درباره حوادث آغاز دهه خونین 60 قضاوت های بی سند و مدرک زیاد می شود. بویژه در باره اقدام رهبری سازمان مجاهدین خلق برای اعلام جنگ مسلحانه و موج ترورها و انفجار ها و اعدام ها. ما می گوئیم اسناد حزب توده ایران بهترین سند و مدرک برای هر نوع تحقیق درباره سیاست حزب توده ایران در برابر این فاجعه است. فاجعه ای که تغییر مسیر انقلاب ایران را دوشادوش با حمله ارتش عراق به ایران تغییر داد. خوشبختانه مهمترین سند تاریخی در باره این موضع گیری ها، پرسش و پاسخ های دبیراول وقت حزب توده ایران در همان روزها و ماه های اول دهه 1360 است که همه آنها موجود است. از جمله درباره موج اعدام مجاهدین خلق که حزب ما علیرغم شرایط ملتهب و فضای خطرناک سیاسی که موجودیت فعالیت نیمه علنی حزب ما را می توانست با مخاطره روبرو سازد، با آن به مخالفت برخاست و گفت که این اعدام ها باید متوقف شود. این سند افشا کننده آن تبلیغاتی است که ارگان های مطبوعاتی و تلویزیونی مجاهدین خلق در مهاجرت همچنان به آن ادامه میدهند و حزب توده ایران را حامی اعدام مجاهدین و حتی فراتر از آن، تشویق کننده اعدام ها و حتی فاش کننده آدرس خانه های تیمی تیم های مجاهدین خلق در آن زمان معرفی می کنند. این اسناد، از افتخارات توده ایهاست و هرگز نباید اجازه داد روی آن غبار فراموشی بنشیند.

از پرسش و پاسخ دبیراول وقت حزب توده ایران (زنده یاد کیانوری) در آبان 1360

س: آیا شما در رهنمود امام خمینی، در سخنان رئیس جمهور در مراسم تنفیذ حكم ریاست جمهوری و سپس در مصاحبه مطبوعاتی آیت الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی كشور، در مصاحبه مطبوعاتی حجت الاسلام موسوی تبریزی دادستانی كل انقلاب و نیز در آخرین خطبه های نماز جمعه حجت الاسلام رفسنجانی گرایشی نمی بینید كه محاكمات و اعدام ها را كمی آرام تر و ملایم تر كند؟

ج: اگر ما بخواهیم صحبت كنیم، به نظر ما در همه این مواردی كه به آنها اشاره می شود كه مهمترین آنها را ما همان رهنمود امام به رئیس جمهور در مراسم تنفیذ حكم ریاست جمهوری (علی خامنه ای) می دانیم، كوشش هایی به كار رفته تا جو بسیار ناراحتی را كه در نتیجه احكام دادگاه های انقلاب در دو ماه گذشته در جامعه ما به وجود آمده است، آرام كند. این كوشش كاملا محسوس است و ما آن را هم به فال نیك می گیریم و امیدوار هستیم كه این ارزیابی ما دقیق باشد. در واقع همانطور كه ما در اعلامیه 15 شهریور كمیته مركزی حزب توده ایران در مورد اعدام ها تاكید كرده ایم، میان احكام مجازات افراد كم تقصیر و افراد مسئولی كه تقصیرهای زیاد دارند، اختلاف زیاد و شاید هیچ اختلافی وجود ندارد. حتی در بسیاری از موارد افراد بیگناهی كه هیچ تقصیری نداشتند و ما شواهد جدی در بی گناهی آنها داریم، به علت این شدت عمل ها و شتاب زدگی در صدور احكام اعدام، از بین می روند و در نتیجه جو نگرانی و ناراحتی در جامعه پدید می آید. ما در اعلامیه های خود موضع حزب را در مورد این مسائل روشن كرده و نگرانی خود را از یك چنین جو ناسالم بارها اعلام داشته ایم. این جو ناسالم تعداد زیادی از خانواده ها را كه كوچكترین هواخواهی نسبت به ماجراجویان و بمب گذاران ندارند، تا حد خصومت نسبت به نظام جمهوری اسلامی پیش می برد. ما نگرانی جدی خود را از این وضع ابراز كرده ایم و امیدواریم كه هر چه زودتر تغییرات لازم در این زمینه بوجود آید.

البته با شكست ماجراجوئی های رهبری سازمان مجاهدین و كاهش روزافزون شركت احمقانه و واقعا احمقانه گول خوردگان در این ماجراجویی ها كه می توان گفت اكثریتشان واقعا قصد خیانت به میهن و انقلاب را نداشتند و فقط به علت اعتماد به رهبری سازمان خود، گول سحر و افسون آنها را خوردند، واكنش های شدید و سریع و عجولانه هم تخفیف پیدا كند. آقای رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی هم به این مسئله اشاره كرد و گفت حالا كه این جریانات دارد فروكش می كند امید این می رود كه دادگاه های انقلابی، احكام آرام تر و ملایم تری برای مجازات شركت كنندگان در این تظاهرات آشوبگرانه صادر كنند. ولی در این زمینه یك عامل دیگر را هم حتما باید در نظر گرفت و آن پیامد این احكام و اعدام ها در افكار عمومی مردم است. در اینجا دو نوع ارزیابی می شود. كسانی كه این سیاست را كاملا درست می دانند و از آن دفاع می كنند، معتقدند كه تنها با این سخت گیری بود كه میشد بطور خیلی جدی و در كوتاه مدت علاقه این بچه های گول خورده را به این آشوب ها درهم شكست و آنها را به خودداری از شركت در این ماجراها واداشت. به عقیده آنها این واكنش باعث شد كه سازمان آشوبگران دچار ازهم پاشیدگی شود، عدم اعتماد در آن پدید آید و افراد از رهبران خود نافرمانی كنند. آنها می گویند كه با اعدام صد نفر، جلوگیری خواهد شد از اینكه فردا مثلا هزار نفر را اعدام كنند. این یك تز است. اما در مقابل آن تز دیگری هم وجود دارد و كسان دیگر، و از جمله حزب ما از همان آغاز، معتقد بودند كه از راه های دیگر، از راه های ملایم تر، بدون این اعدام ها و این خشونت های غیر قابل توجیه هم می شد به همین نتیجه ها رسید- مثلا از طریق جدا كردن مسئولان اصلی از گول خوردگان و امكان دادن به گول خوردگان برای اینكه اشتباه خودشان را تصحیح كنند. نه تنها كسانی كه به زندان افتاده اند، بلكه آن هایی هم كه در خارج زندان هستند، می توانستند و می توانند در نتیجه تاثیر رفتار سعادتی ها و كسان دیگری كه در زندان به راه درست پی برده اند، از رهبری خائن و ماجراجوی خود جدا شوند و پدیده آشوب گری تضعیف بشود و یا خاتمه پیدا كند.

این هم یك نظر است و ما طرفدار این نظر بودیم. تجربه طولانی چندین ده ساله انقلاب ها و چگونگی برخوردهای آنها با پدیده های آشوبگرانه ای نظیر آشوب های اخیر در ایران، نشان می دهد كه آنها توانسته اند از همین راهی كه ما ارائه دادیم و معتقدیم كه می توانست كم دردتر و دارای نتایج مثبت تر باشد، بر دشواری های بسیار جدی چیره شوند. زندگی باز هم نشان خواهد داد كه كدامیك از این نظریات درست تر بوده است. ما به درست تر بودن نظر خودمان اعتقاد راسخ داریم.

ولی آنچه كه در ورای این مسئله و در رابطه با مصاحبه مطبوعاتی دادستان كل انقلاب و  مصاحبه مطبوعاتی رئیس دیوان عالی كشور می شود گفت، این است كه نیروهای انقلابی امیدوارند، اظهارات اخیر دادستان كل انقلاب در باره نرمش بیشتر و اعمال خشونت كمتر در زندان ها هر چه زودتر به مرحله اجرای درآید، پرونده ها با سرعت بیشتر و دقت خیلی بیشتر مورد رسیدگی قرار گیرد، چه با زندانیان و چه با خانواده های زندانیان ملایم تر برخورد شود و نیز خانواده ها بتوانند با زندانیان خود دیدار كنند، از زندانی شدن آنها آگاه شوند. خلاصه ما امیدواریم مسائلی كه دادستان كل انقلاب مطرح كرده است، واقعا از وعده به عمل تبدیل شود، چون راستش این است كه هنوز خانواده هایی هستند (و ما خانواده های توده ای خودمان را می توانیم مثال بیاوریم) كه ماه هاست حتی نمی دانند كه عزیزانشان كه بیگناه هم زندانی شده اند در كدام زندان هستند. بسیاری از آنها حتی اول تابستان توقیف شده اند، ولی اكنون كه زمستان سردی در پیش است مقامات مربوطه هنوز حتی اجازه نداده اند لباس گرم تر در اختیار آنها گذاشته شود، و هیچ اطلاعی از سرنوشت عزیزشان ندارند و به هر جایی هم كه مراجعه می كنند جواب روشنی نمی گیرند و آنها را از اینجا به آنجا تحویل می دهند یا اصلا انكار می كنند كه چنین شخصی در زندان باشد و حال آنكه آنها به طور مسلم توسط یكی از كمیته ها بازداشت شده اند و در زندان بسر می برند.

اكنون ما امیدواریم وعده هایی كه دادستانی كل انقلاب و شخص آیت الله موسوی اردبیلی رئیس قوه قضائیه با روشنی و صراحت داده اند، هر چه زودتر جامه عمل بپوشد و در وضع محاكمات و برخورد به زندانیان در داخل زندان و اطلاع خانواده ها از سرنوشت آنان در جهت مثبت تغییرات جدی پدید شود.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده