بهار عربی هنوز

به پائیز نرسیده!

روزنامه اومانیته- ترجمه جعفرپویا

فیلسوف فرانسوی "آلن بدیو" هفته گذشته یکی از مهمانان "انستیتو جهان عرب" در پاریس بود. وی در سخنرانی خود نظر خویش در مورد "بهار عربی" را مطرح کرد که خلاصه آن را می خوانید چنین توضیح داد.

آلن بدیو با این سئوال سخنرانی خود را آغاز کرد: چگونه می توان تفسیری رویدادهای در حال وقوع در کشورهای عربی که همچنان کم و بیش ادامه دارد را توضیح داد؟

شورش های مردمی، سرنگونی قدرت های استبدادی، روش های انتخاباتی نا مشخص، باز گشت اسلام سیاسی و کودتاهای غیره منتظره در کشورهای عربی؛ همه مردم جهان را متعجب کرد. آیا میتوان این جنبش ها را انقلاب نامید؟ آیا این جنبش ها راه را برای سیاست های نوین می گشایند و یا باز هم همان الگوهای قدیمی مطرح است که علیرغم شرایط نوین پیاده می شوند؟

به اعتقاد من برای تجزیه وتحلیل و درک  قیام ها در کشورهای عربی از یک سو ضروت شناخت مشخص و منطقی "رویداد تاریخی" لازم است و از سوی دیگر ثباتی که در منطقه ضربه دیده است.

آیا ما شاهد "یک سیاست نوین" برخلاف مدل های گذشته هستیم؟ مثل "دمکراسی" که سرمایه داری غربی به ارمغان آورد و یا ناسیونالیسم و یا سوسیالیسم کشورهای سوسیالیستی. شاید شاهد "سیاست نوین"ی هستیم که در تقاطع کمونیسم و مدرنیته قرار گرفته است. اگر اینگونه باشد، ما شاهد یک انقلاب هستیم؟

همه به یاد داریم که صدها هزار نفر از مردم مصر فریاد زدند حسنی مبارک برود و در تونس مردم تونس در برابر  بن علی همین شعار را داده بودند. اگر معنای این شعار تنها رفتن بن علی و مبارک و نفی دولت های آنها بوده باشد، ما تنها شاهد تغییر دولت ها خواهیم بود و نه سیاست ها.

اینها سئوالاتی است که برای خود ما که از بیرون از منطقه تحولات را دنبال می کنیم مطرح هستند و به همین دلیل است که من پیشنهاد می کنم اجلاسی با حضور نمایندگان تمام جنبش های عربی تشکیل شود تا مستقیم و از زبان آنها بشنویم در منطقه خاورمیانه چه خبر است؟

آیا جنبش های رادیکال شکست خورده اند؟ آیا میوه چین این جنبش های اعتراضی واپس گرایان مذهبی اند؟