آمریکای لاتین امروز- 2

اروگوئه

حاکمیت مردم

بر سرنوشت خویش

ژاله  نیاکان

اروگوئه کشور کوچکی است واقع در جنوب شرقی آمریکای جنوبی که سکولارترین کشور آمریکای لاتین محسوب می شود. این کشور یکی از پیشرفته ترین و مرفه ترین کشورهای این قاره است. در اروگوئه سوسیالیست ها، کمونیست ها و سوسیال دمکرات ها از نفوذ فراوانی در تاریخ معاصر کشورشان برخوردارند. سرانجام فرایند فعالیت های همین احزاب و سازمان های چپ، پیروزی " خوزه موخیکا" نامزد حزب "فرنته آمپلیو"  و یا " جبهه گسترده" در انتخابات ریاست جمهوری سال 2009 بود. " جبهه گسترده" اکثریت روشنفکران و زحمتکشان دگراندیش را در خود متشکل کرده است. اتحاد چپ گسترده، حدودا 30 جریان مختلف از چپ افراطی تا راست میانه را در بر می گیرد. این اتحاد وسیع ضربه بزرگی بر پیکرۀ نئولیبرالیسم در این قاره وارد آورد. در اروگوئه نظرخواهی و رفراندم مردمی در بوجود آوردن مقاومت همه گیر در مقابل نئولیبرالیسم و احزاب راست آنچنان باب شد که هرگاه مایملک عمومی در معرض خطر خصوصی شدن قرار می گرفت با تهیه طومار و نظر خواهی ملغی می شد. شرکت مخابرات و منابع آبی از همین طریق با همه پرسی و رفراندم، ثروت ملی اعلام شدند. میزان مشارکت مردم، جمع آوری امضا در میان شهروندان و قراردادن شماره های کارت ملی در پای تقاضا نامه ها و همه پرسی ها موجب تغییرات بنیادین در سیاست داخلی و خارجی اروگوئه شد. ابزار کار "جبهه گسترده" بسیج اجتماعی بود و طیف وسیعی از جریانات سیاسی از رادیکال ها و انقلابیون سابق تا راست های میانه رو را در بر گرفت. این جبهه به بهانۀ هر واقعه اجتماعی و یا تغییر و تحول شهری، همایش وسیعی برپا کرد. برای نمونه جهت بازسازی پارک ها و میادین عمومی و ترمیم حاشیه های ساحلی مردم را متشکل کرده و در روند تصمیم گیری ها شریک کرد. محل های غذای رایگان در دوران سخت بحران های اقتصادی سازماندهی شد. "جبهه گسترده" در سندیکا ها و فعالیت های صنفی حضور پررنگی داشت و کمیته های محلی را که با شهرداری ها همکاری نزدیکی داشتند، سازماندهی کرد. مردم اروگوئه در سال های پیشین به سبب همین فعالیت های توده ای بشدت سیاسی شدند و حتی در دورافتاده ترین نقاط روستایی با رادیو، تحولات سیاسی را دنبال کرده و نظر و پیشنهاد ارائه می دهند. اقتصاد اروگوئه که عمدا بر بخش صادرات کشاورزی استوار است، پس از سال های بحران اقتصادی بعلت کاهش تقاضا بشدت آسیب دید. اما این کشور خود را از مرداب ورشکستی و توفان های بحران جهانی سرمایه داری نجات داد. اروگوئه از سطح بالای روابط اقتصادی و صنعتی برخوردار است و دست اندرکاران امور مالی و تجاری سیاستی مترقی را برای رونق اقتصادی در سال های بحران دنبال کردند. آنها در بخش فناوری اطلاعات سرمایه گذاری نمودند و اروگوئه را به یکی از صادرکنندگان نرم افزار در آمریکای لاتین تبدیل کردند. برخلاف دوران حکومت احزاب دست راستی نظیر حزب " ناسیونال" و " کلرادور" که با موج گسترده خصوصی سازی همسو شده بودند و در ورطه جهانی شدن، اقتصاد کشور را به سراشیب سقوط کشانده و توزیع درآمد ها را به نفع طبقات مرفه تغییر داده بودند. مردم به حاکمیت این احزاب سنتی پایان داده و به " جبهه گسترده" که رئیس جمهور فعلی اروگوئه نماینده آن است روی آوردند. "جبهه گسترده" بر این باور است که تخصیص کالا ها و خدمات توسط تسلط کامل بازار آزاد بر اقتصاد، به سبب ناتوانی آن در مهار بحران ها و رفع تورم و بیکاری کارآمد نیست. اما آنچه توجه جهانیان و رسانه های خارجی را در سال های اخیر به اروگوئه جلب نموده، زندگی ساده رئیس جمهور این کشور و چهرۀ محبوب و مردمی او در این گوشۀ جنوبی قاره لاتین است. نشریات غربی علیرغم خصم و کینه به سوسیالیسم، ناچارند هر گاه از "خوزه موخیکا" یاد می کنند اشاره ای به این زندگی ساده او نیز بکنند.

اخیراً رئیس جمهور اروگوئه اعلام کرد که صد کودک یتیم کشور سوریه را در خانه تابستانی خود پذیرایی خواهد کرد. او حاضر به سکونت در کاخ ریاست جمهوری با خدمه، آشپز و باغبان نیست. رئیس جمهور با سگ کوچک خود و مرغان خانگی اش، ساکن مزرعه ای در حومۀ شهر "مونته ویدئو" پایتخت اروگوئه است. از 12000 یورویی که حقوق ریاست جمهوری است، معادل 1200 یورو برمی دارد و مابقی آن را به صندوق دولتی واریز می کند. "خوزه موخیکا" می گوید که به فقر عادت کرده است. از نداری و فقر تجلیل نمی کند. اما زندگی ساده را با حداقل ضروریاتش ترجیح می دهد."

        پیج فیسبوک راه توده