مذاکرات صلح امریکا و طالبان با چه اهدافی؟
بنیاد فرهنگ استراتژیک دیمیتری سِدوف ترجمه – کیوان خسروی
|
چهارم ماه مارس سناتورآمریکایی «رند پل» از حزب جمهوریخواه و «توم یودال» از حزب دمکراتها لایحه قانون کنگره آمریکا درباره پایان مشارکت آمریکا درجنگ افغانستان را ارائه کردند. این لایحه به دولت پیشنهاد می کند که طی 45 روز طرحی برای خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان در طول سال را تدوین کند. طبق گفته سناتورها مبنای چنین گامی این است که ارتش آمریکا به اهداف تعیین شده خود پس از حمله تروریستی یازده سپتامبر دست یافته است: بن لادن کشته شد و گروه تروریستی «القاعده» در عمل نابود شده است. «نیویورک تایمز» ضمن تفسیر ابتکار لایحه قانونی مورد نظر نوشت که اهداف تکمیلی جنگ را تشکیل دولت افغانستانی که قادر باشد بطور مستقل کشور را اداره کند و بردشمنان خود غلبه کند دربرمی گرفتند، اما بدون کمک ایالات متحده آمریکا این مسئله ظاهرا غیرعملی است. در واقع «غیرعملی است» دقیقا به این دلیل است که آمریکا 18 سال افغانستان را اشغال کرده است. بهرصورت، ناتوانایی رژیم کابل بدون وجود کمک آمریکا، سال گذشته ترامپ را واداشت تا بر تصمیم قبلی خود مبنی بر خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان تجدید نظر و تنها به کاهش آن اکتفا کند. براساس طرح های امرزی، 7 هزار نیروی نظامی آمریکا باید برای مدت نامعلومی در افغانستان بمانند. اما طرح های ارائه شده می توانند با تصمیم کنگره نقض شوند. نظرخواهی ها نشان می دهند که 61 درصد آمریکایی ها از خروج نیروهای نظامی حمایت می کنند. خروج آمریکا از افغانستان بدون پایان یک توافق سیاسی با چشم انداز به قدرت رسیدن دوباره طالبان این کشور را به مرحله جدیدی از جنگ داخلی گرفتار می کند. امروزه طالبان سه چهارم کشور را کنترل می کند. در چنین اوضاعی دولت آمریکا مانورهایی را انجام می دهد که اعتراض رسمی کابل را برانگیخته است. در دوحه (قطر) مذاکرات پشت در بسته ای بین نمایندگان آمریکا، افغانستان و «طالبان» برگزار می شود. با وجود این طرف افغانستان آمریکا را متهم کرد به اینکه نمایندگان واشنگتن مذاکره کنندگان افغانستان را از این روند حذف می کنند و به متحدین خود خیانت می کند.«حمدالله محب»، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور افغانستان اعلام کرد« ما خشمگین هستیم. ما نمی فهمیم چه اتفاقی دارد روی می دهد». به گفته وی نماینده ویژه ترامپ در امور افغانستان «زلمای خلیل زاد» هیئت نمایندگی افغانستان را از محتوای مذاکراتی که او با طالبان انجام می دهد مطلع نمی کند. «محب» می گوید«به ما فقط اطلاعات ناچیز و کمی داده می شود، ما را در رده آخر قرار می دهند». در همین حال گزارشهایی وجود دارند مبنی بر این که آمریکاییها و طالبان طرح توافق نامه صلح را بدون مشارکت کابل تنظیم کرده اند. «محب» تاکید می کند که «این تحقیر دولت افغانستان است. رهبران نیروهای امنیتی عمیقا نگران هستند. چگونه من آنها را متقاعد کنم که به آنها خیانت نشده است؟». به نظر «محب» آمریکایی ها در این مذاکرات بازی جدیدی را راه انداخته اند، که در نتیجه آن قدرت به طالبان منتقل خواهد شد و یک رئیس جمهور موقت دست نشانده آمریکا تعیین خواهد شد. به احتمال زیاد آنها «زلمای خلیل زاد» را که دارای اصل و نسب افغانی است منصوب می کنند. این همان چیزی است که تلاش می شود پشت پرده مذاکرات توافق کنند. واشنگتن رسما اظهارات «حمدالله محب» را «اوهام» خواند، اما در کابل گفته های وی را جدی گرفته اند. ضمنا برای دومین سال داعش در عمل همه نقاط مسکونی مناطق «درزآب» و «کوش تپه» در مرزهای افغانستان با ترکمنستان را کنترل می کند. براساس گزارش برخی خبرگزاریها هلیکوپترهای ناشناس محموله های ضروری برای داعش را فراهم می آورند. اعضای پارلمان افغانستان با درخواست رسمی از آمریکا پاسخ خواستند، اما جوابی نگرفتند. وزیر امور خارجه روسیه فدراتیو «سرگی لاوروف» این مسئله را دربرابر واشنگتن قرار داد، اما در این مورد هم پاسخ همراه با سکوت بود. افغانستان در شمال با ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان هم مرز است. مرز افغانستان و ترکمنستان به عرصه درگیری های نظامی تبدیل شده است. آنها هفدهم ماه مارس به نقاط ایست بازرسی و کنترل در مناطق «بالا مرغاب»استان شمالغربی« بادغیس» حمله کردند. شمار آنها تا یک هزار تن برآورد شده است. دهم ماه مارس آژانس اطلاع رسانی «رئالیست» با استناد به «منابع بلند پایه در ارتش روسیه» گزارش داد که «آمریکاییها از شمال عراق و شرق سوریه حدود 40 هزار تروریست را به شمال و شمال غربی افغانستان منتقل کرده اند. پنتاگون بی ثبات سازی متحدان روسیه در سازمان پیمان امنیت جمعی- قیرقیزستان و تاجیکستان را طرح ریزی می کند. با وجود این در وهله نخست ترکمنستان و قزاقستان زیر ضرب قرار می گیرند. ظرفیت مناقشه و درگیری بالا در تمامی جمهوری های آسیای میانه از جمله ازبکستان مشاهده می شود». در این میان نماینده جنبش طالبان «از پیشرفت اساسی و قابل توجه بدست آمده در مذاکرات دوحه» با نماینده ویژه آمریکا «زلمای خلیل زاد» در مورد افغانستان اظهار خرسندی کرد. رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده آمریکا ژنرال «جوزف دانفورد» «خوش بینی محتاطانه» خود در زمینه مذاکرات با طالبان را نیز بیان داشت. تلاشهای دیپلماسی آمریکا در مورد حل وفصل وضعیت افغانستان در نهایت امر می تواند موجب آن شود که آمریکا بعد از دستیابی به یک تغییر رژیم، بدون خون ریزی در کابل میدان مین بزرگی را در مرزهای شمالی افغانستان برای همه آسیای مرکزی گذاشته و افغانستان را ترک کند.
تلگرام راه توده:
|
راه توده شماره 686 - 22 فروردین ماه 1298