راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

نارضائی سیاسی و بحران اقتصادی

در دیگ بخار رویای احیای

 امپراطوری عثمانی

اومانیته- ترجمه و تدوین آذرنگ

 

 

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه می خواهد سلطان ترکیه شود!

ترکیه به چه سمتی می‌رود؟ آیا به طرف سیاستی که اردوغان و حزب دست راستی و اسلامگرای "حزب عدالت و توسعه" تعقیب میکنند؟ حزبی که ده سال در راس قوه مجریه است و برای اجرای اهداف اردوغان با استفاده از هر حیله ای نیرو بسیج می کند. آیا این حزب سرانجام خواهد توانست آراء لازم برای هدف اردوغان را جمع کند؟ در صورت تحقق این رویای اردوغان، او خواهد توانست ترکیه با پرچم اسلامگرائی معتدل در مسیر اقتصادی لیبرالیستی را هدایت کند و از حمایت دولت های غربی بهره مند شود؟

پاسخ این سئوالات حداقل در شرایط کنونی بصورت روشن معلوم نیست، اما یک نکته مسلم است و آن این که بنظر میرسد زمان پرورش توهمات برای پاسخ به سؤالات بالا به پایان رسیده است. ترکیه عضو پیمان نظامی ناتوست و بازیگر ژئوپولیتیک این پیمان در شرق میانه. منطقه ای که بخش هائی از آن طی دو دهه جنگ ‌به ویرانی کشانده شده است.

"احمد اینسل" نویسنده و روشنفکر ترک که نویسنده کتاب "ترکیه جدید اردوغان" می گوید:

پس از یک دوره شوق و هیجان اجتماعی برای اصلاحات، شادی برای لغو مجازات اعدام و لغو احکام دادگاه های ویژه و گنجانده شدن آن در پیش نویس قانون اساسی، که هدف از همه آنها ورود ترکیه به اتحادیه اروپا بود، ناگهان ورق برگشته است.

اردوغان در دو انتخابات پارلمانی که در سال 2015 برگزار شد رقیبان خود را از اطراف خویش پراکنده کرده و حزب عدالت و توسعه را به سمت حمایت از یک استبداد سلطانی پیش برده است. در جریان همین سمت گیری کنترل و سانسور رسانه ها تشدید شده است. بویژه رسانه هائی که منتقد سیاست های او هستند.

1845 متهم به توهین به اردوغان اکنون در انتظار احکام دادگاههای ترکیه هستند. شماری از آنها در زندان و شماری بیرون از زندان در این انتظار بسر می برند.

برخی از آنها متهم هستند که فساد مالی خانواده او را فاش کرده اند و برخی متهم اند که ارتباط او با داعش در عراق و سوریه را بازگو کرده اند. در میان آنها هستند کسانی که در گذشته عضو پلیس و نیروهای ارتش بوده اند و در سال 2013 پس از فاش ساختن فساد مالی خانواده اردوغان از کار بیکار شده اند.

سرکوب معترضان ضد دولتی در تظاهرات میدان "پارک گزی" و میدان "استانبول" نیز بخش دیگری از پرونده تلاش اردوغان برای نشستن بر تخت سلطانی است.

شکار باصطلاح "جادوگران و فتنه گر" که عمدتا از روشنفکران و هنرمندان و دانشگاهیان و چپگرایان و کردهای این کشور هستند نیز ادامه دارد.

حدس زده می شود که 11 هزار مخالف سیاست های اردوغان در انتظار احکام قضائی اند.

در داخل ترکیه جنگ نه تنها علیه دمکراسی بلکه علیه کردهای ترکیه گسترش یافته است.

مردی که هنوز سلطان نشده در قصری 615 میلیون دلاری زندگی می کند و هر شب با رویای امپراطوری عثمانی می خوابد.

"احمد اینسل" در کتاب خود اشاره می کند که بخش مهمی از امید اردوغان به احیای سلطنت عثمانی در نتیجه ناآگاهی بخش مهمی از مردم ترکیه است که آنها نیز غرق رویاهائی شده اند که اردوغان در باره احیای عظمت سلطنت عثمانی می گوید. آنها نیز در انتظار باز گشت به دوران عظمت و شکوه عثمانی اند؛ اما فعلا این رویا همراه شده با کابوسی که بخش گردشگری ترکیه را فرا گرفته است. صنعتی که نقش مهمی در اقتصاد ترکیه دارد. علاوه بر تیرگی مناسبات سیاسی و اقتصادی با روسیه که خود ضربه مهمی است به اقتصاد ترکیه، انفجارهای توام با تلفاتی که در استانبول و آنکارا روی داده نیز به صنعت توریسم ترکیه لطمه های جدی زده است. تاکنون صحبت از نیآمدن روس ها برای تعطیلات به ترکیه بود و حالا اتباع کشورهای اروپای غربی نیز از بیم جان تعطیلات خود را نمی خواهند در ترکیه بگذرانند. اینها بخشی از نتایج رابطه دولت ترکیه با داعش در سوریه و عراق است.

