اجلاس "بریکس" برای
خاتمه جهان تک قطبی
گزارش سفری
که رسانه ها
سعی کردند
با سکوت از
کنار آن بگذرند!
تدوین عسگر داوودی

ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه جمعه گذشته بیستم تیرماه (14 ژوئیه) با هدف گسترش روابط روسیه با آمریکای لاتین سفر شش روزه ای را به این منطقه آغاز کرد. بوریس مارتینف، معاون امور تحقیقاتی آکادمی علوم روسی آمریکای لاتین در این رابطه گفت: سفر رئیس جمهور به آمریکای لاتین در شرایط فعلی جهان، نشانگر آن است که روسیه نگاه گسترده‌تری به جهان دارد. این سفر حاکی از آن است که مسکو مایل به ایجاد نظم جهانی متشکل از چند تمدن است. پوتین نیز پیش از سفر اهداف خود را شامل بررسی فرصت های احتمالی سرمایه گذاری در ذخایر نفت و منابع معدنی آلومینیوم آمریکای لاتین و همچنین ترغیب رهبران کشورهای این منطقه از جهان برای افزایش سرمایه گذاری در روسیه و تجارت متقابل اعلام کرده بود.

به گزارش از روزنامه مسکو تایمز، پوتین پس از ورود به کوبا ابتدا با رائول کاسترو، رئیس‌جمهور در خصوص گسترش روابط اقتصادی میان دو کشور بحث و گفت‌وگو کرد و سپس برای شرکت در نشست سران "بریکس" راهی آرژانتین و برزیل شد. به گزارش خبرگزاری فرانسه از هاوانا، پوتین در کوبا گفت که مسکو به دنبال همکاری های جامع در زمینه فناوری با آمریکای لاتین در حوزه نفت و گاز، انرژی هسته ای، نیروی برق - آبی، ساخت و ساز هواپیما و صنایع داروسازی است. پوتین دیدار یکساعته ای نیز با فیدل کاسترو، «رهبر انقلاب کوبا» داشت. کاستروی 87 ساله پس از 50 سال رهبری کوبا، در سال 2008 قدرت را به برادر خود واگذار کرد. خبرگزاری روسی "ایتار تاس" گزارش داد، پوتین و کاسترو حدود یک ساعت با یکدیگر گفتگو کردند و درباره مسائل بین المللی، اقتصاد جهان و روابط دوجانبه به گفتگو پرداختند. به گفته مقام های مطلع روس، پوتین این دیدار را گفتگویی بسیار مهم، جذاب و طولانی درمورد سیاست بین الملل و روابط دوجانبه با کاسترو توصیف کرد . پوتین سپس به همراه کاسترو از قبرستان کوچکی بازدید کردند که آرامگاه سربازان اتحاد جماهیر شوروی در کوباست که به دلیل بیماری یا تصادف در زمان خدمت در این کشور در دوران جنگ سرد جان باخته اند.

مسکو در سال های اخیر به دنبال احیای روابط با کوبا بوده است. کشوری که اقتصاد آن به دلیل تحریم های آمریکا از سال 1962 به بعد با دشواری های زیادی روبرو بوده است. پیش از سفر پوتین به کوبا، روسیه حدود 90 درصد از بدهی های کوبا از این کشور را در زمان اتحاد جماهیر شوروی بخشید که در مجموع به بیش از 30 میلیارد دلار می رسید. هاوانا نیز اخیرا بیشتر به مسکو نزدیک شده و در حوادث اوکرائین از سیاست روسیه حمایت کرد . حجم مبادلات تجاری روسیه و کوبا در سالهای اخیر از مرز ۲۰۰ میلیون دلار فراتر نرفته بود.

گسترش روابط اقتصادی از جمله مهمترین محورهای سفر پوتین به هاوانا بود. در این سفر، دو طرف چندین معاهده امضا کردند؛ از جمله قراردادی که به شرکت های روسی اجازه می دهد در پروژه های نفت کوبا در سواحل شمالی این کشور و استخراج و صدور نفت حضور یابند.

