راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

3 عضو برجسته
نشریات توده ای
در دیدار با قاضی

 

 

از راست به چپ:
1- محمود ژندی مدیر و سردبیر روزنامه "بسوی آینده" در سالهای پیش از کودتای 28 مرداد، که سیاسی ترین و پرقدرت ترین روزنامه چپ ایران بود. او پس از کودتا سالها در زندان "قلعه فلک الافلاک" خرم آباد زندانی شد.
2- مهندس عباس گِرمان که هم اندیش محمود ژندی بود. مترجم برجسته کتاب هندسی "عدد، زبان علم". او نیز پس از 28 مرداد سالها در زندان ماند.
3- کاوه دهگان مترجم، روزنامه نگار و نویسنده ای که "طبری را استاد خود می دانست و می گفت: طبری به من تیتر زدن و روزنامه نگاری را آموخت ". معروف ترین ترجمه های او عبارتند از: 1- هنر چیست؟ - لئون تولستوی 2- ظهور و سقوط رایش سوم - ویلیام شایرر.
و این هر سه به دیدار محمد قاضی؛ مترجم برجسته ایرانی رفتند. پیش از آن که قاضی خاموش شود. کاوه دهگان بر گونه قاضی بوسه می زند. بوسه ای که شاید میدانست و میدانستند، "بوسه وداع" است. از هم جدا نشدند، بلکه یکی پس از دیگری، در سالهائی که در پی آمد، در جهان ابدی نیز به هم پیوستند. ایران، چنین نسلی از روشنفکران، روزنامه نویسان، مترجمان و سیاست ورزان و مبارزان سیاسی را یکبار دیگر به خود خواهد دید؟
(عکس از آرشیو سایت "سفینه نوح" گرفته شده است)

دهگان طبری را معلم اصلی خود در نویسندگی، ترجمه و روزنامه نگاری می شمرد که بر گونه محمد قاضی بوسه می زند. این عکس نیز مانند عکس تک نفره کاوه دهگان را از گنجینه خاطرات نصرت الله نوح مرد حافظه ایران، در سایت اینترنتی وی با نام "سفینه نوح" و "پژواک" گرفته ایم.

 
 

کاوه دهگان مترجم و نویسنده نامدار و فرزند سید محمد دهگان صاحب امتیاز روزنامه "حقیقت" ، ارگان اولین اتحادیه های کارگری ایران بود. کاوه دهگان از کودکی همبازی دخترک شیطانی بنام "آذر بی نیاز" شد که پس از شهریور 20  با احسان طبری پیمان زناشویی بست. خانواده بی نیاز در تهران همسایه احسان طبری شدند. طبری تازه از زندان و تبعید رضاشاهی بازگشته و مستاجر خانواده عبدالرزاق بی نیاز در تهران شده بود. این هم خانگی به آشنایی و ازدواج احسان طبری و آذر بی نیاز منجر شد. دوستی عمیق کاوه دهگان و احسان طبری نیز از همین خانه آغاز شد. 

 دهگان پس از شهریور بیست در عرصه مطبوعات توده ای خوش درخشید. او این موفقیت را همیشه مرهون هم نشینی و شاگردی احسان طبری می دانست. بارها می گفت "طبری بود که به من تیتر زدن و روزنامه نگاری را آموخت ". دهگان طبری را معلم اصلی خود در نویسندگی، ترجمه و روزنامه نگاری می شمرد . کاوه دهگان در دوران اعتلای جنبش توده ای در روزنامه های وابسته به حزب توده ایران قلم زد و "عضو هیئت تحریریه روزنامه مردم، مدیر داخلی ماهنامه مردم ، ماهنامه پیک صلح و ستاره صلح و هفته نامه صلح پایدار " بود. کودتای 28 مرداد بال بسیاری از جوانان و از آن جمله کاوه دهگان را چید. دهگان پس ار 28 مرداد علاوه بر دبیری دبیرستان به ترجمه و کار مطبوعاتی روی آورد. در سال 1334 به کار معلمی اش در وزارت فرهنگ آن روز پایان داده شد و به عنوان مترجم روزنامه کیهان مشغول کار گردید. در کیهان تا سردبیری سرویس خارجه ارتقاء یافت. كيهان آن سال ها از پشتيبانى گروهى از نويسندگان حرفه اى و روزنامه نويسان چيره دست برخوردار بود كه هم در نگارش فارسى و هم در حرفه مطبوعاتى خبره بودند. كسانى مانند كاوه دهگان، جهانگير افكارى، نصير امينى، عبدالله گله دارى، حسام الدين امامى، صدرالدين الهى، رضا مرزبان، خسرو شاهانی و نصرت الله نوح در تحریریه کیهان کار می کردند. كيهان همچنين موفق شده بود همكارى برخى از نويسندگان نامى ايران را جلب كند. كسانى مانند احمد شاملو، جلال آل احمد، محمود اعتمادزاده (به آذين)، اسماعيل خويى، على اصغر حاج سيد جوادى، منوچهر آتشى، نصرت رحمانى و بسيارى دیگر با صفحات ادبی کیهان یا ضمیمه های فرهنگی آن همکاری داشتند. دهگان در سال 1350 سردبیر سرویس خارجی رادیو تلویزیون ملی ایران شد و در سال 1355 نیز در خبرگزاری پارس به کار تدریس مشغول گردید. دهگان در سال 1349 همراه سایر نویسندگان ایران به بازداشت فریدون تنکابنی اعتراض کرد و اعلامیه کانون نویسندگان ایران به رهبری زنده یاد به آذین را امضا نمود. شرح این ماجرا با تمام حواشی در کتاب " میهمان این آقایان" به آذین آورده شده است. 

کاوه دهگان علاوه بر روزنامه نگاری در ترجمه نیز دست توانایی داشت و شماری از بهترین ترجمه های روزگار ما از قلم او تراویده است، از جمله ترجمه شگفت انگیزه "ده رمان بزرگ جهان" اثر "سامرست موآم" که بارها در ایران تجدید چاپ شد. از دیگر آثار او:


1- هنر چیست؟ - لئون تولستوی
2- ظهور و سقوط رایش سوم - ویلیام شایرر
3- خاطرات ایدن - آنتونی ایدن
4- اخگر انقلاب ها - مجموعه مقالات
5- خاطرات یک جاسوس – بروس لکهارت 
کاوه دهگان پس از انقلاب از رادیو تلویزیون ملی ایران کناره گرفت و تا پایان عمر از راه قلم و بدون حقوق بازنشستگی زندگی را گذراند. یاد این نویسنده و مترجم توده
ای گرامی باد! 

 

 

 

 

 

   راه توده  358      28 فروردین ماه 1391

 

                                اشتراک گذاری:

بازگشت