به چاه انداخته بیرون آورد!

مهمترین خبر هفته گذشته یعنی گفتگوی تلفنی میان حسن روحانی و امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه از آغاز کوشش‌ها برای باز گرداندن راه دیپلماسی و مذاکره میان ایران و آمریکا خبر داد. این گفتگوها برای ایجاد آن فرصتی بود که رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با نخست وزیر ژاپن از دست داد و ایران را بعنوان مخالف مذاکره و گفتگو در جهان معرفی کرد. روحانی در تماس با رئیس جمهور فرانسه از "توقف تحریم‌ها" بعنوان راه حلی برای "گفتگو میان ایران و 1+5" یعنی در واقع ایران و آمریکا سخن گفت. ظاهرا کوشش در جهت حضور نماینده آمریکا در کمیسیون یا جلسه ملاقات وزرای خارجه برجام است. حضور وزیر خارجه آمریکا در این جلسه می تواند به معنای بازگشت ضمنی آمریکا به برجام باشد، هر چند ایران شرط آن را لغو تحریم‌ها قرار داده است. این حضور ضمنا می تواند شرایط را برای ملاقات میان وزرای خارجه ایران و آمریکا فراهم کند.

بنظر می رسد که امروز در رهبری جمهوری اسلامی دو جریان شکل گرفته است. از نظر یک جریان مسئله اصلی و خطر بزرگی که جمهوری اسلامی را تهدید می کند ادامه تحریم‌های اقتصادی است و نه خطر نظامی. ادامه تحریم‌ها، هم مردم را روز به روز بیشتر ناراضی و جمهوری اسلامی را از درون تهدید می کند، هم ماهیت واقعی اقتصاد فاسد و رانتی جمهوری اسلامی را که به عطسه ترامپ و آمریکا وابسته شده نشان می دهد. درعین حال ضرورت تغییر در سیاست‌های اقتصادی حاکم که بسود سرمایه داری تجاری و نظامی است را ایجاب می کند. این جریان بیمناک از فشاری است که بحران حاکم برای تغییرات سیاسی در کشور وارد می آورد. سیاست این جریان برای جلوگیری از تغییرات سیاسی و بویژه تغییر سیاست های اقتصادی از یکسو افزایش تنش‌ها و بالا بردن سطح درگیری‌ها در منطقه خلیج فارس است و از سوی دیگر می کوشد اروپا و روسیه و چین و ژاپن را با ادامه تنش در خلیج فارس وادار به فشار بیشتر بر امریکا برای خاتمه تحریم ها کند.

بنظر این جریان حمله ضربه ای و محدود آمریکا به ایران می تواند مجوز بستن فضای سیاسی در کشور و فشار برای گرفتن توبه نامه از محصوران و بگیر و ببند و‌ انداختن گناه همه مشکلات کشور به گردن مهاجم خارجی و تثبیت موقعیت خود در حکومت را ممکن کند. آنها با همین سیاست خود را برای پیروزی در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری آماده کرده اند.

جریانی دیگر معتقد است که درگیری نظامی با آمریکا برخلاف گمان گروه فوق به چند تاسیسات نظامی محدود نخواهد ماند و ابعاد آن می تواند بسرعت گسترش یابد و تا حد فاجعه‌‌ای اتمی پیش رود. ضمن اینکه این سیاست می تواند نتیجه معکوس ببار آورد و یک ائتلاف جهانی نه علیه آمریکا که علیه ایران ایجاد کند. دامن زدن به گمان یک درگیری محدود نظامی از آن نظر نیز می تواند به فاجعه ختم شود که در کشور ملوک الطوایفی حاکم است و نمایندگان رهبر در سخنرانی‌ها و اظهارات نابخردانه هر روز از یکدیگر پیشی می گیرند. مانند سخنرانی مجتبی ذوالنور - رئیس جدید کمیسیون سیاست خارجی مجلس- درباره محو نیم ساعته اسرائیل با موشک دوربرد ایران؛ یا سخنان هفته اخیر آیت الله موحدی کرمانی – امام جمعه تهران- درباره زدن نیروگاه‌های اتمی اسرائیل که می تواند مجوز حمله اسرائیل و امریکا به ایران به بهانه جلوگیری و پیشدستی در برابر حمله ایران شود.

در این شرایط، طرفداران دیپلماسی معتقدند باید بر روی دفع خطر نظامی و مذاکره و گفتگو متمرکز شد و گفتگوی حسن روحانی با ماکرون و همچنین کوشش برای تشکیل جلسه وزرای خارجه برجام در این چارچوب است. البته ظاهرا شرط آقای خامنه‌‌ای برای مذاکرات و الویت اصلی بیت رهبر پایان تحریم‌هاست و جلوگیری از حمله نظامی جایی در الویت‌های ایشان ندارد، به همین دلیل به دستگاه دیپلماسی کشور در صورتی که بتواند به این هدف دست یابد اجازه در پیش گرفتن راه حل‌های دیپلماتیک داده است.

اکنون باید منتظر نتیجه مذاکرات رئیس جمهور فرانسه با ترامپ بود و جلسه وزرای خارجه 1+5 بود و دید که آیا آمریکا می تواند از موفقیتی که در عرصه تحریم‌های اقتصادی بدست آورده صرفنظر کند و وارد جریان مذاکرات شود یا خیر. به هر حال سنگی را که رهبری نابخرد کشور با روی کار آوردن احمدی نژاد و سپس کودتا علیه میرحسین موسوی به چاه‌ انداخت بحرانی را برای کشور و مردم بوجود آورد که ملت ما تا به امروز بهای آن را می پردازد. سنگی که به این سادگی نمی توان آن را از قعر چاه بیرون کشید.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده