کنفرانس"داووس" امسال 50 ساله شد! والنتین کاتاسانف- بنیاد فرهنگ استراتژیک ترجمه - کیوان خسروی |
در دهه 1960 «داووس» شهری کوچک در شرق سوئیس، در کانتون گرابوندن، در کنار رود «لاندواسر» بود. نه حتی یک شهر بلکه دهکده ای بود که جمعیت آن به ده هزار نفر نمی رسید و از وجود آن بسیاری از سوئیسیها هم خبر نداشتند. «داووس» در نیم سده اخیر تبدیل به یک مفهوم سیاسی شد. در این شهر از سال 1971 هرساله نشست بین المللی مجمع جهانی اقتصاد برگزار می شود. شاید فقط اجلاس صندوق بین المللی پول و بانک جهانی بتوانند با اجلاس «داووس» بلحاظ شمار کشورهای نماینده، تعداد شرکت کنندگان رسمی، مهمانان و روزنامه نگاران رقابت کنند. به این گردهمایی سران دولتها و ممالک، نمایندگان تجارت (تجارت بزرگ وعظیم) دعوت میشوند. بخشی از شرکت کنندگان – شخصیت های اجتماعی- سیاسی، نمایندگان علوم و رسانه های همگانی هستند. باوجود ماهیت غیررسمی جلسات در «داووس»، آنها بشدت با ترکیب شرکت کنندگان، مجموعه موضوعات و مسائل مورد بحث، راه یابی روزنامه نگاران تنظیم شده اند. مجمع جهانی اقتصاد هر ساله لیست شرکت کنندگان را آماده و دعوتنامه ها را ارسال می کند. تکرار کاملی از ترکیب شرکت کنندگان وجود ندارد، اما در لیست دائمی آن شرکتها و سازمانهایی که عضو مجمع اقتصاد جهانی هستند قید می شوند (آنها حدود 1000 تا هستند و شرکت های روسی نیز در جمع آنها وجود دارند) در برخی موارد سازمان دهندگان اشاره می کنند که نمی خواهند افرادی خاص یا نمایندگان شرکتها را در«داووس»ببینند. بدین ترتیب در سال 2019 برگزارکنندگان مجمع جهانی اقتصاد مشارکت سه تاجر روسی را که تحت تحریم های آمریکایی قرار داشتند، نامطلوب دانستند. بنیان گذار و رهبر دائمی مجمع جهانی اقتصاد پروفسوری از سوئیس بنام «کلاوس شواب» است. هیئت اجرایی مجمع جهانی اقتصاد شورای رهبری آن است که به ریاست «بیورگ برنده» سیاستمدار نروژی عمل می کند. دفتر مرکزی مجمع جهانی اقتصاد در نزدیکی «ژنو» است. نخستین اجلاس سران این مجمع فراتر از اروپا نرفت و خود این سازمان مجمع مدیریت اروپا نامیده شد. آن زمان موضوعات افزایش رقابت پذیری اقتصاد اروپا مورد بحث قرار می گرفت. این مجمع نقش مهمی را در روند ادغام اروپا بازی کرد و در سال 1987 نام جدید او بنام مجمع جهانی اقتصاد ظاهر شد. «داووس» تبدیل شد به سکویی که بیش از سی سال در آن ایده های جهانی سازی اقتصادی، مالی، اطلاعاتی پیش می روند. برگزارکنندگان اجلاسهای اخیر(سالهای 2018-2019) در برخی سردرگمی ها قرار گرفته اند. «دونالد ترامپ» با اظهارات و اقدامات خود تجارت و سرمایه گذاری در حمایت از صنایع داخلی را ترغیب کرده است. «ترامپ» کارت های سازمان دهندگان اجلاس را بُر زده و بحث ها در پلاتفرم«داووس» ضمن رفتن به مباحث بی ضرری مانند: دیجیتالی شدن، روبات ها، بوم شناسی و غیره، نوسازی شدند. می خواهند «داووس» 2020 را باشکوه تر و عظیم تر جلوه دهند. این اجلاس پنجاهمین سالگرد «داووس» است (که در تاریخ 21-24 برگزار شد). بیش از 2800 شرکت کننده از 118 کشور جهان به این مجمع رفتند. در بین آنها 53 سران دولت و رؤسا، 1700 رهبران تجارت، 282 شخصیتهای اجتماعی وجود داشتند. هیئت آمریکایی بریاست وزیر خزانه داری«استیون منوچین» شرکت کرد و در ترکیب این هیئت مشاور ارشد رئیس جمهور «جارد کوشنر» حضور داشت. صدراعظم آلمان «آنگلا مرکل» و رئیس جمهور اوکرایین «ولادیمیر زلنسکی»، دبیر کل سازمان ملل متحد« آنتونیو گوترس»، مدیر صندوق بین المللی پول« کریستالینا