ترور ناتمام شاه

و فرار بزرگ از زندان قصر

خبرگزاری ایسنا، به نقل از "تاریخ ایرانی" آذرماه امسال به مناسبت سالگرد فرار رهبران حزب توده ایران از زندان شاه گزارشی منتشر کرد. این رویداد باز می گردد به 24 آذر 1329 و گزارشی که ایسنا منتشر کرد، با آن که بخشی از آن به نقل از خاطرات دکتر نورالدین کیانوری بود، با کاستی های فراوان روبرو بود. از جمله حذف نام و سرگذشت سازماندهندگان و عاملین اجرای این فرار تاریخی و سرنوشت آنها در جمهوری اسلامی. شماری از سازماندهندگان این فرار که عضو سازمان نظامی حزب توده ایران بودند پس از کودتای 28 مرداد تیرباران شدند و انگشت شماری که جان به سلامت برده و به مهاجرت رفته بودند و پس از انقلاب 57 بعنوان اعضای رهبری حزب به ایران بازگشته بودند در قتل عام 1367 در اوین به دار آویخته شدند. از جمله ستوان رصدی که پس از انقلاب در ترکیب هیات سیاسی حزب توده ایران به میهن بازگشته بود.

فرار رهبری حزب توده ایران در ارتباط مستقیم است با دلیل و بهانه زندانی شدن رهبران حزب توده ایران. این دلیل و بهانه، ترور ناتمام شاه در 15 بهمن 1327 بود. این ترور ناتمام بهانه ای شد برای اعلام انحلال حزب توده ایران و یورش به آن. در جریان این یورش شماری از رهبران حزب مخفی شدند و از ایران نیز خارج شدند و شماری دستگیر، محاکمه و محکوم و زندانی شدند. از جمله دکتر کیانوری. دفاع رهبران دستگیر شده حزب در دادگاه علنی، خود به تریبونی برای رسوائی رژیم تبدیل شد.

بخش دیگری از گزارش منتشر شده از سوی خبرگزاری ایسنا آلوده است به "جنگ سرد" تبلیغاتی دهه های پس از جنگ دوم جهانی علیه اتحاد شوروی. از جمله ادعای پوچ تحویل برخی سازماندهندگان آن فرار تاریخی از سوی دولت شوروی به رژیم شاه!

به این نوع نوشته های گمراه کننده باید پاسخ داد، حتی در همین حد که در توان راه توده است، زیرا نسل جدید ایران باید همه جانبه در جریان مسائل قرار بگیرد.

با همین توضیح بسیار مختصر معلوم می شود گزارش خبرگزاری ایسنا از ماجرای فرار رهبران حزب توده ایران از زندان "قصر" تا چه حد ناقص و دست و پا شکسته است. ما برای جبران این کوتاهی، در این شماره راه توده، هم گزارش خبرگزاری ایسنا را بصورت مستقل منتشر می کنیم و هم ماجرای ترور ناتمام شاه را که منجر به دستگیری رهبران حزب توده ایران شد.