آلودگی نفتی

2 میلیون هکتار

زمین های آمازون

ترجمه و تدوین عسگر داوودی

رسانه های خبری در ماه مهر گزارش دادند که دولت اکوادور اعلام کرد آمریکا از به یک هیئت اکوادوری برای حضور در سازمان ملل به منظور اعتراض به پرونده آلودگی نفتی شرکت شورون در منطقه آمازون ویزا نمی دهد.. وزارت خارجه اکوادور در بیانیه ای اعلام کرد سفارت آمریکا در اکوادور بدون هیچ توضیحی درخواست ویزا برای این هیئت پنج نفره را پس فرستاده است. این گروه قرار بود در سازمان ملل پیرامون تاثیرات زیست محیطی فعالیت های نفتی "شورون" در منطقه آمازون اکوادور شواهدی را ارائه دهد. تاکنون دو میلیون هکتار از این منطقه دچار آلودگی نفتی شده است. پرونده علیه شورون که بیش از دو دهه است لاینحل مانده به فعالیتهای نفتی منطقه آمازون در سالهای 1972 تا 1990 مربوط می‌شود.

در فوریه 2011 شرکت شورون از سوی دادگاه استان سوکومبیوس در منطقه آمازون در شمال اکوادور به پرداخت جریمه ای معادل 18 میلیارد دلار محکوم شد، اما این شرکت هم اکنون هیچ دارایی در اکوادور ندارد. شاکیان در تلاش هستند شورون را در کانادا، برزیل یا آرژانتین مجبور به پرداخت این خسارت کنند. شورون در دادگاه لاهه به این حکم اعتراض کرده است.

رییس جمهور اکوادور تحریم بین‌المللی شرکت نفتی شورون آمریکا را به خاطر آلوده کردن منطقه آمازون خواستار شده است. «رافائل کوره‌آ» رییس جمهور اکوادور در کمپین برای مبارزه با آلودگی نفتی ایجاد شده در آمازون گفت: این یکی از بزرگترین بحران‌های زیست محیطی در جهان است.

دولت اکوادور امیدوار است که ستاره‌های موسیقی و سینما و همچنین فعالان معروف محیط زیست از منطقه آمازون بازدید کرده و از این کمپین حمایت کنند. در ماه سپتامبر دولت اکوادور با ارائه شکایتی به دیوان داوری لاهه از این نهاد قضایی بین المللی خواست به دروغ پردازی های شرکت آمریکایی شورون پایان دهد. دولت اکوادور در شکایت خود تاکید کرده است که مقامات شرکت شورون به دروغ ادعا می کنند که در پرونده مربوط به آلایندگی محیط زیست توسط این شرکت که در دیوان لاهه در دست بررسی است، برنده شده اند!

گزارش دیگری حکایت از اعمال توطئه های مختلف کنسرن های نفتی در مناطق استخراج نفت در آمازون دارد: یک نماینده بومیان آمازون که برای مشارکت در کنفرانس بین المللی حقوق بومیان در سازمان ملل به سر می برد از نقش شرکت های نفتی چند ملیتی از جمله «شل» و «اکسون موبیل» در کشتن مردم بومی منطقه آمازون پرده برداشت و گفت این شرکت ها برای تصرف زمین های بومیان و استخراج نفت علیه مردم بومی و محیط زیست بکر جنگل های آمازون جنایت می کنند.

«موآ هوارانی» که از سوی بومیان منطقه آمازون در اکوادور به سازمان ملل آمده است، گفت: شرکت های نفت چند ملیتی از جمله «اکسون موبیل» و «شل» برای وادار کردن بومیان آمازون به کوچ از مناطق نفت خیز و تصرف زمین های بومیان دست به قتل آن ها می زنند. یکی از سیاست های شرکت های نفتی فعال در آمازون این است که به نزاع های قبیله ای در مناطق آمازون دامن زده و مردم قبایل را به جان هم انداخته تا یکدیگر را از بین ببرند.

در همین رابطه روزنامه چپگرای «یونگه ولت» چاپ آلمان مطلبی در تاریخ 24 اکتبر گذشته منتشر کرده است که در زیر می خوانید:

تعداد زیادی از نمایندگان مجلس قانون گذاری آلمان در برلین و نمایندگان  مجالس ملی آلمان از جمله اعضاء احزاب سوسیال دموکرات، حزب سبزها ، حزب چپ آلمان با ساکنین سرخ پوست ساکن مناطق جنگل های آمازون در اکوادور اعلام همبستگی کردند. این همبستگی مربوط می شود به موضوع آلودگی نفتی ایجاد شده توسط کنسرن نفتی شورون آمریکا که از سال .2001 در بخش جنگل های آمازون اکوادور به استخراج نفت مشغول است. کنسرن نفتی شورون حاضر نیست میلیاردها دلار خسارت تعیین شده توسط دادگاه را به دولت اکوادور پرداخت کند. یک روز قبل از اعلام همبستگی اعضاء پارلمان آلمان با شاکیان خسارت دیده در اکوادور، نمایندگان سفارت های کشورهای آمریکای جنوبی ساکن برلین در تجمعی قرارداد همبستگی بین این کشور ها بر علیه کنسرن نفتی شورون را امضاء کردند.

از سال 1993 حدود 30هزار تن از ساکنان سرخ پوست شمال اکوادور در آمازون از شرکت آمریکائی تگزاکو بدلیل سرازیر کردن میلیارد های لیتر پسمانده سمی نفت در مناطق جنگلی خواستار پرداخت خسارت شده اند. این جریمه باید برای برطرف کردن آلودگی گسترده نفتی که ساکنان این مناطق را با ده ها نوع مشکلات بهداشتی و غذائی کرده است هزینه شود. اما چون شرکت تگزاکو در سال 2001 تاسیسات استخراج نفت خود در آمازون اکوادور را به شرکت آمریکائی شورون فروخته است، شرکت شورون حاضر نیست خسارت وارده به مناطق جنگلی دارای سکونت را بپردازد.البته خود شرکت شورون پس از تحویل گرفتن تاسیسات نفتی مذکور، خود نیز بدون توجه به آلودگی های قبلی به آلودگی های جدیدی دامن زده است.

در سال 2011 دادگاه کنسرن نفتی شورون را به پرداخت 18 میلیارد دلار محکوم کرد.دادگاه اعلام کرده بود که اگر این کنسرن نفتی تا دو هفته از تخلفات خود عذرخواهی کند. میزان جریمه مقرر شده می تواند به نصف تقلیل یابد. اما کنسرن نفتی شورون نه فقط عذرخواهی نکرد بلکه در سایت اینترنتی خود اعلام کرد که شاکیان با مدارک جعلی اقدام به شکایت کرده اند و مدارک شاکیان توسط متخصصین غیر معتبر محیط زیست تهیه شده است.

بدنبال این ادعاها رئیس جمهور اکوادور «رافائل کوره‌آ» از مناطق آلوده در آمازون دیدار کرد.

کنسرن نفتی تگزاکو از سال 1971 تا  1992 به استخراج نفت در اکوادور مشغول بوده است. در این سال های دولت های دست راستی حاکم در اکوادور در ساخت و پاخت با این شرکت مخصوصا به کنترل مناطق استخراج نفت اقدام نکردند. در این فاصله زمانی 16.5 میلیارد لیتر پسمانده سمی حاصل از استخراج را در دریاچه های خود ساخته جنگلی سرازیر کرده است. در زمان خروج کنسرن نفتی تگزاکو از اکوادور به دلیل فروش قرارداد استخراج به کنسرن شورون حدود 916 دریاچه سمی وجود داشته است. کنسرن تگزاکو فقط یکی از دریاچه های سمی را به دلیل همجواری چند متری با محل سکونت سرخ پوستان تعطیل و مواد سمی آنجا را به دریاچه دیگری منتقل کرده است. سم موجود در دریاچه ها پس از نفوذ در زیرزمین به آبهای زیرزمینی منطقه سرایت وکلیه مناطق را آلوده کرده است. این آلودگی موجب پیدایش انواع بیماری ها در بین ساکنین شده و همچنین زنجیره غذائی مردم و جانوران را نیز آلوده و مختل کرده است.سال ها است که انواع مرگ ومیر در بین حیوانات، کودکان و بزرگسال آغاز شده است. در این رودخانه های آلوده ساکنین منطقه خودشوئی می کنند و از همین آب ها برای آشامیدن و پختن غذا استفاده می کنند.

در سال 1995 کنسرن نفتی تگزاکو و دولت وقت قراردادی را امضاء می کنند که در این قرارداد مقرر شده بود مسئولیت آلودگی محیط زیست در مناطق استخراجی 38 درصد مربوط به کنسرن تگزاکو و 62 درصد مربوط به دولت وقت خواهد بود.کنسرن نفتی شورون پس از خرید امتیاز استخراج نفت از کنسرن تگزاکو به همین قرارداد استناد می کند و از پرداخت خسارت های باز هم بیشتر بوجود آمده نیز خود داری می کند.همچنین ادعای خسارت دیدگان این حادثه را نپذیرفته وحتی بر علیه وکیل خسارت دیدگان در نیویورک نیز شکایت کرده است. کنسرن شورون می کوشد تا از سفر خسارت دیدگان به آمریکا برای اقامه دعوی جلوگیری کند.