قرارداد دیگر بین روسیه و کوبا مربوط به ساخت یک بندر می باشد. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از پوتین نوشت: «ما درباره امکان ساخت یک قطب ترانسپورتی بزرگ با امکانات دریایی مدرن در بندر "ماریل" و همچنان ساخت یک میدان هوایی مدرن با امکان بارگیری صحبت کردیم.»

پوتین همچنان تحریم پنجاه ساله کوبا توسط ایالات متحده را محکوم کرد. علیرغم برخی اصلاحات در کوبا، امریکا همچنان به تحریم های خود ادامه میدهد. پوتین گفت: «ما به دوستان کوبایی خود کمک می کنیم تا بر این بن بست غیر قانونی فائق آیند.»

همچنین طرفین قرار دادهائی را برای ایجاد مرکزی برای خطوط هوایی در کوبا و تجهیز دو نیروگاه حرارتی این کشور امضا کردند که در مجموع ارزش این قراردادها به یک میلیارد و 600 میلیون دلار می رسد. می توان گفت یکی از توافق های مهم این سفر باز گرداندن کنترل مرکز رادیو الکترونیکی روسیه در کوبا به مسئولین روسی است . روزنامه "کومرسانت"چاپ کوبا خبر داد که مسکو و هاوانا در مورد بازگشت مرکز «رادیوالکترونیکی» در لوردس کوبا به اختیار روسیه به توافق رسیدند. مرکز «رادیوالکترونیکی» در لوردس کار خود را در سال 1967 آغاز کرد و توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق و سپس توسط روسیه تا سال 2001 استفاده می شد. در سال 2001 مسکو مطابق با تقاضاهای واشنگتن آن را رها کرد. به گزارش "کومرسانت"، این مرکز در حدود 250 کیلومتری سواحل ایالات متحده واقع شده است و «اجازه می دهد پخش رادیو در سرزمین قابل ملاحظه ای "دشمن بالقوه" کنترل شود.»

پوتین بعد از دیداری یک روزه از کوبا، به صورت غیرمنتظره وارد ماناگوا پایتخت نیکاراگوئه شد. و پس از دیداری یکساعته با دانیل اورتگا، رئیس جمهوری نیکاراگوئه، آن کشور را به مقصد آرژانتین ترک کرد. دانیل اورتگاˈ رییس جمهوری نیکاراگوئه در مراسم استقبال از پوتین در فرودگاه گفت: این اولین بار است که رییس جمهوری روسیه به نیکاراگوئه سفر می کند. پوتین نیز گفت که دولت او قصد دارد ارتقای روابط اقتصادی را با دولت نیکاراگوئه ادامه دهد.

پوتین با دانیل اورتگا، رئیس‌جمهوری نیکاراگوئه در خصوص مشارکت روسیه در ساخت یک کانال، که جایگزین کانال پاناما است، بحث و گفتگوکرد. این کانال جدید اقیانوس‌های آرام و آتلانتیک را به یکدیگر متصل می‌کند و ساخت آن قرار است از ماه دسامبر آغاز شود.

روابط روسیه و آرژانتین از نوع مشارکت راهبردی است و دو کشور در مسایل بین المللی همچون موضوع اوکرائین دیدگاه های نزدیک دارند.

رییس جمهوری آرژانتین در بحبوحه الحاق کریمه به روسیه که مسکو مورد انتقاد و فشار شدید غرب قرار گرفته بود حمایت خود را از سیاست روسیه اعلام کرد.

آرژانتین پس از برزیل، ونزوئلا و مکزیک چهارمین شریک تجاری روسیه در آمریکای لاتین است و در سال ۲۰۱۳ حجم مبادلات تجاری دو کشور از مرز ۵/۱ میلیارد دلار گذشت. عرصه انرژی از مهم ترین زمینه های همکاری روسیه و آرژانتین است و شرکت های روسی در چند پروژه ساخت سد آبی در این کشور مشارکت دارند.

تحلیلگران معتقدند، پوتین با سفر آرژانتین به دنبال هموارسازی مسیر برای سرمایه گذاری روسیه در منابع نفتی و گاز منطقه ˈواکا موئرتاˈ واقع در ایالت ˈنئوکنˈ جنوب آرژانتین است. انتظار می رود در میادین نفتی واکا موئرتا در مجموع 22 میلیارد و 800 میلیون بشکه نفت موجود باشد که آن را به یکی از بزرگ ترین میادین تاریخ تبدیل می کند. آرژانتین از سال 2001 و به دلیل عقب انداختن بازپرداخت بدهی هایش از بازارهای سرمایه اخراج شد به رغم اینکه به سرمایه گذاری شدید خارجی نیاز دارد.

پوتین از آرژانتین دعوت کرد تا در نشست گروه "بریکس" در کنار رهبران برزیل، هند، چین، آفریقای جنوبی و روسیه شرکت کند. اجلاس این گروه برگزار شد و مهم ترین تصمیم آن ایجاد یک بانک جهانی با سرمایه 100 میلیارد دلار است. مرکز این بانک در چین خواهد بود.

پوتین در آرژانتین با کریستینا فرناندز، همتای آرژانتینی خود در خصوص پروژه‌های مشترک در حوزه انرژی اتمی، همکاری فنی نظامی و ساخت ماشین آلات بحث و گفت‌وگو کرد. پوتین در این کشور تفاهم نامه ای را با آرژانتین به امضاء رساند. بر اساس این تفاهم نامه روسیه متعهد شد برای آرژانتین یک نیروگاه بزرگ اتمی بسازد. طبق این قرار داد شرکت روسی (روس اتم اورسیز) متعهد به ساخت 3 نیروگاه در آرژانتین شد. مقامات آرژانتینی و همچنین مردم این کشور با نصب تابلوهایی از این عمل پوتین تشکر و قدردانی کردند، زیرا این اولین سرمایه گذاری بزرگ یک کشور خارجی مثل روسیه در طرح ها و برنامه های بلند مدت آرژانتین است. از طرفی رئیس جمهور آرژانتین اعلام کرد: با یک قطبی بودن جهان مخالف است و از کوشش روسیه برای درهم کوبی چنین جهانی استقبال می کند.

رییس جمهوری روسیه بعد از این دیدار جهت تماشای دیدار فینال جام جهانی روز ۱۴ ماه جاری میلادی از بوئنوس آیرس عازم برزیل پایتخت برزیل شد. به برزیل سفر کرد و رسما میزبانی جام جهانی 2018 را هم بر عهده گرفت.

پوتین در چارچوب برنامه این سفر روز ۱۵ ماه ژوئیه با دیلما روسف رئیس جمهوری برزیل دیدار و گفت و گو کرد. در طول سفر رسمی رئیس جمهور روسیه به برزیل یک قرارداد بین شرکت "روس اتم اورسیز" (روسیه) و شرکت "کامارگو کوریا" (برزیل) به امضا رسید.

این قرارداد در مورد همکاری شرکت ها در زمینه ساخت تاسیسات اضافی ذخیره سازی سوخت مصرف شده و ساخت یک نیروگاه هسته ای در برزیل می باشد. این سند همچنین تقویت همکاری های دو جانبه در زمینه انرژی هسته ای، بویژه ساخت تاسیسات مهندسی در کارخانه های موجود انرژی هسته ای "انگرا" در برزیل و مشارکت در ساخت واحدهای جدید هسته ای در برزیل را فراهم می کند.

در این نشست ها موضوعات مربوط به روابط دوجانبه و مسایل جهانی در دستور کار گفتگوها قرار گرفت. موضوع هماهنگ کردن روش های کاری با سازمان هایی مانند سازمان ملل، بریکس، گروه بیست و WTO نیز در دستور کار قرار گرفت. یوری یوشاکوف، دستیار پوتین اعلام کرد که مذاکرات دوجانبه وی با دیلما روسف، همتای برزیلی رئیس جمهوری روسیه، محورهای مختلفی از جمله همکاری کشورها در زمینه مجامع چند ملیتی مانند بریکس، که متشکل از برزیل، روسیه، چین، هند و آفریقای جنوبی می باشد همآهنگ شد. دوطرف همچنین توافق‌نامه‌های بین دولتی و تجاری دوجانبه‌ای را امضا کردند.

پوتین سپس در ششمین اجلاس سران گروه بریکس در برزیل شرکت کرد.

گروه بریکس از کشورهای روسیه ، چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی تشکیل شده و فلسفه وجودی آن بر ایجاد وزنه اقتصادی در برابر آمریکا و بلوک اقتصادی غرب و به منظور ایجاد نظام چند قطبی جهان استوار است.

در اجلاس برزیل سران کشورهای عضو گروه بریکس در مورد همکاریها در عرصه های بازرگانی، سرمایه گذاری، اقتصادی و بانکداری گفتگو کردند. در بخش مسایل بین المللی هم، سران کشورهای عضو گروه بریکس در مورد مسایلی همچون اوکرائین، افغانستان، سوریه و مسایل خاورمیانه گفتگو و تبادل نظر کردند.

نشست بریکس که در 15 و 16 ژوئیه (24 و 25 تیر) برگزار شد، فرصتی برای روسیه بود تا تشکیل جامعه انرژی بریکس را پیشنهاد کند.

پیش از این کاخ کرملین اعلام کرده بود که تعدادی توافق‌نامه اقتصادی نیز قرار است در نشست سران بریکس امضا شود که این توافق‌نامه‌ها شامل تاسیس بانک توسعه بریکس است. پوتین همچنین با رهبران چین، آفریقای جنوبی و هند در حاشیه این نشست دیدار داشت.

نمایندگان کشورهای گروه "بریکس" پس از اجلاس سران سازمان در شهر برزیلی فورتالزا در روز سه شنبه (14 ژوئیه) موافقتنامه تاسیس بانک جدید توسعه را امضا کردند. سرمایه اولیه اعلام شده برای بانک توسعه جدید 100 میلیارد دلار می باشد. قرارداد تاسیس صندوق ذخایر ارز خارجی مشروط کشورهای "بریکس" با ارزش 100 میلیارد دلار نیز به امضا رسید.

ولادیمیر پوتین در جلسه اجلاس سران گروه "بریکس" گفت: "این مکانیزم موجبات را برای حفاظت موثر اقتصادهای ملی ما از بحران در بازارهای مالی فراهم می آورد".

علاوه بر این، طرفها تفاهم نامه همکاری بین موسسات اعتباری صادراتی کشورهای "بریکس" و یک موافقت نامه همکاری در زمینه نوآوری را امضا کردند.

سایت صدای روسیه در رابطه با اجلاس گروه بریکس نوشت: اولین دیدار ولادیمیر پوتین و نارندرا مودی نخست وزیر جدید هند در شهر برزیلی فورتالزا ی برزیل در حاشیه کنفرانس بریکس انجام شد. در روسیه و هند در باره اهمیت گسترش همکاری‌های سیاسی و اقتصادی و مشارکت در امور جهانی و تعامل نظامی – فنی تفاهم کاملی وجود دارد. نخست وزیر هند گفت: ما تعمق می‌کنیم که چطور بتوان جهات مناسبات با روسیه را گسترش داده و به طرق جدید تعامل دست یافت. شی جین پینگ رئیس جمهور چین نیزمانند پوتین از دیدار با نارندرا مودی مذاکراتی برای پیشبرد همکاری چین با هند انجام داد. به گفته رهبر چین دو کشور باید استراتژی پیشرفت‌های خود را هماهنگ کرده و مسایل، از جمله مساله مرزی را عادلانه و عقلانه حل کنند. نارندرا مودی به نوبه خود از سرمایه‌گذاری های چینی در هند استقبال کرده و به تجربیات چین در پیشبرد اقتصاد ابراز علاقمندی کرد. نخست وزیر هند به رهبر چین اطمینان داد که هند به بانک آسیایی سرمایه‌گذاری های زیربنایی که سیاستمدار چینی مؤلف و حامی عمده این پروژه است خواهد پیوست.

        پیج فیسبوک راه توده