سلاح های چینی

رقیب بزرگی

که وارد بازار شده

لیونید ایواشوف- ساویتسکایا راسیا

ترجمه-  آزاده اسفندیاری

در سال های اخیر، صنایع نظامی چین به بخشی از اقتصاد قدرتمند این کشور تبدیل شده است. دولت این کشور تلاش می کند تا با تولید سلاح های نظامی داخلی نه تنها سطح قدرت نظامی کشور را بالا ببرد بلکه در بازار جهانی نیز جای پای محکمی به دست آورد.

پایه های صنایع نظامی چین در زمان اتحاد شوروی ریخته شد و عمده سلاح هایی که امروزه در دست آن ها است یا از آن دوره ها هستند و یا از روسیه خریداری شده اند. چینی ها به سهم خود تکنولوژی آن صنایع را در فرایند رشد عمومی صنایع کشور تکامل داده اند و سلاح های خریداری شده را هم ارتقا داده و به فروش می رسانند.

در دنیای پر رونق فروش سلاح، چینی ها توانسته اند بریتانیا را پشت سر بگذارند. خریداران عمده سلاح های چینی، دولت های آفریقایی، جنوب شرقی آسیا و آمریکای لاتین هستند. مهم ترین ابتکار دولت چین در ارتباط با این کشورها، دادن اعتبارمالی به این کشورها و بستن قرار داد های مختلف جهت کمک به استخراج منابع طبیعی، رشد صنعت و کشاورزی آن کشورها است. بر اساس چنین روابطی، دولت های طرف قرار داد، سلاح های چینی نیز دریافت می کنند. با چنین برنامه هایی، چینی ها توانسته اند در جهان، رقیبی جدی برای کشورهای صادر کننده اسلحه به حساب بیآیند. البته باید توجه داشت که در جهان، سلاح های چینی جزو پیشرفته ترین ها به حساب نمی آیند و کشورهای مدرن صنعتی خریدار آن نیستند، اما تانک ها و سلاح های دفاعی، از جمله کلاشنیکف هم ارزان تر از نمونه های مشابه هستند و هم کارآیی خوبی دارند.

باید توجه داشت که مسابقه تسلیحاتی در جهان شتابی فزاینده پیدا کرده و هزینه های خرید سلاح توسط دولت ها، روز به روز بالاتر می رود.

چینی ها خصوصا در استفاده از فن آوری های نظامی جدید بیشترین خلاقیت ها را از خود نشان داده اند. آنها توانسته اند از تکنولوژی صنایع نظامی اتحاد شوروی و روسیه نه تنها به خوبی نگهداری کنند، بلکه با تغییرات و مدرنیزه کردن و بالا بردن استاندارد ها، اعتماد بازار فروش اسلحه را نسبت به تولیدات نظامی خود جلب کنند.

اکنون سئوال مهم اینست که آیا چینی ها رقیب جدی روسیه در بازار اسلحه خواهند بود؟

در شرایط فعلی روسیه خریداران خود را دارد و هنوز هم کیفیت تکنیکی برتر و هم سلاح های مدرن تر را دارد، اما حفظ و تداوم این وضع به اتخاذ سیاست های ما در آینده بر میگردد.

داشتن سلاح مدرن با تکنولوژی پیش رفته یک طرف است و حفظ و نگهداری طرف خریدار روی دیگر. در این بین تنها تجارت اسلحه نیست که نقش جدی دارد بلکه نوع انتخاب سیاست با کشورهای خریدار نیز نقش مهمی ایفا می کند.

واقعیت این است که در مورد مساله لیبی علیرغم  فریب و نیرنگ های آشکار اعمال شده از طرف غرب، ما آن کشور را تنها گذاشتیم و بخش زیادی از سلاح های ما بدست دیگران افتاد. اگر طرف قرار داد به فروشنده اعتماد نداشته باشد، می شود همان قضیه لیبی. ما به آن کشور سلاح فروخته بودیم و باید برای به کاربرد آن، به آن ها در شرایط مرگ و زندگی کمک می کردیم. روسیه به وظیفه قانونی و عرفی خود عمل نکرد و آن کشور را در مقابل گرگ های درنده تنها گذاشت. به همین دلیل قدر و مقام ما در جهان پایین آمد.  برعکس لیبی، در سوریه ما توانستیم به تعهدی که داده بودیم عمل کنیم و از استقلال این کشور مطابق قرار داد فی ما بین دفاع کنیم. از همین روی نه تنها منزلت سیاسی ما در جهان بالا تر رفت، بلکه اعتبار سلاح های ما نیز به مرتبه بالا تری ارتقا پیدا کرد.

باید اعتراف کرد که حاکمیت روسیه  در امر حفظ و نگهداری سلاح ها و تکنیک نظامی خود در سال های پس از شوروی، اقدام موثری انجام نداده است. آن چه داریم متعلق به زمان اتحاد شوروی است. چه تکنولوژی نظامی و چه سلاح های مدرن، ذخیره های باقی مانده از آن زمان هستند که ابدی نیستند و باید تحولی در خور شرایط امروز را بوجود آورد.

در بازار اسلحه می توان با چینی ها و دیگر فروشندگان سلاح رقابت کرد و توجه خریداران را نسبت به خود جلب کرد، اما لازمه چنین امری در درجه نخست سرمایه گذاری لازم است. بدون سرمایه گذاری و اختصاص بودجه برای چنین کار با اهمیتی ما راه به جایی نخواهیم برد. در درجات بعدی احیا کردن دانشگاه ها و موسسات طراحی و آموزش کادر لازم است. تکنیک نظامی و تجهیزات تولیدی آن یک سیستم بسته و محدودی نیست. فن آوری مدرن استخراج معادن و ذوب فلزات، تهیه مواد آلی و صد ها رشته به هم پیوسته دیگر ایجاب می کند تا به گردونه گذشته برگردیم و بتوانیم عقب ماندگی های خود را در این جهان پر آشوب و فتنه جبران کنیم.