راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

گاز و نفت

انگیزه واقعی

جنگ قره باغ است

النا پوستووُیتوا

بنیاد استراتژیک

ترجمه- کیوان خسروی

 


فقط چند هفته به راه افتادن خط لوله ترانس آدریاتیک برای انتقال گاز طبیعی آذربایجان به جنوب اروپا- یونان، ایتالیا، بلغارستان، باقی مانده درگیری و جنگ در قره باغ کوهستانی، شعله ور شد.

جنگی در جهت منافع دولت هائی که نه با ارمنستان مرز مشترک دارند و نه با  آذربایجان. این همان نکته ایست که «نیکول پاشینیان» در جلسه ای با دبیر کل ناتو اظهار داشت و تاکید کرد که چشم اندازی برای پایان جنگ از طریق مذاکرات نمی بیند. «یورونیوز» به نقل از «پاشینیان» می نویسد«حل بحران قره باغ کوهستانی در طولانی مدت با کمک دیپلماسی غیر ممکن است». آذربایجان مدعی است که بدنبال توجیه توسل به زور نیست و «الهام علی اف» رئیس جمهور می گوید «دشمنی که سرزمین های ما را حدود سی سال اشغال کرده -  می بینید که نیروهای مسلح ما می توانند حملات را دفع کنند. ما بخاطر سرزمین و خاک خود می جنگیم ، ما از آن دفاع می کنیم و این کار را ادامه خواهیم داد، ما ادامه خواهیم داد اخراج آنهایی را که  زمین های ما را تصرف کرده اند». این درحالی است که این جنگ بوی گاز می دهد.

مرکز تحقیقات جهانی (گلوبال سرچ) کانادا می نویسد خط لوله ترانس آدریاتیک، که 878 کیلومتر طول و ظرفیت تولید و انتقال ده  میلیارد متر مکعب گاز را در سال دارد، بزودی در ماه نوامبر به بهره برداری می رسد. این خط لوله از قبل با گاز آذربایجان پر شده است، که  به یونان، بلغارستان و ایتالیا عرضه می شود. یک خط لوله گاز دیگر از سال 2018 به مرز یونان رسیده است- خط لوله گاز طبیعی ترانس آناتولی، که طول آن از مرزهای گرجستان و ترکیه تا مرز غربی ترکیه  1850 کیلومتر است (با ظرفیت تولید 16 میلیارد متر مکعب گاز در سال). و این هر دو خطوط لوله خط لوله اصلی قفقاز جنوبی در آذربایجان را تغذیه می کنند، که عمداً با دور زدن ارمنستان، از طریق گرجستان تا مرز ترکیه کشیده شده است. این به اصطلاح  کریدور گاز جنوبی از خزر تا اروپا، در واقع دور زدن روسیه است. اضافه باید کرد که ترکیه امسال به میزان قابل توجهی خرید گاز روسیه را از طریق «ترک استریم» کاهش داده است، زیرا بهای آن به قیمت نفت بستگی داشت، که طبق قرارداد 288 دلار در هر هزار متر مکعب است، ولی گاز طبیعی مایع از قطر، نیجریه و آمریکا به 70-55 دلار افت کرد. سال آینده وقتی مهلت برخی از قراردادها برای تحویل گاز روسیه به ترکیه به پایان می رسد، انتظار می‌رود که استقبال از گاز بین آنکارا و باکو با توجه به مذاکرات ناموفق گاز بین آنکارا و مسکو در ماه آوریل، تقویت شود. علاوه بر این در ماه نوامبر کریدور گاز جنوبی آنطور که در آنکارا انتظار می رود، ترکیه را به«دروازه اصلی انتقال گاز به اروپا» تبدیل خواهد کرد.

واقعیت هی و حاضر این است که: در آغاز جنگ موضعی در قره باغ کوهستانی موشکها در چند متری خطوط لوله نفت و گازی که برای آذربایجان مهم و حیاتی است، منفجر می شوند. تاکنون این انفجار ها تصادفی بودند، اما این امر کاملا ممکن است که آذربایجان و متحد آن ترکیه را به اقدامات بسیار گسترده‌ ای جهت محافظت از تاسیسات مهم و حیاتی تحریک کند. «گلوبال سرچ» معتقد است که روایت دیگری از رویدادها وجود دارد. این نشریه می نویسد، فعلا مشخص نیست که چه عواملی باعث درگیری مجدد شده است، اما به نظر می رسد که ارمنستان در افزایش تنش نقش ایفا می کند. این کشور اخیراً یک پایگاه نظامی جدید ایجاد کرده که می تواند به واحدهای مسلح ارمنستان برتری تاکتیکی بدهد و آذربایجان را به حمله وا دارد. در این میان کریدور گاز جنوبی که بطور قابل توجهی رقابت گاز آذربایجان را در ترکیه و جنوب اروپا افزایش می دهد، اما همه نشریات خبری دولت ترکیه اکنون در مورد «دست مسکو» می نویسند. ارزش دارد نگاهی هم به نقشه خطوط لوله انتقال گاز مدیترانه بیندازیم تا متوجه شویم که چقدر آنکارا با تبدیل شدن به یک کشور ترانزیت گاز آدربایجان، امکان تاثیرگذاری در سیاست اروپا را بدست می آورد. می توان گفت که اردوغان قصد دارد این امکانات و فرصت ها را به اشتراک بگذارد. شاید بهمین دلیل است که او این چنین مصرانه در امور داخلی کشورهایی که در اروپا با «گاز ترکیه» رقابت می کنند- لیبی، سوریه، عراق، قبرس، یونان در آبهای ساحلی آن دخالت می کند. آنطورکه «آسیا تایمز» معتقد است «آنکارا پس ازهمکاری با مسکو و «ترک استریم»، بیم دارد گرفتارتحریم های گاز روسیه از جانب آمریکا  شود. این امر سهام آذربایجان متحد ترکیه را در رقابت با روسیه در بازار اروپا افزایش داد». اردوغان که از خطر کردن در سیاست خارجی هراس ندارد، روحیه باکو را، ضمن استفاده از یک کارت بسیار خطرناک تحریک می کند. گذشته از این، نمی توان جنگ را در مرزهای خود قره باغ کوهستانی متوقف کرد. 1/30 درصد همان خط لوله باکو.- تفلیس- جیحان، به «بریتیش پترولیوم» تعلق دارد؛ با سهم چندین کشور اروپایی دیگر. 5/31 درصد آن متعلق به ترکیه و آذربایجان است. همین «بریتیش پترولیوم» 8/28 سهام خط لوله گاز قفقاز جنوبی را در اختیار دارد و شرکت دولتی نفت آذربایجان تنها 10 درصد سهام آنجا را. اکنون روسیه، ایران و همه کشورهای آسیای میانه که بازار انرژی را تشکیل می دهند به کامیابی منطقه قفقاز که به «شیر گاز» اروپا تبدیل شده، علاقمند هستند. اطرافیان اردوغان اغلب تعجب می کنند که چرا متحدان اروپایی از اقدامات ترکیه در قفقاز حمایت نمی کنند. مدیر مطالعات اروپایی اتحادیه اروپا در اتاق فکر ترکیه «انیس بایراقلی» اروپا را سرزنش می کند که «ترکیه باید متحد طبیعی شما باشد!». پشتیبانی نمی کنند، زیرا سیاستی که « بوی گاز» می دهد با خطر یک انفجار بزرگ تهدید می شود.

https://www.fondsk.ru/news/2020/10/25/v-karabahe-pahnet-krovju-i-gazom-52119.html

 

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 



 



 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 761 - 15 آبان ماه  1399

 

                                اشتراک گذاری:

بازگشت