نشست دو روزه سران جی 20 در اوزاکای ژاپن پایان یافت. مهمترین مسئله در این جلسات دیدار پوتین رئیس جمهور روسیه و ترامپ رئیس جمهور آمریکا، و همچنین دیدار رئیس جمهور چین با رئیس جمهور آمریکا بود. شمار دیدارهای دوجانبه را نمی توان بر شمرد. کافی است گفته شود که رئیس جمهور روسیه دیدار نسبتا کامل و جدی با نخست وزیر ژاپن "شینزو آبه"، با صدر اعظم آلمان (آنگلا مرکل)، نخست وزیر انگلیس (ترزا می)، رئیس جمهور فرانسه (امانوئل ماکرون) و نخست وزیرکره جنوبی (مون چه این) داشت.

یاد آوری کنیم که جی 20 در پایان سالهای دهه 90 بطور نهایی پس از بحران مالی سال 2008 بعنوان یک مجمع همکاری چند جانبه شکل گرفت. امروز نشست سران یادآور پلاتفرمی است که در آن مسائل مربوط به روابط دوجانبه مورد توجه قرار می گیرند. مسائل و مشکلات در همکاری چند جانبه در چارچوب جی 20 در سالیان اخیر بسیاراست. این مسائل در نشست سران جی 20 در بریسبن(استرالیا) در نوامبر سال 2014 در زمینه بدتر شدن روابط بین غرب و روسیه آغاز شد. و پس از اینکه ترامپ شروع به بازسازی روابط با چین و اروپا کرد، توافق کلی تمام کشورهای جی 20 واقعا غیر ممکن شدند. در نشست سران در شهر هامبورگ ( ژوئیه سال 2017) و بوئنوس آیرس (نوامبرو دسامبر سال 2018) اعلامیه های نهایی دارای جنبه بسیار مبهم و کشدار و بدون تعهد مشخص کشورهای شرکت کننده بود. این مسئله بکلی در دیدار اوزاکا نیز معلوم شد. مسائل اصلی مورد بحث در این مجمع تجارت جهانی، دیجیتال جامعه، مهاجرت، محیط زیست بودند. در جلسات عمومی نشست مسئله تجارت جهانی در مقام نخست قرار گرفت. به موارد منفی مرتبط با افزایش حمایت از صنایع داخلی نیز اشاره شد. در این میان شرکت کنندگان نشست ترجیح دادند از واژه«جنگ تجاری» اجتناب کنند. یکی از اصطلاحات کلیدی اسناد نهایی نشست واژه «رفرم سازمان تجارت جهانی» بود، که هرچند خیلی قابل فهم نیست که چه چیزی پشت این پنهان است. از آمریکا در زمینه موضوع سازمان تجارت جهانی تقریبا سخنی به میان نیاوردند، اما مخصوصا  آمریکا متخلف اصلی آیین نامه ای است که یک جانبه به افزایش شدید گمرکات بر واردات کالاهای چینی اقدام کرد. خود ترامپ نیز چندین بار در کاخ سفید درباره ضرورت عضویت آمریکا در سازمان تجارت جهانی و بودن در این سازمان تردید اعلام داشت. شاید برای دولت آمریکا«رفرم سازمان تجارت جهانی» به معنی انحلال سازمان تجارت جهانی باشد.

بحث موضوع دیجیتال سازی حتی کمتر مشخص بود. گفتگوها درمورد« دیجیتال» مسئله ای برای پر کردن وقت و گریز از مسائل حساس جهانی شدند. با این حال در چارچوب موضوع «دیجیتال » یک پرسش مشخص مطرح شد. این پرسش ایجاد سیستم بسیار موثر مالیاتی کارآمد برای شرکت های بزرگ دیجیتالی- فیسبوک ، گوگل ، آمازون، اپل بود. شرکت کنندگان مجمع موافقت کردند که مالیات بر شرکت های دیجیتالی با توجه به کشورهایی که آنها سود اصلی را دریافت می دارند باید به اجرا در بیایند و نه از جایی که به لحاظ منطقه ای دفاتر اصلی آنها است. این پیشنهاد بصورت در جلسه مالی گروه 20 در شهر فوکوکا ژاپن تهیه شد که سه هفته قبل از نشست سران اجلاس در اوزاکا برگزار شده بود. جی 20 یک پیشنهاد مالی دیگر را که در اعلامیه نهایی در مورد ضرورت به آخر رساندن اصلاح صندوق بین المللی پول گنجانده شده بود تدارک دید. سخن درباره بازنگری سهمیه کشورهای عضو صندوق منطبق با تصمیمات سالهای 2010 و 2015 است. برای اینکه این تصمیمات به اجرا گذاشته شود لازم است که توسط کشورهای عضو تصویب شود. تنها کشوری که بازنگری سهمیه را تصویب نکرد آمریکا بود. آمریکا ضمن ترس از ازدست دادن کنترل بر صندوق بین المللی پول مایل نیست این کار را انجام دهد،. قطعنامه ای که در اوزاکا پذیرفته شد، واشنگتن را  مجبور به تصویب آن نکرد. موضوع مهاجرت و پناهندگان مسئله مرکزی نشست نبود، اما در اعلامیه مشترک آن بازتاب یافت. رهبران کشورهای جی 20 به ضرورت اقدام مشترک برای حل و فصل مسئله مهاجرت گسترده و توده ای تاکید کردند اما بطوردقیق آنرا مشخص نکردند. علاوه بر مسئله «دیجیتال سازی» موضوع محیط زیست موضوع محبوب مجمع شد. در نشست جی 20 در سال 2008 در واشنگتن و در سال 2009 در لندن مسئله زیست محیطی مطرح نشد.

 در اوزاکا تمامی روز دوم اجلاس به محیط زیست اختصاص یافت. همه با حرارت درباره  تهدید زیست محیطی وضایعات پلاستیکی صحبت کردند. همه با ضرورت کاهش تولید پس مانده های پلاستیکی تا سال 2050 به صفر موافقت کردند.

بوضوح دیده می شود که مجموعه مسائل مورد بحث در اوزاکا با چالش ها و تهدیدات واقعی، که جهان با آن مواجه است بسیار متفاوت هستند. این تهدیدات و چالشها اوضاع انفجاری خاورمیانه، تشدید مسابقه تسلیحاتی و افزایش تهدید استفاده از سلاح هسته ای، جنگ اوکراین بعنوان کانون بی ثباتی در اروپا و تحریم های آمریکا علیه دیگر کشورها هستند.  درنهایت مسئله تهدید موج دوم بحران مالی جهانی است. در گفتگوهای دوجانبه این مسائل مورد بحث قرار گرفتند، اما آنها تقریبا در اجلاس عمومی طنین انداز نشدند. این بدان معنی است که گروه 20 کارایی خود را از دست داده است.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده