سرمقاله راه توده 493

کاغذ پاره هائی که حالا

فرمان تسلیم روی آن نوشته شده!

هفته گذشته آیت‌الله خامنه ای در دیدار با همافران و کارکنان نیروی هوایی ارتش سخنانی پیرامون مذاکرات جاری اتمی میان جمهوری اسلامی و 1+5 گفت که محافل خارجی آن را به معنای تایید کامل علی خامنه ای از مذاکرات کنونی تلقی کردند. محور سخنان آقای خامنه ای در واقع نیز ضرورت دستیابی به توافق بر مبنای پایان دادن به تحریم ها بود. همان تحریم هایی که قبلا کاغذ پاره اعلام شده بود اکنون آنقدر مهم شده اند که رهبر جمهوری اسلامی نیز توافقی را که به لغو تحریم ها نیانجامد بی فایده می داند.

در واقع نیز مشخص بود که امریکا حربه تحریم ها را که بدست آورده به این سادگی و بدون کسب امتیازات بسیار بزرگ از کف نخواهد داد. ضمن اینکه پشت جبهه سیاسی جمهوری اسلامی نیز فوق العاده ضعیف است و دو شخصیت سیاسی که روی هم بیش از سی و چند میلیون رای آورده اند در حصر هستند. در این شرایط امریکا آنگونه که جان کری وزیر خارجه و شخص باراک اوباما بیان کرده اند خواهان یک توافق دو مرحله ای هستند. یعنی یک توافق سیاسی و عمومی بر سر کلیات تا فروردین ماه و سپس یک توافق در جزئیات تا تیرماه. در مقابل آقای خامنه ای خواهان توافق در مرحله اول است که هم نشانه عقب نشینی بسیار زیاد است، هم وحشت از نرسیدن به تفاهم و هم وحشت از بحران اقتصادی.

با اینحال وی به مردم نمی گوید که توافق سیاسی و کلیات چیست و توافق در جزئیات بر سر چه؟

او علیرغم آن همه تکرار "عظمت مردم" و "ملت عظیم الشأن" به همین مردم که ظاهرا وظیفه اش خلاصه شده در شرکت در راهپیمایی ها، نمی گوید پشت صحنه چه می گذرد. او کوچکترین اعتمادی به این ملت عظیم الشأن ندارد و به همین دلیل نمی گوید توافق ها بر سر چیست؟ و امریکایی ها دقیقا چه می گویند و چه می خواهند؟ گرچه از لابلای مطبوعات چارچوب مورد نظر امریکا تا حدودی روشن می شود.

حمید آصفی سخنگوی سابق وزارت خارجه در سرمقاله روزنامه ایران می نویسد:

"مطالبات امریکا نامتناسب با امتیازاتی است که در تلاش است در جریان مذاکره با ایران رد و بدل کند اگر چه از دید یک ناظر بی طرف آنچه امریکا امتیاز می داند جزو حقوق مسلم ایران محسوب می شود. اما ایران برای اثبات حسن نیت و نشان دادن رفتار مسئولانه در این مذاکرات با سعه صدر اقداماتی فراتر از وظایف و تکالیف خود انجام داده است."

بعبارت دیگر امریکا پذیرش حق غنی سازی توسط ایران را یک امتیاز می داند که در برابر آن امتیاز متقابل می خواهد.

سرمقاله نویس روزنامه "سیاست روز" در این باره می نویسد که امریکایی ها اصرار دارند "که ابتدا بر سر کلیات با ایران به توافق برسند و سپس به جزئیات توافق بپردازند نام مرحله اول توافق را هم ، توافق سیاسی گذاشته" اند. به نوشته این روزنامه "پس از توافق بر سر کلیات، جزئیاتی که از سوی امریکا مطرح شده و می شود، بسیار فراتر از آن چیزی خواهد بود که در جریان گفتگوهای هسته ای وجود داشته است. پس از توافق کلی یا سیاسی، مدت زمان بررسی جزئیات توافق برای رسیدن به توافق جامع و نهایی با روندی که امریکا و غرب در پیش گرفته اند طولانی خواهد شد، در حالیکه ایران همچنان باید همه آن توافق کلی را اجرا کند تا زمانی که جزئیات به نتیجه برسد و تحریم ها هم به قوت خود باقی خواهند ماند و تنها تعلیق می شود و نه لغو"

اگر نوشته این روزنامه درست باشد، امریکا خواهان یک توافق کلی است دربرابر تعلیق تحریم ها. تا زمانی که ایران تفاهم کلی را اجرا کند تحریم ها نیز حالت تعلیق خواهد داشت تا چارچوب جزئیات آن تفاهم کلی روشن شود. البته "سیاست روز" جزو سرسخت ترین مخالفان سیاست اتمی روحانی و از حامیان همان سیاست اتمی است که به تحریم ها منجر شد و اینکه اکنون یک قدم از لغو فوری تحریم‌ها پائین نمی آید در واقع ادامه همان سیاست دفاع از تحریم هاست.

روزنامه دست راستی دیگر "وطن امروز" نیز در سرمقاله روز سه شنبه همین مطلب را چنین عنوان می کند: "امریکا خواهان آن است که ظرفیت غنی سازی ایران برای یک زمان بسیار طولانی تعطیل شود بی آنکه به تحریم ها دست خورده باشد. امریکایی ها می خواهند در توافق نهایی تحریم ها را برای یک بازه زمانی طولانی مدت بعنوان گروگان نگهدارند." بنوشته این روزنامه، ایران باید در همان لحظه امضای توافق امتیازهای فراوانی را واگذار کند اما به مدت یک دهه و شاید هم بیشتر منتظر بماند "تا امریکا تحریم ها را به تدریج تعلیق - نه لغو - کند... دو طرف در آستانه رسیدن به یک توافق سیاسی روی کلیات هستند بی آنکه جزئیات بسیار مهم بویژه در زمینه جدول زمانی لغو تحریم ها را نهایی کرده باشند... آنچه نام آن جزئیات گذاشته شده در واقع اصلی ترین موضوعات از نظر ایران است. موضوعاتی مانند تعداد و نوع ماشین ها، ذخیره مواد، طول زمانی گام نهایی، جدول زمانی لغو تحریم ها، اراک، فرود و غیره."

از سخنان آقای خامنه ای چنین بر می آید که آنچه امروز برای وی مطرح است فقط لغو تحریم هاست. ایران هر امتیازی را می تواند بدهد به شرط آنکه در برابر آن لغو تحریم ها را بدست آورد. اقتصاد ایران فلج شده، همانگونه که فلج سیاسی نیز با پافشاری بر حصر و حبس و زندان و حاکمیت سپاه و جلوگیری از حضور مردم در صحنه کمتر از فلج اقتصاد نیست. این ضعف و عقب نشینی پیامد سیاست نظامی نابخردانه ایست که طی هشت سال بر کشور ما تحمیل شد و هنوز و شاید تا دهه ها ایران نتواند از زیر بار آن بیرون بیاید. در این شرایط مسئله تحریم ها به مسئله اصلی جمهوری اسلامی تبدیل شده است، مسئله ای که آمریکا نیز به این سادگی زیر بار لغو آن نخواهد رفت.

        پیج فیسبوک راه توده