از خاموشی "هانیبال الخاص" ۶ سال گذشت. 23 شهریور- نقاش، مترجم، نویسنده و شاعر ایرانی چشم بر جهان فرو بست. الخاص از اقلیت آسوری های ایران بود و هنگام خاموشی 80 سال داشت. درباره آثار هنری او، بسیار گفته و نوشته اند. هم در ایران و هم در خارج از کشور. وبسایت ها و وبلاگ های داخلی و خارجی همگی بخشی از فضای مجازی خود را به شخصیت، آثار و زندگی او اختصاص دادند. بنابراین، ما نیازی نمی بینیم که در اینجا، به آثار هنری و زندگی شخصی او بپردازیم. خوانندگان راه توده می توانند مستقیما و از طریق ویکی پدیا و همچنین وبسایت های ایرانی اطلاعات خود را در این عرصه کامل کنند.

آنچه ما وظیفه داریم، جهت کامل شدن آگاهی ایرانی ها از فعالیت ها و اندیشه های الخاص اعلام کنیم، گرایش های عمیق الخاص به حزب توده ایران بود. او از همان ابتدای پیروزی انقلاب، از سیاست های کلی حزب توده ایران در برابر انقلاب 57 و حاکمیت اولیه و بیرون آمده از این انقلاب دفاع کرد. او درجریان انشعابی که در کانون نویسندگان ایران بر سر همین مسئله – انقلاب و رهبری آیت الله خمینی- پیش آمد، همراه با نویسندگان، شاعران، مترجمین و هنرمندان متمایل به مشی سیاسی حزب توده ایران، از این کانون جدا شد و به شورای هنرمندان و نویسندگان پیوست. شورائی که در آن امثال طبری، به آذین، سیاوش کسرائی و ... فعال شدند.

پس از تصرف سفارت امریکا توسط دانشجویان خط امام، تمام نقاشی های روی دیوار اطراف این سفارت را الخاص کشید، که البته حکومت بتدریج و با چرخش به راست، همه این نقاشی ها را پاک کرد. از آن ماجرا، مراسم مضحکی باقی مانده که هر سال 13 آبان ارتجاع حکومتی مبتکر برگزاری آن می شود. تقریبا تمام اشغال کنندگان سفارت نیز یا در جنگ با عراق به کشتن داده شدند و یا بعدها به جرم بنیانگذاری جبهه مشارکت و دفتر تحکیم وحدت و دفتر ادوار تحکیم وحدت و حتی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و در مجموع خود بعنوان "طرفداران و رهبران جنبش سبز" زیر تیغ کودتای 22 خرداد 88 قرار گرفتند.

این، آن نکاتی است که در تمام یادواره هائی که در ارتباط با هانیبال الخاص انتشار می یابد آگاهانه و یا نا آگاهانه از قلم و زبان می افتد. هانیبال الخاص اندیشه و گرایش سیاسی خود را تا پایان حیاتش حفظ کرد. هستند انگشت شمارانی که می دانند در سالهای انزوای زنده یاد کیانوری، پس از بیرون آمدن از زندان جمهوری اسلامی، کارگاه نقاشی هانیبال الخاص میعادگاه او بود. هر از چند هفته ای، خود را به کارگاه الخاص می رساند و ساعت ها از هر دری با هم صحبت می کردند. الخاص از معدود کسانی بود که کیانوری بسیاری از ناگفته هایش را به او گفت، البته با این شرط که دهان نگشاید و الخاص به این عهد و پیمان وفادار ماند و ما نمی دانیم این یادمانده ها را پش از در گذشت کیانوری جائی بازگو کرد؟ ضبط صدائی کرد؟ جائی نوشت؟ کیانوری که در جوانی فن عکاسی هنری را آموخته و شماری از عکس های هنری آن دوران خود را جمع آوری کرده بود، همه را به الخاص سپرد. دو تابلو پیرمرد کشاورز و پائیز چناران از جمله این عکسهای یادگاری بود.

زندگی بعد از یورش های ناجوانمردانه به حزب توده ایران و پس از قتل عام زندانیان سیاسی و در سالهای تنهائی نیز ادامه داشت، اما دریغ که تنگ نظری ها و پیشداوری ها و خود محوری های حاکم در مهاجرت، فرصت نداد تا تلاش کنیم بیش از آنچه می دانیم و در بالا نوشتیم، بدانیم و دانسته ها را به نسل های بعد از خویش منتقل کنیم.

کانال تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh 

        پیج فیسبوک راه توده