در داخل کشور نیز جنگ با کردها باندازه کافی لطمه به اعتماد توریست ها برای سفر به ترکیه زده است. به این ترتیب است که مردم ترکیه دارند هزینه یک استراتژی منسجم اما غیر منطقی را که دولت این کشور به آنها تحمیل کرده تحمل می کنند. همچنان که دیپلماسی اردوغان تیرگی مناسبات سیاسی با ایران و مصر و عراق را همزمان با همین تیرگی در ارتباط با روسیه به همراه آورده است. آیا متحد اردوغان، یعنی پادشاه عربستان تا پایان و تا تحقق رویاهای اردوغان پایدار خواهد ماند؟ سئوالی که دشوار می توان پاسخ مثبت به آن داد، زیرا عربستان نیز حاضر نیست موقعیت کنونی خود بعنوان مرکز جهان اسلام را از دست بدهد و آن را به ترکیه واگذارد.

در جبهه دیگر، یعنی در جبهه اروپا و بویژه آلمان هم باید دید حمایت از اردوغان تا کجا و تا چه وقت ادامه خواهد یافت. کشورهائی که در آنها دمکراسی انتخاباتی و حزبی برقرار است و می توانند در یک چرخش انتخاباتی احزابی بر سر کار بیایند که با سیاست های دولت گذشته همنوائی نداشته باشند. این خطری است که در مورد آلمان وجود دارد و معلوم نیست اتحاد کنونی دولت آن کشور با اردوغان و معامله ای که بر سر پناهندگان با ترکیه شده پایدار بماند.

کیش شخصیت و رویای سلطنت و احیای امپراطوری عثمانی سرانجام به چه قیمتی برای ترکیه تمام خواهد شد؟

شاید این مهم ترین سئوال در مقایسه با دیگر سئوالاتی باشد که در ارتباط با رویاهای اردوغان مطرح است. پاسخ این سئوال بستگی دارد به ادامه و یا قطع ادامه حمایت از اسلامگرائی دولت اردوغان از یکسو و چالش های قومی و ملی و مذهبی در ترکیه. عواملی که هر کدام میتواند منجر به تجزیه ترکیه تمام شود. یعنی نه تنها امپراطوری عثمانی احیاء نشود، بلکه ترکیه بازگردد به دوران پس از جنگ اول جهانی و پیش از روی کار آمدن "آتاتورک" در ترکیه. یعنی امپراطوری شکست خورده و متلاشی شده ای که انگلستان و فرانسه آن را میان خود تقسیم کرده بودند و اگر نبود انقلاب اکتبر در روسیه و وحشت انگلستان و فرانسه و امریکا از گسترش آن و رسیدن به ترکیه، آنها تن به برپائی ترکیه کنونی زیر رهبری آتاتورک نمی دادند.

محدود کردن مصرف الکل؛ تغییر اونیفورم مدارس و آموزش دینی در مدارس گرچه برای دورانی برای اکثریت مردم ترکیه دارای جاذبه هائی بود، اما اکنون همین مردم با دیدن سرنوشت سوریه و عراق و لیبی و گسترش تروریسم اسلامی در دیگر کشورهای منطقه بیمناک گسترش اسلامگرائی دولتی در ترکیه شده اند.

"احمد اینسل" بدرستی در کتاب خود "ترکیه اردوغان"  ظهور نسل "پارک گزی" (پارکی که در سال 2013  دهها هزار جوان ترک هفته ها در آن با دولت و پلیس ترکیه رویاروئی کردند) را یاد آور می شود که شبیه اژدهائی خفته است. همچنین جنبش زنان ترکیه که حاضر نیستند زیر پرچم اسلامی اردوغان جمع شوند. آنها به همراه سازمان های سیاسی و ملی کرد ترکیه، سدی اند در برابر سیاست های دولت اردوغان که سیلاب خشم پشت آن جمع شده است.

 

http://www.humanite.fr/turquie-recep-tayyip-erdogan-lislamo-conservateur-qui-veut-etre-sultan-604474

 

به تلگرام راه توده بپیوندید:

https://telegram.me/rahetudeh

 

 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                       راه توده شماره 549 - 9 اردیبهشت ماه 1395

 

                                اشتراک گذاری:

بازگشت