دراین هفته، به مناسبت سالگرد کودتای 28 مرداد که برخی مطبوعات داخل کشور با بی حیائی نام آن را "واقعه 28 مرداد" گذاشته اند، مقاله ای به قلم آقای احمد زیدآبادی در فضای مجازی منتشر شد که بازتاب نسبتا وسیعی داشت و مورد تائید و ستایش قرار گرفت. این ستایش ها عمدتا به بهانه "نوآوری" در تحلیل کودتای 28 مرداد صورت گرفت. این نوآوری آن بود که آقای زیدآبادی که از ملی مذهبی های ایران است نوشته است "خوب شد که حزب توده ایران در جریان کودتای 28 مرداد دست به اقدام نزد زیر در اینصورت پس از سرکوب کودتا، این دیگر حزب توده ایران بود که بر مصدق حکومت می کرد و نه مصدق بر مملکت و ضمنا امریکا و انگلستان و دول غرب هم تحمل این شرایط را نکرده و وارد عمل نظامی می شدند و کار به تجزیه ایران و تقسیم ایران و ... می کشید"

این تقریبا مضمون آن نوع آوری آقای زید آبادی در مقاله مورد بحث است.

رهبری حزب توده ایران و بویژه شخص نورالدین کیانوری دبیراول وقت حزب توده ایران بارها در پرسش و پاسخ های خود تاکید کرده است که برای قضاوت درباره هر مسئله ای که مربوط به حزب توده ایران می شود ابتدا بهتر است نظرات و مقالات و تحلیل های منتشر شده در نشریات حزب را بخوانید. بویژه کسانی که احساس مسئولیت می کنند و بعنوان شخصیت های سیاسی می خواهند اظهار نظر کنند.

در همین پرسش و پاسخ ها بارها درباره کودتای 28 مرداد و دست به عمل نزدن حزب توده ایران سئوال شده بود. (بویژه از سوی وابستگاه به سازمان چریک های فدائی که بعدها تبدیل به سازمان فدانیان خلق شدند و حزب را متهم به انفعال در مقابله با آن کودتا کرده بودند). کیانوری در پاسخ به سئوال کنندگان، بعنوان مطلع و شاهد و سازمانده تماس تلفنی با خانه دکتر مصدق برای هوشیار کردن او و دادن اطلاعیه ای خطاب به مردم از طریق رادیو که هنوز دراختیار مصدق بود و خواستن از آنها برای آمدن به خیابان و مقابله با کودتا گفت: روز کودتا من با واسطه مریم (همسر کیانوری) که نسبت فامیلی با مصدق داشت به اندرونی خانه مصدق تلفن کردم و از او خواستم نظامیان وفادار به خود را فرا بخواند و از مردم هم با صدور اطلاعیه ای بخواهد که به خیابان آمده و کودتا را سرکوب کنند. مصدق بار اول گفت که بر اوضاع مسلط است و جای نگرانی نیست و بار دوم که دیگر کار از کار گذشته بود گفت "هرکاری از دستتان بر می آید بکنید" که دیگر از دست ما هم کاری ساخته نبود.

مریم فیروز نیز در خاطرات خود این تماس روز کودتا را شرح میدهد و بنابراین جای تردید برای این تماس نیست.

اما کیانوری در همان پرسش و پاسخ ها اضافه می کند: "شمار کمی از نظامیان عضو حزب در واحدهای رزمی و مامور خدمت در پادگان ها بودند، درحالیکه ارتش و شهربانی دست یاران و طرفداران مصدق بود. ما معتقد بودیم و به مصدق هم گفتیم که شما نظامیان طرفدار خود را فرا بخوانید، ما هم با بسیج نیروی حزبی کمک می کنیم. اما او اینکار را نکرد و بعدها مشخص شد که نزدیک ترین یاران نظامی مصدق در حقیقت دو چهره داشتند و خیلی زود با کودتاچی ها همراه شدند. ما به تنهائی نمی توانستیم وارد عمل شویم، زیرا بلافاصله دستگاه تبلیغاتی غرب و مرتجعین مذهبی مردم را تحریک می کردند و می گفتند حزب توده کودتا کرده است." (این تقریبا مضمون دقیق و فشرده پاسخ هائی است که کیانوری به سئوال کنندگان داده است و ما بار دیگر هم از آقای زید آبادی و هم از آنها که تصور کرده اند ایشان تحلیل بکری را بر قلم جاری ساخته اند می خواهیم که اسناد و نوشته های حزب توده ایران را قبل از هر اظهار نظری بخوانید.)

پس از کودتا و در سالهای مهاجرت نیز زنده یاد مهندس فرج الله میزانی (جوانشیر) که پس از انقلاب دبیردوم حزب توده ایران شد درکتاب تحقیقی و ماندگار خویش با نام "28 مرداد" همین مسئله را با همین مضمون شرح داده و تحلیل کرده است که امیدواریم آقای زیدآبادی آن را حداقل خوانده باشد اگر پرسش و پاسخ ها را نخوانده است!

واقعیت اینست که روحانیتی که با کودتا همراه شده بود (از جمله آیت الله کاشانی) از پیش و با پیش بینی اقدام مستقل حزب توده ایران برای مقابله با کودتا اطلاعیه هائی تهیه کرده و آماده پخش کرده و حتی پخش کرده بودند با همین مضمون کودتای توده ایها. امیدواریم آقای زیدآبادی شرح این توطئه را از زبان آیت الله طالقانی و مشاهداتش در مسجد هدایت در تهران خوانده و یا شنیده باشد.

این توضیح کوتاه به معنای عدم تائید برخی واقع بینی های صادقانه آقای زیدآبادی در مقاله ای که در باره 28 مرداد نوشته اند نیست. نوشتاری که با نوشته های کینه توزانه و توجیه کننده انفعال مصدق و همراهانش در آن کودتا به قلم طرفداران او متفاوت است و ما آنرا مثبت می دانیم.

---------------------------

عکس مربوط به سند تازه ایست که از مجموعه اسناد اردشیر زاهدی وزیر خارجه و سفیر شاه در امریکا که درعین حال پسر سپهبدزاهدی کودتاچی نیز هست و در جریان تدارک کودتای 28 مرداد نقش رابط پدرش با کودتاچی ها را ایفا میکرد اخیرا منتشر شده است. ایشان این سند را شخصا تحویل یک مرکز نگهداری اسناد در امریکا داده است.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده