مرور رویدادهای ایران

از انقلاب مشروطه تا انقلاب 57

سونامی سفید

در جاده هراز

سال 1351 ادامه سال 1350 است. در تمام زمینه ها نشان های بحران آشکار است اما شاه نمی خواهد و یا نمی تواند بحران را ببیند. او همچنان سرمست قدرت و یکه تازی است، درحالیکه تمام نشانه های سقوط دیوارهای برج و باروی او دیده می شود. حتی در کابینه هویدا اختلافات بالا می گیرد و لیاقت او برای اداره کشور به چالش کشیده می شود. عملیات چریک شهری که با واقعه سیاهکل شروع شده تشدید می شود. پیاپی در خیابان های تهران حوادث انفجاری و ترور روی می دهد و دادگاه های نظامی بر مبنای پرونده هائی که ساواک در زیر بازجوئی از دستگیر شدگان تهیه می کند احکام سنگین حبس و تیرباران صادر می کند. نوعی ترور و تیرباران کور بر مملکت سایه افکنده است. هر نوع فعالیت سیاسی ناممکن است و شاه تحت حمایت امریکا چون بختک روی آن افتاده است. نیکسون که یکبار، پس از کودتای 28 مرداد بعنوان معاون رئیس جمهور به ایران سفر کرده و از شاه حمایت کرده بود در همین سال بعنوان رئیس جمهور راهی ایران می شود و حمایت کامل خود را از شاه اعلام می کند. شاه این حمایت را حمایت از سیاست های سرکوبگرانه خود و اداره یک تنه مملکت تلقی می کند. در زدوخوردهای مسلحانه خیابانی "احمد زیبرم" که از چریک های فدائی خلق بود کشته می شود. کشته شدن او بعدها تبدیل به سناریوی فیلم معروف گوزن ها می شود. در شرکت واحد اعتصاب می شود و شاه به جای رسیدگی به خواست های اعتصابیون، رانندگان ارتش را جانشین رانندگان اعتصابی می کند. کاری که در جمهوری اسلامی با رانندگان سپاه به جای رانندگان معترض و اعتصابی شرکت واحد کردند.

حوادث رانندگی همچنان در جاده های بد و نا امن ایران جان می گیرد و رژیم به جای صرف هزینه بازسازی جاده ها و احداث جاده های جدید و ترمیم چاله های آسفالت خیابان های تهران و شهرهای بزرگ همچنان بر خرید تسلیحات از غرب و بویژه امریکا متمرکز است. برای نخستین بار از اسرائیل گوسفند وارد ایران که به دامداری شهرت داشته می شود. تیرباران های سیاسی همراه است با اعدام قاچاقچیان مواد مخدر و روزنامه ها خبرهای این اعدام ها و تیرباران ها را بصورت سانسور شده و در چند جمله ای که ساواک در اختیار آنها می گذارد منتشر می کنند. نحوه کشته شدن سرتیپ مولوی رئیس سابق ساواک تهران و فرمانده وقت پلیس راه بسرعت در میان توده ایها و خانواده های آنها دهان به دهان می شود. سرتیپ مولوی که در زمان کودتای 28 مرداد سرهنگ دوم بود، همراه با سرهنگ دوم امجدی که پس از کودتا به درجه سپهبدی رسید، دو شکنجه گر معروف زندان لشگر دو زرهی و حمام معروف آن بودند. فرمانده این لشگر سپهبد تیمور بختیار بود. می گفتند مولوی در بازجوئی و شکنجه باطوم به مقعد زندانیان فرو می کرده است و زمانی که هلیکوپتر او در جاده آبعلی حوالی جاجرود سقوط کرد، مولوی از هلیکوپتر پرت شده و روی یک درخت می افتد و یک شاخه درخت به مقعد او می رود. چنان که آتش نشانی ارتش با دشواری زیاد توانست شاخه درخت را اره کرده و جنازه مولوی را شاخه درخت به مقعد به پزشکی قانونی منتقل کند.

نمازی در شیراز و حاج حسین ملک در مشهد (شاید هم در تهران) چشم بر جهان می بندند و از خود نامی نیک به یادگار می  وقفی و بزرگترین موزه کتاب های خطی و اشیاء عتیقه را. او که مشهدی بود، حتی به شاه هم باج نداد. باغ ملک در مشهد از یادگارهای اوست. عبدالرحمن فرامرزی روزنامه نگار و بنیانگذار و مدیرمسئول روزنامه کیهان نیز در همین سال در گذشت. شاه از صراحت او نیز خوشش نمی آمد و به همین دلیل او را به مجلس سنا نبرد!

شاه نیز ورزش را از طریق ارتش کنترل می کرد و نظامی ها را بر راس ارتش می گذاشت. کاری که در زمان رهبری علی خامنه ای تقلید شد و فرماندهان سپاه فرمانده باشگاه ها و دیگر امور ورزشی شدند.

صفاری آشتیانی از فرماندهان بنام و دوره دیده سازمان چریک های فدائی خلق بود که ساواک عکس او را در سراسر ایران پخش کرده بود تا بلکه رد پائی از او بیابد. او نیز سرانجام به دام افتاد و در جریان تیراندازی متقابل با ساواک کشته شد. ترور سرتیپ طاهری توسط مجاهدین خلق از جمله ترورهای معروف سال 51 بود. او سالها رئیس پلیس تهران بود و بدلیل خلق و خوی مردمی که داشت با همه انجمن های محلی تهران ارتباط داشت و در جلسات آنها شرکت می کرد. شاید یورش به کافه تریاها برای دستگیری دختران و پسرانی که از دبیرستان گریخته و با هم دیدار می کردند از نزدیک ترین حوادث شبیه آن در جمهوری اسلامی باشد.

سال 1351  

فروردین ماه

1 – عظیم ترین بهمن جهان با 30 متر ارتفاع و 500 متر طول در جاده هراز سقوط کرد و فاجعه بزرگی به بار آورد. صدها اتومبیل در زیر بهمن مدفون شدند.

2 – برای اکتشاف و تولید نفت و گاز در دو ناحیه دریای شمال با انگلستان قرارداد بسته شد.

3 – به زنان اجازه تاکسیرانی داده شد.

4 – پزشک قانونی اعلام کرد در سال گذشته (1350 ) در تهران 700 نفر در اثر تصادف با اتومبیل درگذشته اند.

5 – سازمان نظام پزشکی اعلام کرد جمع پزشک و دندانپزشک در سطح کشور 10260 نفر می باشد. که ازاین عده 4928 نفر در تهران هستند.

6 – در شاهپورآذربایجان یک حمام زنانه منفجر شد و 18 زن و کودک به قتل رسیدند و 62 نفر مجروح شدند.

7 – دادگاه نظامی 6 قاچاقچی مواد مخدر را محکوم به اعدام نمود و حکم بمرحله اجرا درآمد.

8 – حاج محمد نمازی موسس شبکه لوله کشی آب شیراز و بیمارستان نمازی درگذشت.

9 – زلزله شدیدی در فارس روی داد و به بخش قیر و کازرین به شدت آسیب رساند. 45 دهکده با خاک یکسان شد و بیش از 5 هزار نفر کشته داد.

10 – در نوار مرزی ایران و عراق بین نیروهای دو کشور زد و خورد شدیدی آغازشد و مدت 5 روز به طول انجامید. در این نبرد از طرفین عده ای کشته شدند و سه ژاندارم ایران نیز به اسارت گرفته شد.

11 – ایران از اسرائیل 24 هزار گوسفند خریداری کرد.

12 – چهار نفر به حکم دادگاه نظامی تیرباران شدند.

اردیبهشت ماه

1 – سرتیپ علی اکبر مولوی فرمانده پلیس راه در اثر سقوط هلیکوپتر به قتل رسید. وی قبلا مدت ده سال رئیس ساواک تهران بود.

2 – سپهبد مصطفی امجدی معاون نخست وزیر و رئیس سازمان ورزش کناره گیری کرد و به جای او سپهبد حجت کاشانی به ریاست تربیت بدنی رسید.

3 – دفتر شرکت هواپیمائی (بی.او.ا.سی) در تهران منفجر شد و خساراتی به بار آمد. این سومین انفجاری بود که در ماه گذشته در تهران توسط مخالفین رژیم صورت گرفت.

4 – در خیابان خورشید بین مامورین انتظامی و مخالفین رژیم زد و خوردی در گرفت و در نتیجه ستوان دوم علاءالدین جاوید به قتل رسید.

خرداد ماه

1 – طوفانی با سرعت 100 کیلومتر در ساعت شهر تهران را بهم ریخت. علاوه بر خسارات مالی زیاد چهار کشته و سه زخمی باقی گذاشت.

2 – ریچارد نیکسون رئیس جمهور امریکا و بانو وارد تهران شدند.

3 – در چند نقطه تهران انفجاراتی رخ داد. اتومبیل ژنرال امریکائی منفجر شد و افسر مزبور از دو پا آسیب دید و راننده وی مجروح شد و دو نفر هم کشته شدند. در اداره اطلاعات امریکا و خانه ای حدود شهر ری نیز بمب منفجر شد و خسارات جانی و مالی به بار آورد.

تیرماه

1 – استاد عبدالرحمن فرامرزی مدیر روزنامه کیهان و نماینده ادوار گذشته که از نویسندگان معروف بود درگذشت.

2 – جمشید رودباری در زد و خورد با ماموران انتظامی در خیابان لاله زار کشته شد.

مرداد ماه

1 – در یک زد و خورد شدید بین ماموران انتظامی و گروه سیاهکل، محمد صفاری آشتیانی رهبر این گروه به قتل رسید. از ماموران انتظامی عده ای زخمی شدند.

2 – درآستانه انتخابات مهم انجمن شهرو شهرستان دکتر علینقی کنی دبیر کل حزب مردم استعفا کرد. کنار گذاردن دبیر کل حزب مردم بنا به خواسته هویدا نخست وزیر بود. کنی در چند سخنرانی خود هویدا را قادر به اداره امور کشور ندانست.

3 – حاج حسین آقا ملک یکی از درخشانترین چهره های فرهنگی و اقتصادی ایران که با ثروت سرشار خود خدمات ذیقیمتی نموده بود در سن 96 سالگی در تهران درگذشت. کتابخانه معظم ملک که غالب کتابهای آن خطی است و همچنین دارائی او وقف آستانقدس رضوی شده بود.

4 – درحادثه شدید تیراندازی و زد و خورد در خیابان های سلیمانیه و فردوسی تهران بین ماموران انتظامی و گروه مخالفین رژیم ازطرفین عده ای کشته شدند.

5 – یک بمب ساعتی در یک تاکسی منفجر شد و سرنشینان آن قطعه قطعه شدند.

6 – در فروشگاه کوروش یک بمب منفجر شد و عده ای زخمی شدند.

7 – سرتیپ سعید طاهری رئیس کل زندان های شهربانی بامداد امروز در نزدیک منزل خود واقع در تهران پارس به ضرب چند گلوله به قتل رسید.

8 – احمد زبیرم عضو شبکه سیاهکل در زد و خورد با ماموران انتظامی کشته شد.

شهریور ماه

1 – رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی بعلت قلت دستمزد و مزایا ازبامداد امروز دست به اعتصاب زدند. برای حمل و نقل مسافرین هشتصد راننده ارتشی در شرکت واحد مشغول کار شدند.

2 – چریک های عرب سازمان سپتامبر سیاه به اقامتگاه ورزشکاران اسرائیلی در مونیخ حمله کردند و آنها را به اسارت گرفتند. در زد و خورد با کماندوهای آلمانی عده ای کشته شدند و کلیه ورزشکاران اسرائیلی نیز به قتل رسیدند.

4 – مهدی رضائی به موجب حکم دادگاه نظامی اعدام شد.

مهر ماه

1– گروه اول افسران دختر در شهربانی آغاز بکار کردند.

2 – پزشک قانونی اعلام کرد در شش ماهه اول سال 1351 در تهران 998 نفر کشته شده اند.

3 – ارتشبد بازنشسته فرج الله رسائی سناتورانتصابی تهران شد.

آبان ماه

1 – ارتشبد غلامعلی اویسی فرمانده ژاندارمری کل کشور فرمانده نیروی زمینی شد و ارتشبد مین باشیان فرمانده سابق بازنشسته شد.

2 – تعداد وسائط نقلیه در تهران به مرز 500 هزار رسید.

3 – دکتر سید حسن نصر به ریاست دانشگاه صنعتی منصوب شد.

آذر ماه

1 – کارخانه ذوب آهن، تولید فولاد را آغاز کرد.

2 – دولت شوروی چهار هزار تن پنبه از ایران خریداری کرد.

3 – ایران از امریکا پانصد هلیکوپتر خریداری کرد.

دی ماه

1 – ایران از بلغارستان دویست هزار کیلو کره خریداری کرد.

2 – اردشیر زاهدی وزیر امور خارجه به سمت سفیر کبیر ایران در امریکا تعیین شد.

3 – عیسی مجیدی، صالح ایران پناه، لطیف حسینی، علی صدیقی و صدیق رحمانی به حکم دادگاه نظامی اعدام شدند.

4 – سرلشکر زهدی مدیر عامل شرکت اتوبوسرانی شد.

5 – محمد مفیدی و محمد باقر عباسی به اتهام قتل سرتیپ طاهری تیرباران شدند.

بهمن ماه

1 – دکتر عبدالعلی فرمانفرمائیان کوچکتری فرزند عبدالحسین میرزا فرمانفرما در حال اسکی در شمشک بر اثر سقوط بهمن درگذشت.

2 – قیمت رسمی دلار اعلام شد. ارزش دلار به 65 / 7 ریال کاهش یافت و بهای کلیه ارزها در بانک مرکزی و سایر بانک ها تقلیل پیدا کرد.

اسفند ماه

1 – اعلام شد ایران دو میلیارد تومان اسلحه جدید خریداری خواهد کرد.

2 – در خیابان سیروس بین ماموران انتظامی و چند جوان مسلح زد و خورد درگرفت و در نتیجه عده ای مقتول و مجروح شند.

3 – مامورین پلیس به کافه تریاها هجوم بردند و دانش آموزان دختر و پسر فراری از مدارس را دستگیر نمودند.

4 – نخستین کارخانه ذوب آهن در اصفهان با حضور نخست وزیر شوروی افتتاح شد.

        پیج فیسبوک راه توده