|
امریکا، آسیای میانه شوروی سابق به همراه افغانستان و پاکستان را می خواهد
تحت کنترل خود بگیرد.
از آغاز سال 2019 آمریکا بطور چشمگیر فعالیت دیپلماتیک نظامی خود در آسیای
میانه را افزایش داده است. تلاشهای اصلی آمریکایی‌ها روی ازبکستان متمرکز
شده است که هرچه بیشتر بطرف آمریکا کشانده می شود. در میانه ماه ژانویه
برای نخستین بار، نیروهای نظامی‌عملیات ویژه وزارت دفاع ازبکستان در
تمرینات نظامی مشترک «ضربه جنوب» با شریک آمریکایی خود در پایگاه نظامی
«کمپ شلبی» (شهر می سی سی پی) شرکت کردند. از طرف آمریکا در تمرینات نظامی
نظامیان گارد ملی شهر«می‌سی‌سی پی» شرکت کردند. آنطورکه اداره نظامی
ازبکستان توضیح می‌دهد، چنین تمریناتی امکان«حفظ آمادگی جنگی و تعامل میان
نیروهای ایالات متحده امریکا و متحدان کلیدی» آن را می‌دهند» ( ظاهرا
ازبکستان هم در شمار « متحدان کلیدی» آمریکا قرار می گیرد. م) و سناریوی
تمرین نظامی با در نظر گرفتن بحران های جهانی کنونی طراحی شده‌اند. گذشته
از ازبکستان در تمرینات نظامی نظامیان نیروهای ویژه کانادا، شیلی و هلند
نیز مشارکت کردند. شریک اصلی تاشکند در زمینه روابط نظامی «ستاد فرماندهی
مرکزی آمریکا» (سنت کام) است که مسئول شرق آفریقا، خاورمیانه و آسیای مرکزی
است. ارتباط با فرماندهی تاشکند را «سنت کام» (ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا)
مدتها است که سر وسامان می‌دهد. در آوریل سال 2017 مذاکرات رئیس جمهور
ازبکستان «شوکت میرضیایف» با رئیس «سنت کام» ژنرال «جوزف ووتل» انجام شد که
بهانه آن« مسئله تامین امنیت و ثبات در منطقه» بوده است.
در 12 ماه مه سال 2018 هیئت نظامی آمریکا به سرپرستی ژنرال«جوزف ووتل» در
تاشکند با وزیر دفاع ازبکستان«عبدالسلام عزیزوف» مذاکره کرد. و در 18
سپتامبر همان سال باز هیئت نظامی دیگری از آمریکا به سرپرستی فرمانده گارد
ملی شهر«می‌سی‌سی‌پی» و معاون فرماندار سرتیپ «جانسون د. بویلس» از
ازبکستان بازدید کرد. در آن زمان توافقی درباره شرکت نظامیان ازبکستان در
تمرینات نظامی در شهر«می‌سی‌سی‌پی» حاصل شده بود. دراواخر ماه فوریه امسال
«ج.ووتل» مجددا به تاشکند رفت. او دوباره با رهبران سیاسی و نظامی دولت
ازبکستان مذاکره کرد. 21 فوریه در هتل«حیات ریجنسی» تاشکند کنفرانس رؤسای
ستاد کل کشورهای آسیا ی مرکز و جنوبی برگزار شد. علاوه بر«ج.ووتل» رؤسای
ستادهای کل ارتش چهار کشور آسیای مرکزی (ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان و
تاجیکستان) پاکستان و افغانستان و همچنین معاون اول رئیس ستاد کل قرقیزستان
در آن شرکت کردند. جغرافیای شرکت کنندگان این کنفرانس دقیقا با نظربه
وطرح«آسیای مرکزی بزرگ» تدوین شده در دانشگاه «جان هاپکینز» (بالتیمور
ایالات متحده آمریکا) تحت رهبری«فردریک استار»تطبیق می‌کند ( ف. استار
مشاور در زمینه روسیه و اروپا در دوران سه رئیس جمهور آمریکا بود و ریاست
گروه دولتی در زمینه پژوهش مسائل منطقه آسیای میانه را بعهده داشت و در
تدوین و طرح نخستین ارزیابی جامع استراتژیکی آسیای مرکزی، قفقاز و
افغانستان برای کمیته مشترک رؤسای ستاد‌ها شرکت کرد). طرح« آسیای مرکزی
بزرگ»همگرایی آسیای میانه شوروی پیشین با افغانستان و پاکستان تحت حمایت و
سرپرستی آمریکا را پیش بینی می کند.
