بازی آماری

سرمایه داری جهانی

اخیرا بنیاد "هریتیج" که از بنیادهای ذی نفوذ سرمایه داری در آمریکا به حساب می آید، نمودار سالانه "آزادترین" و "بسته ترین" اقتصادهای جهان را انتشار داده است. براساس این نمودار هنگ کنگ برای 25مین سال متوالی "قهرمان‌" آزادترین اقتصاد جهان شناخته شده و کره شمالی بسته ترین اقتصاد. صرفنظر از کاربرد واژه "آزاد" برای اقتصاد‌هایی که هیچ مانعی دربرابر سودآوری سرمایه برای تخریب انسان و محیط زیست ایجاد نمی کنند خود جای بحث دارد ولی بطور کلی معیارهای آزادترین و بسته ترین اقتصاد هم معلوم نیست. در مورد اقتصادهایی هم که بعنوان "بسته"‌ معرفی شده‌اند از قرار معیار زندگی مردم هیچ جایگاهی ندارد. مثلا کره شمالی در حال حاضر از معدود یا شاید تنها کشور در کره زمین است که دولت آن کشور خود را متعهد به الزامات قانون اساسی آن کشور می داند و فاقد بیکار و معتاد و بی خانمان و بی مسکن است و بهداشت و درمان و آموزش در آن کاملا رایگان است. اینکه اقتصاد آن بسته است بخشی به دلیل آن است که این کشور تحریم است و بخش دیگر بدان دلیل که حاضر نیست مواد خام خود را که سرمایه بین نسلی است به فروش برساند و از سوی دیگر اجازه خرید مواد خام هم به او نمی دهند. یا مثلا کوبا که بعنوان کشوری دارای سومین اقتصاد بسته معرفی شده شصت سال است که تحریم است و آمریکا اجازه نمی دهد کشوری با آن معامله کند. همین تحریم‌هایی که آمریکا 60 سال است در مورد کوبا اجرا کرده الان چند ماه است می خواهند درباره ایران اجرا کنند و می بینیم که اقتصاد ما به چه روزی افتاده است. در حالیکه همین کوبا امسال نیز از نظر یونیسف بعنون قهرمان حقوق کودکان در جهان معرفی شد که ظاهرا حقوق کودکان در معیارهای باز و بسته هیچ اهمیتی ندارد.

از جمله نکات جالب دیگر این نمودار آن است که آمریکا رده 12 را در کشورهای دارای اقتصاد آزاد اشغال کرده در حالیکه فرانسه مقام 71، ایتالیا 80 و مهمتر از همه چین مقام 100 را دارد. همین نشان می دهد که بین آزادی اقتصادی با معیارهایی که بنیاد هریتیج از آن دارد با کارایی و بهبود و توسعه هیچ ارتباطی وجود ندارد اگر نگوییم رابطه آن در حال معکوس شدن است.

جایگاه 100 چین بخوبی نشان از آن دارد که برخلاف کسانی که مدعی هستند چین با در پیش گرفتن ازادسازی اقتصادی به پیشرفت دست یافته به کلی نادرست است. دلیل پیشرفت سریع چین اتفاقا کنترل سخت معیارهای سودآوری سرمایه داری، محدودیت شدید مالکیت خصوصی و تعهد دولت به اموزش و بهداشت رایگان است. عواملی که موجب شده آن کشور به یکی از بالاترین رتبه‌های اقتصاد بسته قرار گیرد.

جالب اینجاست که ایران در همین نمودار بعنوان 155مین اقتصاد بسته شناخته شده که بهترین نمونه از کج و معیوب بودن معیارهای اقتصاد "آزاد" است. اقتصاد ایران که همه چیز آن براساس فروش نفت به خارج و دیگر مواد خام و واردات از شیرمرغ تا جان آدمیزاد وابسته شده است، اقتصادی که در آن سرمایه‌ داران کمترین مالیاتی نمی دهند، که بالاترین سطح واردات کالاهای لوکس و لوازم آرایشی در خاورمیانه را دارد، آن هم در کشوری که مردم در آن کلیه و قرنیه چشم می فروشند، معلوم نیست با چه معیاری رتبه 155 اقتصاد بسته را بدست آورده است. ظاهرا معیار باز و بسته بودن اقتصادها قوانین است نه واقعیت‌ها. واگرنه کشوری که حتی غذای 15 میلیون تن از ساکنانش را از خارج وارد می کند معلوم نیست با چه معیاری رتبه 155 اقتصاد بسته را دارد.

بدیهی است معیارهایی که امثال بنیاد هریتیج برای باز و بسته شدن کشورها در نظر می گیرند اولا اماری و کمی است، ثانیا به شکلی تنظیم شده است که نتواند تصویر درستی از واقعیت یک کشور ارائه دهد. این معیارها و شاخص‌ها و نمودارها که مطبوعات و رسانه های جمهوری اسلامی فورا آن را در هوا قاپیده و تبلیغ می کنند در خدمت اهداف سیاسی دفاع از نولیبرالیسم و وادار کردن هرچه بیشتر کشورها به نادیده گرفتن حقوق مردم و نفی توسعه انسانی و اجتماعی و قرار دادن آنها در خدمت اقتصاد کاملا "آزاد" تجاری و خام فروشی برای حل بحران کشورهای سرمایه داری قرار دارد.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده