|
با توجه به نتایج سفر پومپئو وزیر خارج امریکا به خاورمیانه نمیتوان اشاره
نکرد که استراتژی خاورمیانه آمریکا در بحران است. سفر وزیر امور خارجه
آمریکا آنطور که وزارت امورخارجه اعلام کرد بردو موضوع اساسی متمرکز بود:
آمریکا می خواست به شرکای عرب خود نشان بدهد که ضمن خروج نیروی نظامی از
سوریه، خاورمیانه را ترک نخواهد کرد و همزمان متحدین خود را وادار به
مقابله با ایران می کند. در سفر وزیر امور خارجه آمریکا سیاستهای مبهم
خاورمیانه ای آمریکا در دوران رئیس جمهوری ترامپ بازتاب یافت. دو سال پس از
رئیس جمهور شدن ترامپ سفیری در شش کشوری که پومپئو از آنها بازدید کرد وجود
ندارد- در مصر، اردون، قطر، عربستان سعودی، ترکیه و امارات متحده عربی.
سفیران ایالات متحده امریکا در سه کشور دیگر منطقه – مراکش، لیبی و سوریه
حضور ندارند. در وزارت امورخارجه معاون وزیر امورخارجه در خاور میانه تعیین
نشده است. بطورکلی در دوسال دولت ترامپ بیش از 40 پست از 188 پست سفیران
خالی مانده‌اند. پومپئو اعلام کرده که مستقلانه مسائل سیاست خارجی در منطقه
جنگ زده را حل می کند. حدود 26 درصد کارمندان وزارت امورخارجه در خارج از
کشور و حدود 42 درصد آنها که در آمریکا هستند اخراج شده اند.
مجله فارین پالیسی اشاره می کند که پومپئو در طول سفر اخیر خود، اغلب
ناگزیر به بدیهه گویی شد یا آنطورکه کارشناسان اشاره کردند،«سلو(آواز تنها)
را بدون نت اجرا کرد». و مسئله نه فقط در کافی نبودن پشتیبانی واجد شرایط
بلکه در نبود موضع روشن ترامپ در خاورمیانه است.
شاید برای وزیر امورخارجه آمریکا تنها دیدار از اردن هیچ مسئله ای نداشت.
آمریکا بزرگترین اهدا کننده سلاح به این کشور است؛ نیروهای مسلح اردن
سالانه 200 میلیون دلار از پنتاگون دریافت می‌کنند. از جانب آمریکا طبعا
این مسئله نوعدوستی نیست. آمریکا ضمن حمایت از اردن به حسن نیت امان تردید
ندارد. و اردن با شرکت خود در بلوک ضد ایرانی دولتهای عربی مخالفتی ندارد.
هرچند در اینجا نقش او اهمیت زیادی ندارد. شریک اصلی آمریکایی ها در جهان
عرب مصر است. در قاهره پومپئو تلاش کرد در نگاهی کلی و گسترده نقش آمریکا
در خاورمیانه را توصیف کند. با این حال ضمن تفسیر سخنان او در دانشگاه
آمریکایی مصر تحلیلگران به شکاف بزرگ بین برنامه های واشنگتن و اثر بخشی
اقدامات آن اشاره کردند. در اظهارات پومپئو درباره تمامی مشکلات منطقه نه
تنها ایران بلکه باراک اوباما نیز مقصر است. پومپئو اظهار داشت که«نتایج
اشتباهات اوباما وحشتناک بودند»،- با وجود این آنچه او درشمار پیروزی های
آمریکا در دوران رئیس جمهوری ترامپ بحساب می آورد تنها موجب نیشخند می شود:
برای نمونه سخنان او درباره پایه گذاری «دمکراسی جوان در حال شکوفای»آمریکا
در عراق است. پومپئو در سخنان خود در قاهره کوشید از آنچه که او خطاهای
رئیس جمهور پیشین آمریکا خواند فاصله بگیرد، که موافقت با توافق هسته ای با
تهران نمونه آن بود. راب ماللی یکی از مقامات پیشین دولت اوباما و اکنون
رئیس گروه بحران بین المللی سخنان پومپئو را بمثابه سخنانی«هذیان آمیز» و«
خودپسندانه» توصیف کرد. پومپئو تلاش می کند که کشورهای عربی را وادار به
پذیرفتن تمامی هزینه های مقابله با ایران بکند. ایده ایجاد یک ائتلاف واحد
علیه تهران ریشه ای دیرینه در آمریکا دارد، اما هیچ یک از رؤسای جمهوری
آمریکا طی چهل سال موجودیت جمهوری اسلامی ایران به آن دست نیافته اند.
امروز آمریکا قادر به تحمیل سیاست ضد ایرانی خود به اتحادیه اروپا و یا
ترکیه نیست. پومپئو در بحرین قصد آمریکا برای برگزاری نشستی در ورشو
در13-14 فوریه با مشارکت «دهها کشور» که به مبارزه با جمهوری اسلامی ایران
اختصاص داده شده است را اعلام کرد. به گفته پومپئو مهم است که اطمینان حاصل
شود که «ایران اعمال نفوذ بی‌ثبات کننده ای را نداشته باشد». این به چه
معنی است؟ آمریکایی‌ها دوباره می خواهند بار مبارزه خود با تهران را بردوش
متحدان خود بگذارند. پومپئو در مذاکرات با سران خلیج فارس طرح ایجاد «ناتوی
عربی» را پیش کشید. اما درعین حال آمریکایی ها حاضر نیستند از قطر که
بزرگترین پایگاه هوایی ایالات متحده آمریکا در منطقه در آنجاست اما با این
سیاست امریکا علیه ایران موافق نیست چشم پوشی کنند و گزینه‌های دیگری را هم
ندارند.
پومپئو موفق نشد ریاض و قطر را باهم آشتی بدهد. قطر،عمان و حتی کویت
معتقدند چاشنی ضد ایرانی دولت ترامپ بخشی از تلاشهای آمریکا برای حمایت از
اسرائیل است. باز گردیم به خاورمیانه و سوریه. کردهای سوریه در حال مذاکره
با دولت بشار اسد هستند، کشورهای حوزه خلیج فارس سفارتخانه ها ی خود را در
دمشق دوباره باز می کنند و ترکها در اقدام نظامی علیه کردها مردد شده اند.
بدین ترتیب اجلاسی که آمریکایی ها در ماه فوریه در لهستان برگزار می کنند،
بیش از پیش وابستگی لهستان به امریکا را نشان داد.
تلگرام راه توده:
https://telegram.me/rahetudeh
تلگرام راه توده:
https://telegram.me/rahetudeh
|
