پیمان آتلانتیک شمالی- ناتو، در سال های اخیر بخش هایی از قطب شمال و دریای بالکان را در اختیار خود گرفته است و تلاش دارد جمهوری های اتحاد شوروی سابق را نیز در ماجرا جویی های خود شریک سازد.

با وجود اختلاف های ظاهری بین ایالات متحده آمریکا و اروپا، همکاری کشورهای عضو سازمان نظامی ناتو به بهانه "مبارزه با تروریسم جهانی" و "خطر روسیه " همچنان ادامه دارد. نیروهای دریایی ایالات متحده آمریکا، انگلستان و فرانسه، به بهانه "دفاع از اصل آزادی کشتیرانی" در دریای چین، به طور مرتب مانور های نظامی برگزار می کنند.

حضور سازمان ناتو در اقیانوس اطلس در قطب شمال، قابل توجه ترین فعالیت این سازمان نظامی است. کشف ذخائر هیدرو کربن عظیم و اهمیت مسیر دریای شمال که کوتاه تر از راه های سنتی است، اشتهای ناتو را فزون تر کرده است. مسیر دریای شمال، مسیری که جمهوری خلق چین نیز به اهمیت آن توجه دارد.

در ابتدای سال جدید چین با ابتکار احیای جاده ابریشم تحت عنوان "یک مدار- یک گزینه " برای سهولت در حمل و نقل بین کشور های در مسیر جاده ابریشم، سرمایه عظیمی را اختصاص داده است. در این شرایط سازمان نظامی ناتو، استراتژیک بودن منطقه را مد نظر قرار داده است. به همین مناسبت طرح مانور بزرگی را در نروژ در دست اجرا دارد. هر چند روسیه به اهداف این مانور واقف می باشد. در این مانور، 50 هزار نیروی نظامی از 31 کشور، دهها کشتی جنگی و 150 واحد هواپیمایی شرکت خواهند کرد. بزرگترین واحد نظامی با 18 هزار نظامی توسط ایالات متحده آمریکا به محل منتقل شده اند.

محل اصلی برگزاری مانور، شمال نروژ می باشد اما عملیات دریایی شمال آتلانتیک و دریای بالتیک را هم شامل خواهد شد. مانورهای هوایی، فضای کشورهای سوئد و فنلاند را نیز در بر خواهد گرفت ( با توجه به این که دو کشور سوئد و فنلاند، عضو سازمان ناتو نمی باشند، چند روز قبل "پیتر هولکویتس" وزیر دفاع سوئد اعلام کرد مسکو امنیت اروپا را به خطر انداخته است). 

اخیرا "اینه اریکسن" وزیر امور خارجه نروژ در یک سخنرانی اظهار داشت: "حضور رو به رشد روسیه در قطب شمال" نگران کننده است. جمز فگو، دریا سالار آمریکایی، رئیس فرماندهی نیروهای مشترک ناتو نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی با خبرنگاران اعلام کرده، موشک های روسی در دریا ها مستقر هستند و پایتخت های کشورهای اروپایی در تیررس این موشک ها قرار دارند به همین مناسبت ما باید تمرین های نظامی لازم را انجام دهیم تا نشان دهیم آمادگی هر نوع مقابله با دشمن خود را داریم.

 نروژ به عنوان عضو اصلی ناتو طی سال های اخیر، جای ویژه ای پیدا کرده است. در ماه سپتامبر  کنفرانس نمایندگان کشورهای شمال اروپا و آمریکا برگزار شد. موضوع محوری کنفرانس "تمرکز بر بازدارندگی روسیه" را تشکیل می داد. بر همین اساس حاکمیت نروژ با افزایش تا دو برابر نیروهای نظامی آمریکا در جزیره " تروموس"، با استقرار هواپیما های ضد کشتی های زیر دریایی در جزیره "آنویا"، یک اسکادران هواپیماهای اف 22 در جنوب این کشور موافقت کرد. در عین حال نروژ و انگلیس توافق کردند تا مشترکا، کشتی ها و زیر دریایی های روسی را در شمال آتلانتیک رد یابی کنند.

اما خبر مهمی که رسانه های روسیه به اندازه کافی به آن توجه نکردند عبور تحریک آمیز یک کشتی فرانسوی به نام "رونا" در امتداد دریای شمال بود. این کشتی پس از خروج از بندر نروژی ترومسو، راه خود را به جزیره آلوتیان (متعلق به آمریکا) ادامه داد و اولین کشتی ناتو بود که از این مسیر عبور کرد.

افزایش توجه به قطب شمال، به هیچ وجه از توجه سازمان ناتو به شرق اروپا نکاسته است. در ماه سپتامبر 19 کشور عضو ناتو مانوری با هوا پیماهای نظامی به نام "مقابله با حملات" در جمهوری چک، به ویژه با هواپیماهای ب 52 که اخیرا باز سازی شده اند بر گزار کردند.

در اکراین از 8 تا 19 اکتبر تمرینات نظامی با نیروهای زمینی انجام گرفت که در این تمرینات هواپیماهای اف 35 و هواپیماهای ترابری سی 130 شرکت داشتند.

مانور نیروهای دریایی ناتو از اهمیت کمتری برخوردار نیستند. در دریای سیاه کشتی های ایالات متحده آمریکا، ترکیه، رومانی و تعداد دیگری از کشور ها شرکت داشتند. سازمان نظامی ناتو ماهرانه مفاد کنوانسیون "مونتری" را دور زد. (این کنوانسیون حد اکثر حضور بیش از 21 کشتی را در دریای سیاه اجازه نمی دهد. م ). در ماه ژوئیه آب های دریای سیاه، شاهد ورود ناوگان ششم نیروی دریایی آمریکا و دیگر کشتی های جنگی تابع بود.

در نشست سران ناتو در "آنکوندا" قرار بر این گذاشته شد تا تمرینات 2018 در مقیاس وسیع انجام شود: روزهای 7 نوامبر تا 6 دسامبر، مانورهای همه جانبه در کشورهای لهستان، لیتوانی، لتونی و استونی، در دریای بالتیک انجام خواهد شد. بر اساس اطلاعات، قرار است 100 هزار نیروی نظامی، 5000 خودرو زرهی، 1500 هواپیما و هلیکوپتر و 4 هزار کشتی جنگی در تمرینات برای آمادگی جنگی شرکت کنند. باید توجه داشت که همه این آمادگی های نظامی در اطراف مرزهای روسیه برگزار می شود.

علاوه بر تمرینات نظامی، سازمان ناتو از گسترش پایگاه های جدید و اضافه کردن نیروهای خود غافل نیست. اخیرا مقامات آلبانی از ایجاد یک پایگاه نظامی ناتو در شهر "کوچوا" خبر داده اند. در ماه مه دولت لهستان از ایالات متحده آمریکا تقاضای استقرار نیروهای نظامی بیشتر کرد.

دولت یونان که هنوز حاضر نیست ماسک چپ و میهن پرستی را از چهره خود بردارد، در شرایط کنونی، کشور خود را به نقطه انتقال نیروی هوایی آمریکا تبدیل کرده است. اخیرا این کشور یک پایگاه هواپیما های بدون سرنشین را در اختیار نیروی هوای آمریکا قرار داده است. پانوس کامنس، وزیر دفاع یونان ضمن متحد استراتژیک خواندن ایالات متحده آمریکا با کشور خود، از وزیر دفاع  آمریکا جمز ماتیس، درخواست کرده است تا آمریکا نیروهای نظامی خود را به طور دائم در یونان نگه دارد. در الکساندرا پولیس، یک پایگاه جدید هلیکوپتر در اختیار آمریکا گذاشته شده است و در شهر ولوس نیز یک اسکادران از هواپیماهای جنگی اف 35 استقرار می یابد. در عین حال به دنبال تیره شدن روابط ترکیه و ایالات متحده آمریکا، یونان تبدیل به پایگاه اصلی شرق مدیترانه شده است و می تواند وضعیت در خاور میانه را تحت تاثیر قرار دهد.

 در تصمیم دیگری که سران پیمان آتلانتیک شمالی در ماه ژوئیه اتخاذ کردند قرار است، تا سال 2020 برای تقویت بنیه نظامی ناتو، 30 گردان نیروی زمینی، 30 کشتی جنگی و 30 اسکادران نیروی هوایی برای برخورد های نظامی فرضی آماده شوند.

سران پیمان آتلانتیک شمالی بر این نظر هستند که روسیه با "بی ثبات" کردن اوضاع اکراین و الحاق کریمه به خاک خود "تهدید" واقعی برای سازمان نظامی ناتو است. از همین روی باید با نفوذ در کشورهای جمهوری های سابق اتحاد شوروی، توانایی نظامی ناتو را تقویت کرد. به همین منظور مقامات اکراین تحت تسلط غرب، از سازمان ناتو درخواست کردند تا سلاح های هر چه بیشتری را در انبار های این کشور ذخیره کنند. گرجستان نیز سال ها است که در مدار پیمان آتلانتیک شمالی قرار دارد. اخیرا در نشست کمیسیون ناتو- گرجستان، لیوان ایزوریا، وزیر دفاع این کشور در خواست کرد تا ناتو در گرجستان یک مرکز آموزش نظامی تاسیس کند. در همین رابطه، ینس استولتنبرگ، دبیر کل سازمان ناتو گفته است، اگر گرجستان برای جدائی آبخازیا و اوستینای جنوبی از روسیه اقدام کند، ناتو از هر گونه کمک به تفلیس دریغ نخواهد کرد و با عضویت این کشور در ناتو موافقت خواهد شد.

همسایه گرجستان، آذربایجان هنوز به عضویت ناتو در نیامده است اما با این سازمان فعالانه همکاری دارد. نیروهای نظامی آذربایجان اخیرا در مانور مشترک ناتو در خاک اوکراین شرکت کردند. اوایل اکتبر در جمهوری آذربایجان "روزهای ناتو" برگزار شد. آسیای میانه نیز بخشی از منطقه نفوذ سازمان ناتو به حساب می آید. در ماه اوت، واحد های ویژه نظامی از قزاقستان، ازبکستان و تاجیکستان به نام "عقاب استپ" در تمرینات نظامی کارولینای جنوبی شرکت داشتند. در ماه سپتامبر نیز مانور نظامی "همکاری منطقه ای" با سه کشور نامبرده تحت عنوان مبارزه با تروریسم در ایالت ماساچوست برگزار شد. ناتو به منظور تقویت ساختار نظامی این کشور ها به طور فعال شرکت دارد و امکانات تکنیکی و آموزش افسران را بر عهده گرفته است.

اخیرا واشنگتن و بروکسل لحن خود را نسبت به روسیه تند تر کرده اند. روز دوم اکتبر، کی بیلی، نماینده دائم آمریکا در ناتو، مسکو را متهم به نقض قرارداد سال 1987 مبنی بر ممنوعیت توسعه موشک های با برد کوتاه و متوسط کرد. مقامات ناتو از گفته نماینده آمریکا دفاع کرده و اعلام کردند در صورت عدم اجرای قرارداد توسط روسیه، آمریکا باید به عنوان بخشی از استراتژی سیاسی و دفاعی ناتو به این موضوع پاسخ دهد. در همین رابطه، رایان زینکه، وزیر کشور ایالات متحده پیشنهاد محاصره دریایی روسیه را مطرح کرده است. یکی دیگر از موارد اتهام به مسکو حملات سایبری به سازمان ناتو است. بنا بر گفته استولتنبرگ دبیر کل ناتو، حملات سایبری، تهدید مستقیم ناتو است و ما می توانیم از منشور پنجم این سازمان استفاده کرده، جهت دفاع جمعی، با نیروی نظامی پاسخ دهیم.

هیچ چیز دور از انتظاری در این زمینه ها که غرب به طور روشن و واضح روسیه را تهدید می کند، دیده نمی شود. سازمان ناتو روی جمهوری های اتحاد شوروی سابق چنگ انداخته است.

http://gazeta-pravda.ru/issue/115-30758-19-22-oktyabrya-2018-goda/arkticheskiy-brosok-nato/

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده