مصاحبه ولاديمير پوتين با تلويزيون روسيه ٢٤ در برنامه "سياست امروز"

- از موضوع قره باغ کوهستانی آغاز می کنیم؛ شما گفتید که روسیه همواره روابط ویژه ای با ارمنستان داشته است، ولی ما همواره با آذربایجان نیز روابط ویژه ای داشته ایم؛

 در روسیه حدود 2 میلیون ارمنی و نزدیک به 2 میلیون آذربایجانی زندگی می کنند. این رقم شامل نه فقط آن دسته از مردمی که برای کسب کار بطور موقت به اینجا آمده اند، بلکه شامل آنانی نیز می شود که در روسیه اقامت دائم دارند. آنها میلیاردها دلار جهت پشتیبانی مالی خانواده هایشان که در روسیه مشغول به کار هستند، ارسال می کنند. در روسیه با همه این مردم، رابطه انسانی بسیار نزدیک و محکمی برقرار شده است؛ چه در عرصه خانوادگی، چه شخصی و چه کسب و کار. به همین دلیل برای ما هم ارمنستان و هم آذربایجان شرکایی برابر هستند. و اینکه مردم در آنجا کشته می شوند، برای ما تراژدی بزرگی است. ما می خواهیم روابط کامل هم با ارمنستان و هم با آذربایجان داشته باشیم؛ بله در رابطه با هر کدام، عواملی وجود دارند که به هنگام برقراری رابطه با هر یک از این کشورها، تأثیر خود را می گذارند؛ و این عوامل تفاوت در رابطه با هریک از این دو کشور مشخص می شود. خوب این عامل در رابطه با ارمنستان، مسیحیت است، اما ما روابط بسیار تنگاتنگی هم با آذربایجان در دیگر عرصه ها داریم؛ آنچه به بخش مربوط به مذهب مربوط می شود، توجه شما را به این نکته جلب می کنم که 15 درصد جمعیت روسیه به اسلام اعتقاد دارند و در این عرصه نیز، آذربایجان برای ما کشور غریبه ای محسوب نمی شود.

اما بخش دوم صحبتم مربوط است به آنچه ما دقیقاً نمی توانیم به فراموشی بسپاریم، آن سرنوشت ارامنه و خلق ارمنستان در دوره جنگ جهانی اول است. این یک تراژدی بزرگ است برای خلق ارمنستان.

بخش سوم صحبت این است که آغاز این مناقشه نه به صورت مناقشه ای بین دو دولت و مبارزه بر سر محدوده کشوری، بلکه با منازعه اتنیکی بود که شروع شد و این متاسفانه یک فاکت است که در سومگائیت و قره باغ کوهستانی، جنایاتی با شدت تمام، علیه ارامنه بوقوع پیوستند. ما باید به همه این عوامل در یک مجموعه توجه کنیم. ضمناً این را می فهمیم که در شرایطی که بخش قابل ملاحظه ای از خاک آذربایجان  از آن گرفته شده است، این وضعیت نمی تواند ادامه داشته باشد. در طول سالیان متمادی ما پیشنهادات کاملاً گوناگونی را در جهت حل این بحران و تثبیت وضعیت برای یک مدت زمان طولانی عرضه کردیم؛ اکنون نمی خواهم وارد جزئیات شوم، ولی باور کنید که تلاش سختی در جهت نزدیک کردن مواضع دو طرف به یکدیگر صورت گرفت؛ و حتی در مواقعی اینگونه بود که فکر می کردم فقط کمی تلاش دیگر و یک قدم به حل موضوع مانده است؛ متأسفانه این اتفاق نیافتاد و ما امروز شاهد مناقشه ای در بدترین شکل آن هستیم.

تراژدی در این است که مردم کشته می شوند. تلفات جانی بسیارند؛ از هر دو طرف. براساس اطلاعات ما، از هر طرف بیش از 2000 نفر کشته، هم از این طرف و هم آنطرف جنگ. تعداد کشته شدگان هر دو طرف با هم به رقم 5000 نفر نزدیک شده است.

می خواهم توجه تان را به این موضوع جلب کنم که در طول 10 سال جنگ در افغانستان، تلفات ارتش شوروی، 13000 نفر بود. و در اینجا در چنین مدت زمانی کوتاهی تقریباً 5000 نفر؛ چه تعداد زخمی شده اند؟ چه تعداد مردم، شامل کودکان آسیب می بینند؟ به همین دلیل این مناقشه برای ما وضعیت ویژه ای است. بله این درست است که در سال 1992 گروه مینسک ایجاد گردید، و روسیه به همراه فرانسه و ایالات متحده آمریکا هر سه مشترکاً ریاست این گروه را بر عهده داریم با مسئولیت ما در سازماندهی روند مذاکرات؛ و من عمیقاً باور به این دارم که همه اعضای آن خواهان حل این مناقشه اند. ولی هیچکدامشان به اندازه روسیه خواهان حل آن نیستند؛ زیرا این وضعیت برای ما بسیار ملموس است؛ زیرا اینها همگی نه فقط در برابر چشمان ما، بلکه در مفهومی فراتر، اینها  برای مردم ما، خویشاوندان ما و دوستان ما اتفاق می افتند. به همین دلیل، ما آنچنان موضعی را می گیریم که به ما اجازه می دهد تا اعتماد هر یک از طرفین مناقشه را جلب و نقش قابل ملاحظه ای در حل این مناقشه در جهت نزدیک کردن مواضع به یکدیگر ایفا کنیم.

من خواهان رسیدن به مصالحه هستم. در جریان هستید که من در تماس بسیار نزدیک هم با رئیس جمهور علی اف و هم نخست وزیر پاشینیان، قرار دارم و در طول روز چند بار با آنها گفتگوی تلفنی دارم. وزرای خارجه ما، وزیر دفاع ما و مسئولان سازمانهای اطلاعاتی ما با مسئولان هر دو کشور در تماس دائم قرار دارند. وزرای خارجه هر 2 کشور به مسکو آمدند و 23 اکتبر نیز در واشنگتن دیدار خواهند داشت و ما بسیار امیدوار هستیم که شرکای ما در ایالات متحده همراه با ما برای حل مناقشه کمک خواهند کرد. در هر حال ما امیدوار به وضعیت بهتر هستیم.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده