"اکوادور"
سوسیالیسم آرام
در امریکای لاتین
تدوین- ژاله نیاکان

اکوادور کشوری است در غرب اقیانوس آرام و در قلب دره ها  میان کوه های "آند" که بخشی از آمریکای جنوبی و قلمرو امپراطوری "اینکاها" و مردمان بومی سرخ پوست بوده است. پس از در هم شکستن حکومت اینکا، حدود 300 سال به زیر سلطه استعمارگری اسپانیا رفت و سرانجام در سال 1830 به یک جمهوری مستقل تبدیل شد. از همینجا مبارزه علیه استعمار و برای استقلال در امریکای لاتین آغاز شد. اکوادور بخشی از همین منطقه است. مبارزه ای که از مقاومت مردمان سرخپوست در برابر زمینداران اسپانیایی آغاز شد و همچنان در مقابل سیاست های نواستعماری ایالات متحده امریکا ادامه دارد.

در سال های جنگ جهانی دوم، اختلافاتی بدور از صحنه بین المللی، میان "اکوادور" و "پرو" بر سر نواحی "آمازون" درگرفت و پرو بدلیل پیروزی در جنگ، نواحی مورد اختلاف را تصرف کرد. زمانی که در دهه شصت در ناحیه آمازون اکوادور، نفت کشف شد، این کشور به دومین تولید کننده بزرگ نفت آمریکای جنوبی تبدیل شد. اما طلای سیاه آمازون نه موجب نجات مردم از فقر شد و نه از نارضایتی عمومی کاست. اکوادور تا اواخر قرن گذشته پیوسته گرفتار دولت های بی ثبات، بی کفایت و بیگانه با مردم بود. بدهی های سرسام آور، تورم، کسری بودجه وعدم تحقق وعده های اصلاحات ارضی به این تزلزل و هرج و مرج دامن می زد.

دکتر "رافائل كورئا" شخصیتی علمی و مورد قبول در میان کارشناسان و تکنوکرات های اقتصادی، مدتی به عنوان وزير اقتصاد و دارايي اكوادور در جهت كاهش فقر و حفظ استقلال مالی اكوادور تلاش کرد. در انتخابات ریاست جمهوری بعنوان یک سیاستمدار انسان گرا و یک مبلغ  سوسياليسم قرن بيست و يكم شرکت کرد و در سال 2007 با کسب  56% آرای مردم  رسماَ ریاست جمهوری خود را آغاز کرد.

اکوادور، که از جمله کشورهای کودتا خیز بود، در دوره ریاست جمهوری "رافائل کورئا" به ثبات سیاسی رسید. رئیس جمهور اکوادور مانند سایر رهبران چپگرای آمریکای لاتین سیاست های ضد نئولیبرالیسم را دنبال کرد. تعطیلی پایگاه نظامی آمریکا در سال 2007، ملی کردن صنایع انرژی و معدن و پایان دادن به حضور انحصاری کشورهای چند ملیتی از رویکرد های استقلال طلبانه اکوادور در ضدیت با سیاست های مداخله جویانه آمریکا در دوران ریاست جمهوری رافائل کورئاست.

آمریکا نگران سمت گیری های سوسیالیستی در حیاط خلوت خود است. سوسیالیسم قرن بیست و یکم "رافائل کورئا" همواره دچار چالش ها و مشکلاتی  نیز بوده و هست. یعنی همان مشکلاتی که سایر کشور های آمریکای لاتین هم با آن دست و پنجه نرم می کنند.  همه این کشورها تحت تاثیر انقلاب کوبا هستند که پروژه های آموزش عالی، بهداشت و درمان رایگان را تحقق بخشیده است. اما برخلاف کشور کوبا که در آن یک انقلاب کلاسیک بوقوع پیوسته، در این کشورها تحول سوسیالیستی از طریق انتخابات میسر شده است. رهبران چپگرای امریکای لاتین اکنون همواره روی نقش و پشتیبانی اجتماعی، حرکات و تصمیمات آینده خود را تنظیم می کنند.

"رافائل کورئا" پرداخت قروض بانک جهانی را به نفع هزینه های اجتماعی کاهش داد و در برابر صندوق بین المللی پول ایستاد. کشور اکوادور به همراهی پنج کشور دیگر آمریکای لاتین که با آنها همسواست بانک جنوب را احداث کردند که هدف آن فاصله گرفتن از صندوق بین المللی پول بمنظور کنترل مسائل مالی خویش است. آنها از یاد نبرده اند تحریم دولت مترقی "ژاکو آربنز" در گواتامالا، تضعیف دولت ملی گرای "جوئر اگو لارت" در برزیل، کودتا و قتل "سالوادور آلنده" رئیس جمهور شیلی و همچنین حمایت قاطع ایالات متحده از دیکتاتوری ژنرال "ویدلا" در آرژانتین را.

همین است که اکنون آن دسته از کشورهای امریکای لاتین که دارای دولت های چپگرا و متمایل به برنامه های سوسیالیستی هستند نمی خواهند به بانک جهانی مقروض شوند و به همین دلیل نیز زیر بار خصوصی سازی و لغو کنترل بر مبادلات ارزی نمی روند، از هزینه های اجتماعی نمی کاهند و به خدمات مردمی پایبند مانده اند.

آمریکای لاتین در گذشته نه چندان دور اوراق قرضه می  خرید و آمریکا سود این اوراق را که سود آن از میزان بهره وام کمتر بود به این کشورها باز می گرداند.

"رافائل کورئا" اقتصاد دان آمریکای لاتین با برقراری کنترل دولت بر صنایع نفتی و توسعه برنامه های تأمین اجتماعی به موی دماغ نئولیبرال ها تبدل شد. به همین سبب کودتایی بر علیه او سازماندهی شد. پس از آنکه نیروهای شورشی به طرف رئیس جمهور گاز اشک آور شلیک کرده و او را به بیمارستان نظامی  منتقل و محبوس کردند، دو ساختمان کنگره و بنای تلویزیون شهر "کیتو" اشغال شد و بزرگ راه ها مسدود شدند. در مقابل این اقدام کودتایی، حدود 500 تن از نیرو های وفادار به حکومت ملی اکوادور به محل استقرار رئیس جمهور در حصر حمله کرده و موفق به نجات "رافائل کورئا" شدند. مردم از این اقدام فداکارانه نیروهای حامی رئیس جمهور پشتیبانی کرده به خیابان ها ریختند و کودتاچیان وحشت زده عقب نشینی کردند.

رئیس جمهور اکوادور علاوه بر سیاست های مترقی اقتصادی در زمینه دفاع از محیط زیست نیز دارای سابقه ترقیخواهانه و مثبتی است. نقش شرکت های چند ملیتی در از میان بردن اهالی بومی و تصرف زمین های نفتی آمازون تا به آنجا پیش رفته بود که به نزاع های قبیله ای و کشتار بومی های منطقه آمازون منجر شد. کنسرن های نفتی حاضر به پرداخت غرامت در مورد آلودگی محیط زیست نشدند. این شرکت ها در دهۀ هفتاد و هشتاد قرن پیش، زمانی که حکومت های دست راستی بر سر کار بودند پایه همکاری و استخراج نفت و در واقع غارت گنجینه سیاه آمازون را ریخته بودند. دعوای قضایی و ادعای خسارت علیه این شرکت ها توسط دولت اکوادور همچنان ادامه دارد.

دولت اکوادور در اوایل افشاگری های "اسنودن" بر سر پناهندگی احتمالی به او با ایالات متحده آمریکا درگیر شد. تهدید دولت اکوادور به عدم تمدید قرارداد تخفیف کمرگی برای تولیدات اکوادور از اقدامات مغرضانه دولت آمریکا بر علیه این موضع گیری بود.

اکوادور با بازی ماهرانه خود بر رویکرد های چند جانبه در مورد مسائل بین المللی ادامه می دهد و در فعالیت های کارشناسانه خود در کمیته های جنبی سازمان ملل تا مشارکت پرکار این دولت در گروه "ریو" که شامل کشورهای آمریکای لاتین و دریای کارائیب است حضور دارد.

        پیج فیسبوک راه توده