نه حکومت و نه مردم

نمی دانند با انتخابات چه کنند؟

با نزدیک شدن انتخابات ریاست جمهوری هنوز فضای انتخاباتی چه به لحاظ نامزدهای واقعی و چه از نظر برنامه های حکومت روشن نیست. امید آقای خامنه ای ظاهرا همچنان برگزاری یک انتخابات بی دردسر است که از درون آن یکی از سه ضلع مثلث قالیباف، حداد عادل، ولایتی بیرون بیاید. این امید با سه مانع مواجه است:

اول. مقاومت اصلاح طلبان و جنبش سبز که خواهان برگزاری یک انتخابات واقعی در کشور هستند. دوم. تلاش احمدی نژاد برای از صندوق بیرون آوردن اسفندیار رحیم مشایی از صندوق

سوم. وجود 50 میلیون رای دهنده که بدون یک انتخابات واقعی و رقابتی کشاندن آنان به پای صندوق ها ناممکن است.

همه اینها در شرایطی است که شیرازه امور کشور در داخل از هم پاشیده و در صحنه جهانی نیز حکومت با دشواری های خودساخته ای دست و پنجه نرم می کند که مقابله با آنها جز با حضور مردم در صحنه انتخابات و برقراری یک حکومت متکی به ملت ناممکن است. دولت "یکدست" و رئیس جمهور "اصولگرا"ی مورد نظر آقای خامنه ای  چنان تفرقه و تشتت و ویرانی اجتماعی و اقتصادی و اخلاقی بوجود آورده که هیچگاه در تاریخ سی ساله جمهوری اسلامی سابقه نداشته است. فقر و فساد و تبعیض هرگز تا این حد بر جامعه سایه گستر نبوده است.

این وضع به شکافی عظیم در جبهه جناح راست حکومتی انجامیده و عملا آن را منفعل کرده است. شمار کثیری نامزد از این جناح وارد عرصه انتخابات شده که هم نشانه شکاف میان آنها و سهم خواهی های آینده است و هم نماد تلاش برای دادن ظاهر پرشور و رقابتی به انتخابات، درعین خالی کردن آن از محتوای گزینش واقعی .

در جبهه طرفداران اصلاحات و تحولات همزمان با موانع متعددی که بر سر حضور محمد خاتمی گذاشته می شود، بخت نامزدی هاشمی رفسنجانی افزایش یافته است. هر دوی آنها پشتیبانی طرفداران اصلاحات و افکار عمومی را با خود دارند، ضمن انکه هر دو نقاط مثبت و منفی مربوط به خود را دارند. حضور خاتمی موجب تحولات قاطع تر است ولی اگر بدون موافقت حکومت با این حضور باشد به معنای تقابل است و بسیاری نگران نتیجه این تقابل هستند. حضور هاشمی می تواند امکان همراهی ها را افزایش دهد ولی آیا هاشمی می تواند بدون موافقت حکومت در صحنه انتخابات حضور یابد؟ این در شرایطی است که هاشمی رفسنجانی به قاطعیت لحن و سخنان خود در هفته ها و روزهای اخیر گام به گام افزوده است و این نشان می دهد که قصد عقب نشینی در برابر وضع موجود را ندارد و نظام را در لبه پرتگاه می بیند.

در سوی دیگر احمدی نژاد نیز به سفرهای استانی خود برای جلب نظر مردم روستاها و شهرهای کوچک ادامه می دهد و می خواهد از پخش پول و یارانه برای جمع کردن رای به سود مشایی بهره بگیرد. اینکه آیا وی می تواند مشایی یا مهره دیگری را وارد انتخابات کند هنوز معلوم نیست ولی معلوم است که وی نیز به راحتی حاضر به ترک صندلی ریاست جمهوری نیست و آماده بردن کشور به سمت همه گونه درگیری و ماجراجویی برای بقای یاران خود در این مقام است. بویژه آنکه احمدی نژاد شکست در انتخابات را نه تنها به معنای پایان مصونیت سیاسی بلکه به معنای پاسخگویی به همه خرابی ها و ویرانی هایی می داندکه دولت های آینده با آن مواجه خواهند شد.

همه اینها در شرایطی است که کلید قفل انتخابات همچنان در دست میرحسین موسوی است و بدون حمایت ضمنی او از یکی از کاندیداها نه امکان برگزاری انتخابات پرشور و واقعی وجود دارد و نه بخت پیروزی در آن برای نامزدها. کار برای مردم و طرفداران تحولات نیز چندان آسان و بدون تضاد نیست. زیرا سه خواست دفاع از انتخابات و جمهوریت، ضرورت برکناری احمدی نژاد و پیروزی یک نامزد طرفدار اصلاحات را باید با یکدیگر آشتی بدهند. مردم و حکومت در چنین شرایطی روبروی یکدیگر قرار گرفته اند.