راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

بحران های داخلی

و خارجی عربستان

ترجمه و تدوین - سیامک

 

   

سیاست "شعاری" با بهره گیری از صفاتی که حکومت و به تبع آن رسانه ها بر ایران و مردم حاکم کرده اند، چنان نتایج مخربی به بار آورده که حتی اگر بخشی از یک خبر و یا تفسیری که فلان فرمانده سپاه و یا فلان امام جمعه با همین شیوه شعاری بر زبان می آورد و یا زمانی که برخی تفسیر ها و حتی اخبار رسانه ها به واقعیت نزدیک هم باشند، دیگر اعتمادی را جلب نمی کنند. این فروپاشی اعتماد مردم که صدا و سیما در آن سهم مهمی دارد، موجب شده تا برداشت مردم نسبت به حکومت ها، رویدادها و حتی رهبران کشورهای مختلف درست خلاف آنچه در ایران تبلیغ می شود باشد. نمونه های مختلفی در این زمینه وجود دارد که روی شبکه های اجتماعی شبانه روز قابل مشاهده و پیگیری است. نمونه فاجعه لیبی، فاجعه سوریه، فاجعه اوکراین، فاجعه داعش، فاجعه آفرینی اسرائیل در منطقه، نقش امریکا و اروپا در جهان و....

امروز اگر از مردم نظرسنجی واقعی درباره هر یک از رویدادهای یاد شده در بالا بشود، آنچه مردم می گویند درست خلاف آن تبلیغاتی است که حکومت کار خود را در مصاحبه ها، نماز جمعه ها، سخنرانی ها و ... بر مبنای آن قرار داده است.

نمونه این فاجعه، نقش عربستان سعودی در منطقه است که سیاست حکومت چنان به اغراق و تبلیغات یک سویه آلوده است که واقعیات مخرب و منفی عربستان را در حاشیه قرار میدهد. همین مسئله درباره اسرائیل هم صادق است.

ترجمه و تدوین زیر برای آگاهی از بخشی از واقعیات امروز عربستان سعودی تنظیم شده است:

مطبوعات غرب در پی تغییرات اخیر درون حاكمیتی عربستان، این كشور را زیر ذره بین گذاشته و اتفاقات آن كشور را از نزدیك دنبال میكنند. وبسایت Foreign Policy in Focus در مقاله مفصلی مشكلات عربستان که تنها جنگ علیه یمن نیست را بررسی و تحلیل كرده است.

در این مقاله با ذكر این كه عربستان ایران را تهدید اصلی خود میداند به مشكلات داخلی این كشور از جمله كم شدن درآمدهای نفتی، مخارج سنگین جنگ یمن که در حقیقت جنگ نفتی است، افزایش بی سابقه نیروهای مسلح جهادی این كشور، رشد فرقه گرایی و مشكلات نفت خیزی و شیعه نشینی شرق این كشور پرداخته است.

در این مقاله آمده است:

عربستان كه نگران تهدید هژمونیك ایران در منطقه و بهبود رابطه تهران و واشنگتن است،  سیاست خارجی خود را بر مبنای نظامیگری فرقه ای بنا نهاده است تا بتواند ایران را كنترل كند. اما مشكلات عربستان بسیار فراتر از تهدید از طرف ایران است.

 

عربستان حكومتی رانتی است كه در مقابل اطاعت محض ساكنانش به آنها سوبسید تهیه مسكن، بهداشت و آموزش مجانی و بسیاری خدمات دیگر پرداخت می شود. بطور مثال برای جلوگیری از ارضائی مردم ١٣٠ میلیارد دلار هزینه افزایش حقوق ها، ایجاد كار و مسكن برای شهروندان شد. با این وجود، حكومت رانتی عربستان غیرپایدار است و با ادامه کاهش درآمدهای نفتی، بحران های اجتماعی آن افزایش یافته و شاهد رشد افراطی گری در خود این کشور خواهیم بود. بخشی از اهداف اصلاحات اجتماعی که ولیعهد عربستان مشغول آنست، خنثی سازی همین افراط گرائی است.

براساس گزارشات مالی، عربستان با كسر ٣٠٠ میلیارد دلاری درآمد نفت مواجه بود که اکنون با حمله موشکی به تاسیسات نفتی آرامکو و کاهش صدور نفت این کسری بودجه افزایش نیز خواهد یافت. هزینه سنگین جنگ یمن و سوبسید های داخل بودجه عربستان را بسرعت خواهد بلعید و برای جلوگیری از این بحران عربستان هیچ راه حلی جز خاتمه جنگ در یمن و رسیدن به نوعی مصالحه با ایران ندارد.

عربستان بر خلاف دیگر كشورهای عربی با رشد سریع جمعیت روبروست. نیمی از جمعیت این كشور زیر ٢٥ سال و یك سوم آن زیر ٢٩ سال سن دارند. در عین حال نرخ بیكاری بالاست و یك چهارم جمعیت كشور در فقر بسر می برند كه ممكن است این فقر به شورش گرسنگان بیانجامد.

نظام آموزشی عربستان بشدت نیازمند اصلاح است. بسیاری از جوانان كه تعلیمات قرآنی را بخوبی فرا گرفته اند فاقد مهارت ها و دانش لازم برای مشاركت در اقتصاد هستند. ٦٠٪ افراد دارای تحصیلات عالی دختران هستند كه با نرخ بیكاری ٣٢/٥ درصدی دست و پنجه نرم می كنند. علیرغم اعلام بن سلمان مبنی بر ایجاد برابری جنسیتی، هنوز خصوصیات محافظه كارانه كشور مانع از ایجاد تغییر در این زمینه است و زنان كماكان در مالكیت مردان هستند.

از قرن هجدهم، خاندان سعودی كشور را بر اساس تعالیم بشدت افراطی وهابیت اداره كرده است، كه حالا به یكی دیگر از مشكلات این كشور بدل شده است. بسیاری از نیروهای مسلح جهادی حكومت را فاسد می دانند و از جمله دلایل مقابله با شاهزادگان برای جلب رضایت این نیروهاست.

 بسیاری از افراطیون عربستان به نیروهای داعش پیوسته و در حملات علیه خارجی ها و شیعیان شركت دارند. حضور داعش و نیروهای هوادارش از لیبی تا پاكستان دلیل كافی برای ترس رهبران سعودی از تأثیر آنها بر امنیت این كشور است.

مناطق شرقی عربستان كه محل سكونت شیعیان این كشور است و ١٥٪ جمعیت را تشكیل میدهد نقش یک مین منفجر نشده را دارد. ساكنان شیعه این منطقه كه تمامی استخراج نفت كشور نیز از آن صورت می گیرد خواهان تغییر و رفرم هایی سیاسی اقتصادی اند و تاکنون چند بار بخاطر همین خواست سرکوب شده اند. حکومت می گوید این شیعیان زیر تاثیر جمهوری اسلامی اند و از آن سوی آب تحریک می شوند. هر نوع آشتی و مصالحه ای میان ایران و عربستان قطعا با توافقی بر سر عدم حمایت ایران از این شیعیان خواهد بود.

فعلا شیعیان شرق عربستان برای مخالفت با جنگ عربستان در یمن، به چندین عملیات مسلحانه علیه نیروهای امنیتی عربستان دست زده اند.

از سوی دیگر، افراطیون سعودی دولت را به عدم برخورد خشن و جدی با شیعیان متهم می كنند.

تكیه رهبران سعودی به دلارهای نفتی برای جلب وفاداری مردم این كشور و سركوب مخالفان، ایجاد اصلاحات و تغییرات داخلی را بیش از پیش در دستور قرار داده است. عدم انجام چنین اصلاحاتی میتواند منجر به وخیم تر شدن اوضاع داخلی عربستان شود. ثبات سیاسی و اجتماعی عربستان بستگی به اقدام سریع رهبران این كشور برای حل مشكلات داخلی دارد. این تغییرات در كوتاه مدت رخ نخواهد داد ولی تا وقتی عربستان دست از متهم كردن ایران برنداشته و به مشكلات داخلی خود توجه نكند این روند به سرانجام نخواهد رسید.

 

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 

 

 

 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 709 - 11 مهر ماه 1398

 

                                اشتراک گذاری:

بازگشت