ترکیه در مناسبات خود با روسیه و آمریکا بویژه در ارتباط با سوریه سیاست موازنه و بهره گرفتن از همکاری با هر دو قدرت را پیشه کرده است. ترکیه میکوشد ایده ی «منطقه ی حایل» پیشنهادی ایالات متحده را به واقعیت تبدیل کند، منطقه یی که ۴۹۰ کیلومتر در امتداد مرز و ۳۲ کیلومتر در عمق خاک سوریه امتداد دارد. منطقه یی که شهرهای کردنشین مهمی مثل کوبانی در آن قرار میگیرند. چندی پیش در مذاکرات میان اردوغان و پوتین نیز خواست محوری ترکیه «منطقه ی حایل» بود که ظاهرا ترکیه طرفی از آن نبست.

آمریکا نیز هنوز در منطقه ی التنف در مرز عراق و سوریه و اردن نیروهای خود را به بهانه ی مقابله با اندک شمار جنگجویان داعش نگه داشته است. در واقع هدف آمریکا در آنجا قطع خط ارتباطی ایران-عراق- سوریه- لبنان است و مختل کردن جریان کمکهای نظامی ایران به سوریه و حزب الله در لبنان از طریق عراق و از طریق بیابانهای التنف و با هدف تامین امنیت اسراییل.

اخیرا توافق روسیه و ترکیه در ادلب و ایجاد «مناطق کاهش تنش» با بیرون راندن نیروهای نزدیک به ترکیه بوسیله ی «حیات تحریر الشام» و تسلط بر ادلب در عمل بهم خورده است. این رویداد موجب ادامه ی عملیات ارتش سوریه و روسیه در ادلب می شود. این تحولات فرصتی هم به دست اردوغان میدهد برای جلب حمایت پوتین جهت ایجاد «منطقه ی حایل» در ازای سپردن ادلب به دولت سوریه و اخراج نیروهای «حیات تحریر الشام».

از دیگر سو اما روند رویدادها در سوریه به سود ترکیه نیست. کشورهای عربی یک به یک از بازگشایی سفارتخانه های خود در سوریه سخن میگویند. امارات متحده عربی سفارتخانه ی خود را گشوده و کویت و بحرین خبر از اقدام در این زمینه داده اند. بخشی از انگیزه ی اعراب در این زمینه مقابله با نفوذ و توسعه طلبی ترکیه در شمال سوریه  و در دراز مدت جلوگیری از نفوذ ایران است و بویژه به سبب همسویی ترکیه با اخوان المسلمین که اکثر دولتهای عربی سخت با آن در ستیز اند.

آینده ی تحولات در سوریه در کوتاه مدت تا حد زیادی به نقش کلیدی روسیه و توافق میان روسیه و ترکیه بر سر «منطقه ی حایل» بستگی دارد. اینکه روسیه چه راهی را برای توازن میان بازیگران صحنه سیاست در سوریه که منافعی متضاد هم دارند خواهد یافت و آیا سرانجام «منطقه ی حایل» در شمال سوریه را در ازای ادلب و خروج نیروهای امریکایی از سوریه به ترکیه می سپارد؟

در این میان، کردهای سوریه که فرصت بزرگی را درجریان جنگ با داعش برای پیوستن به ارتش سوریه و برخورداری از حمایت نظامی روسیه از دست دادند و فریب وعده های امریکا را خوردند، دیگر در موقعیتی نیستند که بتوانند امتیازهای مهمی کسب کنند. آنها در جریان مذاکرات سیاسی جاری میان ترکیه و روسیه و دولت سوریه اگر بتوانند سهمی از نفت و منابع دیگر منطقه کردنشین حسکه و رمیلان سوریه را بدست آورند، همه چیز را نباخته اند. منطقه ای که کرد و عرب با هم در آن زندگی می کنند. بویژه که شواهد نشان میدهد روسیه و ترکیه بر سر منطقه حائل به تغییرات و با شرط و شروطی به تفاهم خواهند رسید که امریکا نیز با آن تفاهم داشته باشد. گرچه مسئله امریکا منطقه حائل نیست، بلکه بستن گذرگاه ایران برای کمک نظامی به سوریه و حزب الله لبنان است. شاید از جمله دلائل شتاب اردوغان برای باز پس فرستادن 300 هزار مهاجر و جنگ زده سوری که عمدتا ترکمن و عرب هستند به سوریه درچارچوب همین احتمال باشد.

تلگرام راه توده:

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده