حزب توده ایران

و بستن دانشگاهها

هفته گذشته، هاشمی رفسنجانی در دیدار نخبگان علمی با وی، اشاره ای مختصر به بستن دانشگاه ها در سال اول پس از انقلاب 57 کرد و گفت که این اقدام غلط بود و همان موقع هم دو دیدگاه درباره این مسئله وجود داشت. یک دیدگاه موافق بسته شدن دانشگاهها بود و دیدگاه دیگر مخالف طولانی شدن بستن دانشگاهها.

ما؛ بارها در راه توده نوشته ایم که بررسی تاریخ جمهوری اسلامی و تحلیل آنچه اکنون در جمهوری اسلامی می گذرد؛ با نادیده گرفتن نظرات حزب توده ایران در باره انقلاب و جمهوری اسلامی ممکن نیست. و باز، بارها تاکید کرده ایم که باید برای نسل پس از انقلاب که در سالهای اول پس از انقلاب یا بدنیا نیآمده و یا سن و سالی نداشته که رویدادی را به خاطر داشته باشد، بصورت مستند گفت که در آن سالها چه گذشت؟ حزب توده ایران از چه چیز دفاع می کرد و درباره هر رویدادی چه نظری داشت. چنان که امروز دارد و در تمام 35 سال گذشته؛ در مقاطع مهم نظرات خود را منتشر کرده است.

درباره بستن دانشگاهها که حالا هاشمی رفسنجانی آن را نادرست ارزیابی می کند، رهبری وقت حزب توده ایران با احساس مسئولیت کامل نسبت به عواقب این اقدام، هم به سازمان های سیاسی وقت هشدار داد که زمینه را برای ارتجاع مذهبی که قصد بستن دانشگاهها را داشتند فراهم نکنند و هم به حاکمیت هشدار داد که دست به این اقدام نزند. در همین هشدارها، حزب توده ایران به نزدیک ترین  سازمان های سیاسی به خود؛ یعنی سازمان فدائیان خلق ایران حتی نامه خصوصی نوشت و از آنها خواست که شرایط را درک کنند و سیاستی را پیشه کنند که ارتجاع مذهبی را تقویت نکند.

این که امروز عبدالکریم سروش را بیشتر مقصر بدانیم و یا ابوالحسن بنی صدر را، دارای اهمیت تاریخی نیست. بحث ما نه در باره نقش "افراد"، بلکه در باره دورنگری و احساس وظیفه ملی رهبری حزب توده ایران است که در قتل عام سال 67 به دار مجازات دفاع از انقلاب و همین روشن بینی آویخته شد.

امروز هاشمی رفسنجانی می گوید که در آن زمان دو دیدگاه درباره بستن دانشگاه ها وجود داشت. و حزب ما همان زمان با یقین به وجود این دو دیدگاه از سازمان فدائیان خلق ایران که دائرمدار بسیاری از حوادث در دانشگاه ها و بویژه دو دانشگاه تهران و آریامهر سابق بود خواست که در جهت تقویت دیدگاهی که خواهان بسته شدن طولانی مدت دانشگاه نیست و ما حدس می زنیم نظر آیت الله خمینی نیز در این جهت است عمل کنند. بخش هائی از نامه رهبری وقت حزب توده ایران به رهبری سازمان فدائیان خلق ایران در همین ارتباط  که به تاریخ 11/3/1359 انتشار یافت را در همین شماره راه توده می خوانید.