شطرنج سیاسی

در اوکرائین

به مرحله

کیش و مات

نزدیک شده!

نیویورک تایمز- ترجمه شیرین مرادی

رسانه های غربی، همیشه بخشی از واقعیت را با بخش عمده ای از سیاست دولت های حاکم مخلوط کرده و از آن بطری شربتی می سازند که یک قاشق شکر در آنست و به دلیل همین یک قاشق شکر است که آن را "شربت" می نامند! می توان این یک قاشق شکر را بعنوان بخشی از واقعیات از این بطری شربت جدا کرد و در کنار اخبار و اطلاعات دیگر قرار داد و به نتایجی نزدیک تر به واقعیت دست یافت. از این جمله است مقاله ای که نیویورک تایمز، بلافاصله پس از اعلام آغاز پرداخت مرحله دوم کمک مالی 15 میلیارد دلاری روسیه به اوکرائین در روز دوشنبه گذشته منتشر کرد.

محور این مقاله کمک مالی 15 میلیاردی به اوکرائین و توان روسیه در مانور سیاسی میان این کشور و اتحادیه اروپاست و به همین دلیل بسیاری از واقعیات و مسائل جاری در اوکرائین از آن غایب است. از جمله فروش نفت روسیه به اوکرائین با یک سوم قیمت جهانی و یا شکل گیری جنبش مقاومت ملی در برابر اغتشاشگرانی که عمیقا وابسته به غرب هستند و در میان آنها "فاشیست ها" نقش عمده را برعهده دارند، و یا سفرهای پیاپی مقامات امریکائی و اروپائی به اوکرائین و دیدار و مذاکره با رهبران اغتشاشگران که دخالت مستقیم در امور داخلی یک کشور است، و یا نظرات مردم این کشور که نه تنها در جمع معترضان و اغتشاشگران خیابانی نیستند بلکه بر سر کار و زندگی خود هستند و با این اغتشاش ها مخالف اند.

ترجمه خلاصه ای از مقاله نیویورک تایمز را که در شماره 17 فوریه 2014 این روزنامه منتشر شده می خوانید:

کمک مالی غیر منتظره روسیه به اوکرائین که بخش دوم و 2 میلیارد دلاری آن دوشنبه گذشته آغاز شد، مبارزه طولانی مدت روسیه و غرب بر سر اوکرائین را به نمایش گذاشت. آنهم درست زمانی که آلمان میزبان دو تن از سرسخت ترین رهبران مخالفان  رئيس جمهور این کشور بود. "آرسنی یاتسنرکوک" و "ویتالی کلیشکو" که دومی از قهرمانان مشت زنی غیر حرفه ای است. آنها در این زمان، در برلین در حال دیدار با رهبران آلمان، از جمله صدراعظم آن "آنگلا مرکل" بودند. درگرماگرم همین دیدارها و مذاکرات بود که روسیه اعلام کرد بخش دوم از 15 میلیارد دلار اعتبار وعده داده شده به دولت اوکرائین را، که پیشتر به دلیل اغتشاشات "کیف" پایتخت اوکرائین متوقف شده بود پرداخت خواهد کرد.

تصمیم روسیه برای کمک های مالی به اوکرائین پیش از جلسه پارلمان این کشور که مخالفان انتظار تصویب تغییراتی در قانون اساسی برای کاهش قدرت رئيس جمهور را داشتند گرفته شد. تصور این بود که با این کمک روسیه به دولت اوکرائین، اروپا افزودن کمک های خود به مخالفان را سرعت ببخشد.

اتحادیه اروپا و ایالات متحده بارها کمک مالی به اوکرائین را مشروط به قبول برنامه های صندوق بین المللی پول و صندوق پولی اتحادیه اروپا کرده است. شرطی که دولت اوکرائین زیر بار آن نرفت.

اروپا تأکید می کند قصد ندارد کمک مالی به اوکرائین را تبدیل به رقابت و مناقصه ای کند که روسیه در آن شرکت دارد. از سوی دیگر رهبران اتحادیه اروپا از سوی مخالفان دولت اوکرائین که طرفدار پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا هستند زیر فشار افزودن بر کمک مالی اند.

از آغاز تظاهرات در ماه نوامبر، موضوع "پول" مرکزی ترین موضوع در کشاکش های سیاسی اوکرائین است. دولت اوکرائین با قبول نکردن تعهدات سیاسی که اتحادیه اروپا برای یک قرارداد تجاری خواهان آن بود چرخش به سوی روسیه را سرعت بخشید. اوکرائین یکی از جمهوری های اتحاد جماهیر شوروی سابق است که 46 میلیون جمعیت دارد و زبان مردم آن نیز روسی است.

علاوه بر بحران عمیق اقتصادی ناشی از فساد دولتی و بن بست سیاسی، اوکرائین برای بازپرداخت وام های خارجی اش نیازمند به میلیاردها دلار پول است.

در ماه دسامبر یانوکوویچ و ولادیمیر پوتین روسای جمهور اوکرائین و روسیه در دیدار خود در روسیه بر سر وام 15 میلیارد دلاری به تفاهم رسیدند و اوکرائین بلافاصله پس از آن که روسیه اوراق قرضه این کشور به ارزش 3 میلیارد دلار را خریداری کرد، بخش اول وام را دریافت کرد. اما یک ماه بعد روسیه پرداخت بخش بعدی این کمک مالی را همزمان با اوج گیری اغتشاشات خیابانی و استعفای نخست وزیر اوکرائین به حال تعلیق در آورد. یعنی همان بخشی که پرداخت آن اکنون آغاز شده است.

وزیر دارایی روسیه به خبرنگاران گفته است که مسکو طی دو هفته 2 میلیارد دلار دیگر از اوراق قرضه اوکرائین را خواهد خرید و این یعنی ادامه پرداخت بخش دیگری از وام 15 میلیارد دلاری به اوکرائین.

ولادیمیر پوتین در جریان این رقابت با اروپا نشان داد، استعداد زیادی برای پیشی گرفتن از رقبای اروپائی اش دارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان نیز ضمن ابراز شگفتی اعلام خبر آغاز پرداخت مرحله دوم کمک روسیه به دولت اوکرائین اعلام کرد "آلمان مشتاق است شرایط روسیه برای این تصمیم را بداند."

رسانه های خبری آلمان گزارش داده اند که روز جمعه گذشته، "اوکرائین" از مهم ترین موضوعات مورد بحث میان وزیر خارجه آلمان "اشتاین مایر" که به مسکو سفر کرده بود، با وزیر خارجه روسیه "سرگئی لاوروف" بود!

پس از همین دیدار و مذاکره "سرگئی لاوروف" اعلام کرد: "هیچ حوزه نفوذ خارجی در اوکرائین نمی تواند وجود داشته باشد". اتحادیه اروپا بجای تحت فشار قرار دادن اوکرائینی ها برای انتخاب شرق یا غرب، بهتر است در مناسبات خود با دولت و مردم این کشور "صادق" باشد.

اغتشاشات خیابانی (با پایان المپیک زمستان سوچی) دیگر آن ابعاد گذشته را ندارد و تا حدودی فروکش کرده است. اتحادیه اروپا برای تحت فشار قرار دادن دولت اوکرائین گزینه "تحریم ها" را نتیجه بخش نمی داند و برای اعمال آن در تردید بسر می برد. همچنان که برای انتخاب جایگزین "تحریم" در تردید است.

یکی از اعضای برجسته فراکسیون حزب صدراعظم آلمان در پارلمان این کشور، بنام اندریاس شوسکنهوف"روز دوشنبه، یعنی همان روزی که خبر پرداخت بخش دوم کمک مالی روسیه به اوکرائین اعلام شد، خبر تماس برخی محافل این کشور برای اعلام آغاز تحریم فوری اعضای دولت اوکرائین را رد کرد. او که متخصص امور اروپای شرقی است به خبرنگاران گفت تحریم هایی چون ممنوعیت سفر به اروپا و یا بستن حساب های بانکی رهبران اوکرائین حداقل در حال حاضر اشتباه است.

شاید نگاه و پیش بینی این نماینده پارلمان آلمان و متخصص امور شرق اروپا، متوجه این واقعیت باشد که اعتراضات خیابانی رو به کاهش می رود. یا حداقل در این روزها اینگونه به نظر می رسد.

http://www.nytimes.com/2014/02/18/world/europe/german-leaders-meet-with-ukrainian-opposition-leaders.html?_r=1