضاع آشفته راه را برای نفوذ گروه‌های  خارجی که می خواهند علیه حکومت "خدانشناس" دمشق جهاد کنند باز کرده است. صدها شبه نظامی خارجی در ماه‌های  اخیر در مناطق مختلف سوریه به ویژه حمص کشته شده اند. این جهادگرایان غالبا دربرابر گروه‌های  معتدل اپوزیسیون سوریه قرار می گیرند که با فراخوان به جهاد علیه علوی‌ها مخالفند.

از سوی دیگر اپوزیسیون داخلی سوریه با آنکه حاضر نشده است اتهامات اثبات نشده در مورد شرکت رژیم سوریه در کشتار غیرنظامیان را تایید کند، با اینحال حکومت را متهم کرده است که با سرکوب تظاهرات مسالمت آمیز مردم و استفاده از ابزار سرکوب راه را بر بحران و آشفتگی در کشور باز کرده است.

"جنبش سازندگی دولت" حزبی مخفی که لویا حسین رهبر آن از زندانیان سیاسی سابق سوریه است در بیانیه‌ای اعلام کرد که کشتار و خشونت "بازتاب سقوط امنیتی است که به شکلی خطرناک چندین منطقه کشور را در بر گرفته است. ولی صرفنظر از اینکه مسئول این بحران چه کسانی هستند، مقامات سوریه مستقیم و غیرمستقیم مسئول وخیم تر شدن اوضاع می باشند... چرا که نتوانستند از نظامیان و غیرنظامیان حمایت کنند و وحدت ملی را پاس بدارند".

جریان بازسازی دولت مانند "کمیته ملی برای تحول دمکراتیک" که مرکب از ائتلاف احزاب لاییک داخل کشور است با "هرگونه مداخله خارجی در سوریه تحت عنوان حمایت از غیرنظامیان مخالف است" و "فراخوان کشورهای خلیج فارس برای مسلح کردن شورشیان را محکوم می کند، چرا که چنین اقدامی به یک جنگ داخلی آشکار منجر خواهد شد."

جریان‌های  اپوزیسیون داخل کشور خواهان استعفای مقامات کنونی و تشکیل یک دولت آشتی مبتنی بر اجماع ملی در کشورند که بتواند از کشور و مردم آن حفاظت کند و آن را همچون تنها راه برون رفت از بحران می بینند. با اینحال سوری‌ها ظاهرا آگاه هستند که آینده کشورشان همچنین در پشت درهای بسته مذاکرات رهبران کشورهای بزرگ جهان تعیین می شود.