در بخش پایانی ترجمه فصولی از اسناد تازه منتشر شده درباره کودتای 28 مرداد 1332 در امریکا نگاهی می اندازیم به جوانبی از وضعیت ایران در این اسناد که بزعم ایالات متحده نیازمند توجه بیشتر است و نیز اهمیت کمکهای نظامی آمریکا از نظر این کشور. در یکی از این اسناد که یادداشتی است به تاریخ 7 آبان 1332 از "کیم روزولت" رئیس بخش خاور نزدیک و آفریقا در سازمان اطلاعات مرکزی این کشور "سیا" به آلن دالس رئیس وقت این سازمان چنین میخوانیم:

"هرچند کودتای 25 و 28 مرداد سلطنت شاه را با موفقیت احیا کرد ولی موقعیت شاه و دولتش هنوز پابرجا و مطمئن نیست. دولت زاهدی، اکنون اپوزیسیون ناراضی را دربرابر خود دارد؛ مانند کاشانی، حامیان مصدق از جمله حزب توده که سخت در تقلای حفظ سازمان شان هستند و بخشی بزرگ و رو به رشد از تجار بازار که "اصلاحات" زاهدی را تهدیدی برای کسب و کارشان قلمداد میکنند.

مخالفان زاهدی بر روی تعلل و تردید دولت در محاکمه ی مصدق، ملیون و حزب توده سرمایه گذاری کرده اند، و نیز بر دشواری پیش روی دولت در استفاده از کمک های آمریکا (تبدیل دلار به ریال)، کندُی رفع مشکلات اقتصادی و مبهم ماندن نتیجه ی مناقشه ی نفت.

ولی به نظر ناظران محلی سیا هیچکدام از این مشکلات حل ناشدنی نیست. ایالات متحده بواسطه ی دفاترش، اتخاذ موضعی قاطع در برابر اپوزیسیون را به دولت ایران توصیه کرده و دولت هم علیه حزب توده با شدت برخورد میکند. به گزارش {دفتر} اصل 4 مشکل خزانه ی ایران نیز تا حدی با چاپ ریال به پشتوانه ی دلار آمریکا حل شده است. دست آخر یک برنامه تبلیغات سیاسی (پروپاگاندا) دقیق و حساب شده در راه است که بستر را برای مصالحه ی نفتی آماده میکند.

همین ناظران تاکید دارند که با وجود بحران در اقتصاد ایران بیشتر مشکلات این کشور در درجه ی اول سیاسی و روانی است. هیچ راه حلی برای مشکلات مالی و مناقشه ی نفت هر چند به سود ایران، نمیتواند درازمدت و پایدار یا ضامن همسویی ایران و غرب باشد مگر آنکه جنبه های روانی و سیاسی مساله بشکلی در راستای موقعیت و منافع ما حل شود. آنها بر این باورند که در بلندمدت سلطنت با وجود ضعف های شاه، موثرترین عامل در حفظ نزدیکی ایران به غرب است. با وجود اینکه شاه فکر میکند که اتحاد رسمی –علنی- با غرب در حال حاضر برای او خطرناک است، واقعیت این است که پهلوی ها در تفاهم نزدیک با غرب همه چیز بدست میاورند و در اتحاد با روسیه یا حتی در تلاش برای بی طرفی همه چیزشان را می بازند. این ناظران به رضا شاه و نقش ارتش و حمایت غرب در بقدرت رساندن او اشاره میکنند و اینکه شاه فعلی هم مرداد ماه گذشته با کمک ارتش و حمایت غرب به قدرت بازگشت و به این جمع بندی میرسند که برای تقویت رژیم کنونی و ارایه ی راه حلی برای مشکلات ایران باید یگانه عامل قدرت آفرین سلطنت یعنی ارتش را تقویت کرد. هر چند این نظر ما لزوما راه حلی دائم برای مشکلات ایران نیست ولی دست کم برای مدت زمانی به وضعیت ایران بسود ما ثبات میبخشد و به ایالات متحده برای بازنگری سیاست هایش در منطقه فرصت میدهد.

هدف از برنامه ی کمکهای نظامی ایالات متحده برای تاثیر بیشتر باید توسعه ی ارتش ایران تحت رهبری شاه باشد تا به نیرویی بدل شود که کاملا بر وضعیت داخلی مسلط گردد و در توانایی اش در جلوگیری از ناآرامی های اجتماعی و حفظ نظم و ثبات تردیدی باقی نگذارد. ارتش باید بتواند چتری حفاظتی در جبهه های شمال ایران هم باشد.

شیوه ی (تاکید از سند م.) مذاکره ی برنامه کمکهای نظامی با ایران اثری بسیار مهم در اهمیت و ارزش آن برای ایالات متحده خواهد داشت. ما مطمئنیم که این برنامه هنگامی بیشترین فایده را برای ایالات متحده دارد که ملت ایران تصور کند که این شاه بوده که مذاکراتی موفقیت آمیز داشته است. این باعث تحکیم وفاداری ارتش به یک فرد یعنی شاه میشود که ما فکر میکنیم آشکارا به غرب متعهد است."

برخورد با حزب توده ایران

"سرلشکر دادستان، فرماندار نظامی تهران، در مصاحبه یی مطبوعاتی در 12 آبان 1332 اعلام کرد که از 28 مرداد تا کنون محافل "کمونیست و ضد ملی" کشف و تنها در تهران بیش از 842 تن دستگیر شده اند. در همین بازه ی زمانی بیش از 200 هزار اعلامیه بدست آمده و انبارهای سلاح و مواد منفجره کشف و ضبط گردیده است. طبق اطلاعیه ی رسمی وزارت کشور که یکروز پیش از مصاحبه ی دادستان منتشر شد، طی مهر ماه در سراسر ایران مجموعا 1375 عضو حزب توده دستگیر شده اند.    

نشانه هایی هست مبنی بر اینکه شاه و دولت مشوق رشد گروههای شبه نظامی (لباس شخصی ها و باصطلاح گروه های خودسر) راستگرا بوده اند تا در صورت اعتراضات خیابانی بیشتر از آنها برای مقابله با حزب توده بهره گیری شود. از میان این گروهها سومکا، آریا و جمعیت 28 مرداد است. این سازمانها بویژه سومکا که پیش از آن دو دیگر تاسیس شد، ویژگی گروههای فالانژ و فاشیست را دارند، حتی در حد یونیفرم و پیراهن های سیاه یکدستشان. عضوگیری این گروهها تنها بر پایه ی تمایلات شدید ضد توده یی است و بی تردید منبع مالی شان شاه  و دولت است.

مهمترین وجه فعالیت حزب توده طی هفته های اخیر{آبان 1332 م.}، سرسختی و سماجتشان در ادامه ی مبارزات ضد دولتی بوده است. آشکار است که ضربه های امنیتی دولت به حزب با وجود اینکه تا حدودی کارگر بوده، نتوانسته باقی مانده ی رهبری حزب را دلسرد و مانع از ادامه ی کوشش آنها در رسیدن به هدفهای کوچکتر و محدودتر بشود."

سازمان سیا نیز با هدف مقابله با حزب توده ایران برنامه ی ویژه یی را برای "اقدامات سیاسی موثر و جنگ روانی و ایجاد ثبات" در ایران فراهم میکند. در سندی پیرامون این برنامه آمده است:

"سقوط دولت مصدق و برگماری زاهدی پتانسیل گسترده یی برای مقابله ی موثر با حزب توده به منظور ایجاد ثبات سیاسی فراهم کرده است. شاه و نخست وزیر بر لزوم همکاری با سیا در این زمینه آگاه اند.

از زمان تصویب پروژه در 19 مرداد 1330 تا مرداد 1332 بخش بزرگی از آن در حوزه های زیر پیش برده شد:

 1) کمک مالی به مطبوعات

 2) تهیه و توزیع  مطالبی با محتویات تبلیغات سیاسی و پروپاگاندا

 3) اثرگذاری بر رهبران مذهبی، نمایندگان مجلس، سناتورها و دیگر دولتمردان.

هدف اصلی حزب توده ایران است. هر چند از زمان آغاز این پروژه احتمال بدست گرفتن قدرت از سوی حزب کاهش یافته و تهدیدی در آینده ی نزدیک به نظر نمیاید اما هنوز کار برای شکست کمونیسم در ایران بسیار است. با وجود کاهش عضوگیری حزب و غیر علنی بودن آن هسته ی اصلی حزب دست نخورده مانده و با وجود تلفاتی که داده این حزب سازمان یافته ترین و موثرترین حزب کمونیست در خاور نزدیک است. در صورت بقدرت رسیدن حزب توده در ایران، موضع کمونیست ها در همه کشورهای همجوار تقویت و موقعیت قدرتهای غربی را در منطقه تهدید خواهد کرد.

برای مطالعه شماره هاس پیشین به شماره های زیر مراجعه نمایید:                            

1 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/jon/601/aso.html

2 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/jon/602/bkhshe%202.html

3 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/jon/603/asnad.html

4 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/joan/604/28MORDAD.html

5 -   http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/joan/605/asnad28%20mordad.html

6 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/joan/606/asnad28.html

7 - http://www.rahetudeh.com/rahetude/2017/joan/607/asnad28.html

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 6

 تلگرام راه توده :

        پیج فیسبوک راه توده