جورجیوا»، «ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو نیز به «داووس» رفتند. نماینده خانواده سلطنتی انگلیس، شاهزاده چارلز نیز در سوئیس حضور پیدا کرد. شعار «داووس» 2020- «سرمایه داری برای همه» بود. «داووس» مکان دیدار و نشست آن کسانی که جزو رده بندی جهانی میلیاردرها هستند بوده و باقی می ماند. شرکت کنندگان در سالگرد مجمع هدف خود را ایجاد «سرمایه داری سهامداران» یعنی طرفهای ذینفع قرار داده اند، اما «طرف ذینفعی» مانند مردم در مجمع حضور ندارد. «سرمایه داری ملی» در نشست «داووس» جایی ندارند. از شعار «سرمایه برای همه» این احساس وجود دارد که ایدئولوژی لیبرالیسم اقتصادی به آخر خط رسیده است. در برنامه های مجمع همواره عبارت«مشارکت دولتی - خصوصی» دیده می شود. دور نیست که غرب به الگوی سرمایه داری انحصاری – دولتی که تا پایان سالهای دهه 1970 وجود داشت، باز گردد. در 21-22 ژانویه مشارکت دولتی- خصوصی در شش حوزه – اکولوژی، اقتصاد، جامعه، صنعت، فناوری و ژئوپلیتیک مورد بحث قرار گرفت. نکته قابل توجه اینکه، افزایش شمار مباحث زیست محیطی در سالهای اخیر در برنامه های مجمع وجود دارد. این بار اجلاس برای«مقابله با آپوکالیپس [آخرالزمانی] اقلیمی»،« مسیر ثابت و پایدار بسوی آینده ای مشترک»،«رهایی از پلاستیک یکبارمصرف» برنامه ریزی کرد. دستور کار شامل موضوعاتی بود که به اقتصاد مربوط نمی شد و قبلا در «داووس» به آنها پرداخت نشده بود- مانند، فیمینیسم، برابری جنسیتی، حقوق اقلیتهای جنسی. طبق ارزیابی برخی ناظران، «داووس» به یک مبلغ تاثیرگذار «سدوم» (1) دوم تبدیل می شود. بلوک سیاسی با جلسات«آینده سیاست خارجی آمریکا»،« اولویت های G8 »،« روایت جدید اروپایی» و غیره مطرح شد. و مسائل سنتی اقتصادی که مجمع جهانی اقتصاد باید با آن سروکار داشته باشد در درجه دوم قرار گرفتند. در چارچوب بلوک اقتصادی اجلاسیه« پیش بینی اقتصادی جهانی » ، بحث « بازارهای مالی آینده»،« اقتصاد دیجیتالی آینده» را برنامه ریزی کرده است. بحران اقتصادی جهانی و مالی در حال نزدیک شدن است و «داووس» نیز سعی می کند سر خود را مثل کبک زیر برف بکند. پیش از این مجمع جهانی اقتصاد همواره مدعی بود که در مرکز رهبری اقتصاد جهانی است. اکنون توصیه هایی که توسط این مجمع در آغاز دهه جاری (اقدامات برای جلوگیری از تکرار بحران مالی جهانی) تدوین و فرمول بندی شده اند، بکلی فراموش شده است. علاقه روسیه به «داووس» رو به کاهش است. تا حدی به این دلیل که مجمع به اتاق گفتگو و به یک آیین تبدیل می شود. رفت و آمد به آنجا برای حفظ وضعیت ادامه دارد. علاوه بر این «داووس» بخصوص منتظر روسیه نیست. تحریم های آمریکا برخی افراد و شخصیتهای روسیه فدراتیو را به اشخاصی که زیاد برای این مجمع مطلوب نیستند تبدیل کرده است. این بار از دولت روسیه فدراتیو از «داووس» معاون نخست وزیر «دیمیتری کوزاک» و وزارت توسعه اقتصادی «ماکسیم اورشکین» دعوت شدند. با این حال 15 ژانویه دولت روسیه فدراتیو استعفا داد، بطوری که مقامات دولت روسیه در «داووس» فقط برای انجام وطیفه ظاهر شدند. مسکو به امید گزینه ها و آلترناتیوهایی برای «داووس» است. این گزینه ها مجمع بین المللی اقتصادی سن پترزبورگ (در سال 2020 این مجمع 3-6 ژوئن برگزار خواهد شد) و مجمع اقتصادی شرقی «ولادیووستوک»(2-5 سپتامبر برگزار می شود) هستند. ------------------- 1- سدوم شهری از شهرهای قوم لوط در انجیل است. https://www.fondsk.ru/news/2020/01/21/davos-kak-ritual-49941.html
تلگرام راه توده:
|
راه توده شماره 726 - 17 بهمن 1398