در همگرایی آسیای مرکزی به شیوه آمریکایی نقش اصلی در طرح همکاری نظامی به
گفته ژنرال «ج. ووتل» به ازبکستان داده شده است. سخن درباره کشاندن و درگیر
کردن ازبکستان و بقدرامکان دیگر کشورهای آسیای مرکزی در درگیری‌های
افغانستان است تا با آنها مسئولیت پس از خروج بخشی از نیروهای نظامی آمریکا
از افغانستان را «تقسیم کند». فهرست موضوعات مورد بحث در کنفرانس رؤسای
ستاد کل حکایت از این دارد. درباره توجه ویژه واشنگتن به تاشکند، کنفرانس
رایزنی‌های دوجانبه سیاسی که همزمان با رؤسای ستاد کل برگزار شد حاکی از
این امر هستند. از جانب آمریکا «آلیس ولز» معاون اول دستیار وزیر امورخارجه
آمریکا در امور آسیای مرکزی و جنوبی و از ازبکستان «عبدالعزیز کمیل اف»
وزیر امور خارجه ازبکستان در آن شرکت کردند. در یک مصاحبه مطبوعاتی منتشر
شده سفارت آمریکا در تاشکند تاکید شده است که پس از دیدار تاریخی «شوکت
میرضیایف» از آمریکا که در ماه مه سال گذشته انجام شد، در مناسبات دوجانیه
پیشرفت هایی حاصل شد و خود دیدار«دوره نوین همکاری استراتژیک» را گشود. این
مسئله در پول ظاهر شد: طبق گفته «آلیس ولز» آمریکا کمک مالی خود را به
ازبکستان از 1/10میلیون دلار در سال 2016 به 1/28 میلیون دلار در سال 2018
افزایش داد. آمریکا برای ایجاد روابط نظامی با دیگر کشورهای منطقه تلاش
بعمل می آورد. در 27 و 28 فوریه مدیر کل برنامه ریزی و سیاست «سنت کام»
سرتیپ نیروی دریایی امریکا«مایکل اِ. لنگلی» از قیرقیزستان دیدار کرد و از
آنجا به تاشکند وارد شد. در بیشکک وی با ریاست ستاد کل و گارد ملی که برای
او نمایش مهارتهای نیروهای ویژه قیر قیزستان را سازماندهی کرده بود مذاکره
کرد.
آمریکایی‌ها پس از خروج در ماه ژوئیه سال 2014 از تنها پایگاه نظامی خود در
قیرقیزستان آسیای مرکزی، که در فرودگاه ماناس در نزدیکی بیشکک قرارداشت،
واقعا می خواستند باز به آنجا برگردند. فعلا برای آنها این کار شدنی
نیست....و از مذاکرات مقام ارشد عالی رتبه آمریکایی با رهبری عالی سیاسی
جمهوری قیرقیزستان گزارشی داده نشده است. در تاشکند در این میان قبل از
کنفرانس رؤسای ستادهای کل مذاکرات ژنرال «ج. ووتل» با رئیس جمهور «شوکت
میرضیایف» برگزار شد. 27 فوریه «آلیس ولز» ضمن سخنرانی در تاشکند در برابر
دانشجویان دانشگاه اقتصاد جهانی و دیپلماسی گزارش داد که شاید سپاه صلح
آمریکایی بزودی به ازبکستان باز گردد. سپاهی که در این جمهوری از سال 1992
تا سال 2005 فعالیت می‌کرد، اما پس از نا‌آرامی های اندیجان مجبور به ترک
ازبکستان شد (در روسیه فعالیت سپاه صلح در سال 2002 به اتهام انجام
فعالیتهای اطلاعاتی به نفع آمریکا ممنوع شد). سرانجام در سال 2018 شورای
آمریکایی که به گفته«آلیس ولز» نخستین سازمان غیر دولتی آمریکایی در جمهوری
از سال 2006 بود در ازبکستان به ثبت رسید. همه اینها دوباره امکانات نفوذ و
تاثیر آمریکا را در اوضاع اجتماعی- سیاسی ازبکستان گسترش می دهد. در شرایط
فشار جمعیتی، بیکاری بالا و نفوذ اسلام گرایان این مسئله بسیار ناامن است.
منافع مردم ازبکستان از انتگراسیون به شیوه آمریکایی دست کم جای شک و تردید
است.
تلگرام راه توده:
https://telegram.me/rahetudeh
|
