27 ژوئن در وین دوازدهمین جلسه کمیسیون برجام برگزار شد. این نشست نمایندگان فرانسه،آلمان، انگلیس، چین، روسیه و ایران تحت ریاست دبیرکل "سرویس اقدامات خارجی اتحادیه اروپا "هلگا اشمیت" انجام گرفت. در وبسایت رسمی اتحادیه اروپا گزارش می شود که طرفینی که توافق هسته ای با ایران را امضاء کرده بودند، در سطح مدیران سیاسی، معاونان وزرای امورخارجه دیدار کردند و اجرای توافق با ایران را مورد بحث قرار دادند. در این نشست فرانسه، آلمان و انگلیس گزارش دادند که مکانیزم دور زدن تحریم های آمریکا در تجارت با ایران «اینستکس» اجرا می شود. در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است که فرانسه، آلمان و انگلیس اطلاع دادند که همکاری با« سازمانهای مربوطه که قبلا ایجاد شده» ادامه خواهد یافت(منظور«موسسه ویژه تجارت و تامین مالی» است - مترجم).

در این سند همچنین اشاره می شود که برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا در روند پیوستن به «اینستکس» بعنوان سهامداران قرار دارند. «اینستکس» (ابزار حمایت از مبادلات تجاری) حکم یک سیستم پرداخت را دارد که به شرکت ها علی رغم تحریم های شدید آمریکا، امکان تجارت با ایران را می دهد. این مکانیزم «بعنوان سپر دیپلماتیکی که امکان تبادل کالا را می دهد، بدون نیاز مستقیم به حواله پول بین شرکت های ایران و اتحادیه اروپا» عمل خواهد کرد. در این نشست معاون وزیر امور خارجه ایران «عباس عراقچی» حضور داشت و درباره نشست مذکور گفت: کمیسیون مشترک در مورد توافق و معاملات اروپایی با اروپایی ها «یک گام به جلو» ست، هرچند اشاره کرد که این گام انتظارات ایران را برآورده نکرده است.

«اینستکس» در آغاز بر محصولاتی که کمتر با حساسیت امریکا روبروست تمرکز خواهد کرد، مانند مواد دارویی، تجهیزات پزشکی و مواد غذایی.

نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، راه اندازی «اینستکس» را تهدید تفسیر کرد و گفت:«ما واقعا تقاضای هیچ شرکتی را برای آن نمی بینیم، چون که اگر شرکتها بین تجارت در آمریکا  یا معامله  با ایران را باید انتخاب کنند ، آنها همیشه آمریکا را انتخاب خواهند کرد. شورای اروپا معتقد است که «آمریکا از سلطه مالی جهانی خود سوء استفاده می کند، اما این واقعیت که سه بزرگترین اقتصاد اروپا در طرح «اینستکس» شرکت می کنند، می تواند واشنگتن را وا دارد که دوباره به ارزیابی خود از تحریم ها بیاندیشد»

با توجه به نتایج نشست کمیسیون در مورد برجام در وین معاون وزیر امور خارجه روسیه «سرگی ریابکف» اشاره کرد که اتحادیه اروپا هنوز برای استفاده از «اینستکس» جهت ارائه خدمات توافقات در زمینه صادرات نفت ایران آماده نیست. «ریابکف» گفت که «همکاران اروپایی ما خجولانه به اینکه ایجاد«اینستکس» دشوار بوده است صحبت را می پیچانند، تا چه اندازه این مکانیزم پیچیده و بی سابقه است خودشان هم انتظار نداشتند که در چنین اوضاع پیچیده و دشوار قرار بگیرند. به این معنی که بر آنچه که اکنون انجام شده متمرکز شویم و بعدا معلوم خواهد شد چگونه  آن پیش می رود. این یک تفسیر آزاد است. اما موضع روسیه این است که «اینستکس» باید کشورهای ثالث و خدمات طیف وسیعی از معاملات و از جمله قراردادهای نفتی را شامل شود». اینستکس میتواند پیام سیاسی مهمی برای آمریکا باشد. «پیر فیشر» مدیر ارشد سابق «کومرز بانک» آلمان اکنون بعنوان رئیس «اینستکس» منصوب شده است.

 ایران ایجاد موسسه ویژه تجارت و تامین مالی شبیه «اینستکس» را اعلام کرده است. برخلاف «اینستکس» همه مدیران «موسسه ویژه تجارت و تامین مالی» ایران از بخش بانکی این کشور هستند.

«آتلانتیک کونسول» می نویسد که اگر«اینستکس» بسرعت تمامی طیف تجارت بین اتحادیه اروپا و ایران را پوشش ندهد و اگر تهران از فروش نفت خود برای کسب بودجه لازم منع بشود، «اینستکس» محکوم به شکست خواهد بود».

واشنگتن معتقد است که ایجاد یک مکانیزم تجارت استوار بین اتحادیه اروپا و ایران بدون همکاری با ایالات متحده آمریکا ممکن نیست. دولت ترامپ بارها اعلام کرده است که درصورت تلاش برای دور زدن تحریم های آمریکا علیه ایران، اتحادیه اروپا را زیر فشار سیاسی و مالی خواهد گذاشت. هفتم ماه مه معاون وزیر امورخارجه آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی در نامه خود به رئیس «اینستکس» اعلام کرد که: «مشارکت در اقداماتی که با تحریم های آمریکا تضاد دارد میتواند منجر به عواقب جدی از جمله از دست دادن دسترسی به سیستم مالی آمریکا شود». اوضاع با کارایی«اینستکس» پیچیده تر می شود زیرا تهران به نیات خوب اتحادیه اروپا اعتماد ندارد.

خبرگزاری «تسنیم» نزدیک به فرماندهی سپاه پاسداران می نویسد که «اینستکس - اسب تروایی است» برای نفوذ به بخشهای بانکی، دفاعی و انرژی ایران. در ژوئن سال 2010 ویروس مخرب «استوکسنت» که توسط سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و اسراییل ساخته شده بود به اهداف خود رسید و به کامپیوترهای تاسیسات هسته ای ایران «ازطریق شبکه های شرکای تجاری قابل اعتماد» آسیب رساند.

در آمریکا نقطه نظر واحدی از «اینستکس» وجود ندارد. 31 ماه مه «مایک پومپئو» وزیر امور خارجه گفت که این ساختار «مسئله ای را موجب نخواهد شد»، زیرا برای تسهیل تجارت کالاهای بشر دوستانه که از تحریمها آزاد شده اند استفاده می شود. با این حال درصفوف بسیاری از جمهوری خواهان ضمن اعلام اینکه کانالهایی برای تجارت بشردوستانه با ایران بدون «اینستکس» هم وجود دارند با «اینستکس» موافق نیستند. در آمریکا بیم دارند که «اینستکس» تبدیل به روزنه ای برای دور زدن گسترده تحریم های آمریکا علیه ایران نه تنها توسط اتحادیه اروپا بلکه توسط دیگر کشورها بشود. اتحادیه اروپا در این مسئله همانند دیگران نمی تواند بر وابستگی خود به آمریکا غلبه کند. به احتمال زیاد اوضاع تجارت بین اتحادیه اروپا و ایران در سطح باقی خواهد ماند.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده