سیاه روی سفید، اسناد حزب توده ایران نشان میدهد که این حزب یگانه بانگ رسای مخالف ادامه جنگ پس از بازپس گیری خرمشهر از ارتش عراق بود. آنها که امروز نهضت آزادی و یا مهندس بازرگان را سردار مخالف ادامه جنگ معرفی می کنند یا به یاد ندارند، یا نخوانده اند و یا خود را به نا دانستن می زنند و این نیست مگر ادامه توده ای ستیزی.

حزب توده ايران با قاطعيت ادامه جنگ با عراق را، پس از فتح خرمشهر يك اشتباه تاريخي ارزيابي كرده و آن را به اطلاع رهبري جمهوري رساند و يكي از انگيزه‌ها و بهانه‌هاي يورش به حزب ما همين مخالفت با ادامه جنگ بود!

با بهره‌گيري از دو سند- يعني جزوه پرسش و پاسخ 12 تيرماه 1361 و آخرين پرسش و پاسخ دبیر اول وقت حزب توده ایران (نورالدین کیانوری) به تاریخ 29 آبان 1361 مي‌بينيم كه حزب توده ايران دراین باره چه گفت  و رهبري جمهوري اسلامي چه  کرد:

الف- از جزوه پرسش و پاسخ 12 تيرماه 1361:

«امريكا مي‌ خواهد يك جنگ فرسايشي طولاني را به ايران تحميل نمايد. چهار هفته پس از پيروزي خرمشهر در 3 خرداد 1361- مقاله بسيار جالبي را مركز مطالعات استراتژيك دانشگاه "جورج تاون" در باره جنگ عراق عليه ايران منتشر ساخت. اين مركز مهمترين مركز مطالعات استراتژيك امريكاست و به دولت امريكا خط مي‌دهد. گزارش اين مركز خط دوراني آينده جنگ تحميلي عراق و ايران است. اين گزارش شامل نكات زير است:

1- جنگ خليج فارس به سود عربستان سعودي، اسرائيل و ايالات متحده امريكاست. صدام حسين فرد نيرومند اعراب احتمالا به دليل پيروزي‌هاي ايران بر نيروهايش، قدرت را از دست نخواهد داد.

2- جنگ نزديكي بيشتري را ميان عراق و رژيم‌هاي محافظه كار خليج فارس بوجود خواهد آورد و تهديد ايران موجب تشكيل محور اردن، عراق و عربستان سعودي شده‌است و امروز مناسبات عراق با كشورهاي خليج فارس در اوج خود قرار دارد.

3- شوراي همكاري خليج فارس به رهبري عربستان، بغداد را به داخل برنامه ‌ريزي نفتي خود كشانده  ‌است. شكست‌هاي نظامي عراق به تهديد آن كشور عليه رهبري عربستان سعودي، در خليج فارس پايان داد، اما ايران همچنان تهديدي براي كشورهاي كوچك خليج فارس به شمار مي‌آيد.

2- جنگ ايران وعراق از راه كاهش تهديد اعراب و منزوي كردن سوريه منافع امنيتي اسرائيل را بيشتر حفظ كرده‌است.

4- ايران و عراق احتمالا به تجديد تسليحاتي خود خواهند پرداخت. يك مسابقه تسليحاتي آغاز خواهد شد كه در آن احتمالا قدرت‌هاي بزرگ در گير خواهند بود.

5- در اين ميان اگر صدام سقوط كند و اوضاع ناثابتي در عراق بوجود آيد، منافع اقتصادي غرب آسيب خواهد ديد.

6- گسترش مناسبات عراق و امريكا ادامه خواهد يافت و مناسبات بغداد و واشنگتن بدليل بي ‌ميلي مسكو از ارسال اسلحه به عراق در طول جنگ گرم ‌تر شده ‌‌است.

در اين گزارش به دولت ايالات متحده توصيه شده ‌است كه حمايت خود را از تركيه و پاكستان افزايش دهد تا بتواند با فشارهاي احتمالي عليه كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس مقابله كند.

اين گزارش صاف و پوست كنده نشان مي‌دهد كه نقشه امپرياليسم امريكا اين است كه با رساندن همه گونه كمك به عراق يك جنگ فرسايشي طولاني را به ايران تحميل كند تا ايران از لحاظ اقتصادي، نظامي تا آنجا تضعيف شود كه مجبور به تسليم گردد.

نظر حزب توده ايران در اين باره همان است كه بارها و بارها آن را تكرار كرده‌ايم و به همين مناسبت هم پيوسته فحش و ناسزا خورده‌ايم.

نقل از آخرين پرسش و پاسخ به 29 آبان 1361:

«آيا استراتژيست هاي جمهوري اسلامي اين حساب دودوتا چهارتا را كرده‌اند كه خواهند توانست "با تكيه به نيروي لايزال توده‌ها و نصرت ‌الهی" بدون درگير شدن در يك جنگ فرسايشي طولاني و در كوتاه مدت و با ضربات نيرومند، دشمن را كه ديگر نيروي بعث عراق نخواهد بود، بلكه تمام دنياي امپرياليستي است از پا درآورند و متجاوز را تنبيه كنند؟ آيا رهبري جمهوري اسلامي اين حساب را كرده‌اند كه "نيروي لايزال توده‌ها" ممكن است لايزال نباشد و توانائي تنبيه متجاوز را نداشته باشد، باز هم با توجه به اين واقعيت كه دشمن تنها عراق با چهارده ميليون نفر نيست…

به نظر حزب توده ايران لحظه كنوني از لحاظ مجموعه جهات و با در نظر گرفتن اينكه برخي جنبه‌هاي منفي هم همراه است، مساعدترين لحظه در جنگ نسبت به گذشته  و آينده براي پذيرش يك صلح آبرومند است. اين صلح تحميلي نيست. عدم پذيرش صلح در اين لحظه يك اشتباه بزرگ استراتژيك از سوي جمهوري اسلامي ايران خواهد بود. سياست موذيانه امريكا اكنون چنين است كه از يكسو نمايندگان ژاپن، پاكستان و تركيه به ايران مي‌آيند و عليرغم اينكه هر سه نمايندگان امپرياليسم امريكا هستند به ايران وعده كمك و همكاري مي ‌دهند. از سوي ديگر چند روز بعد همين نمايندگان به عراق مي ‌روند و به احتمال زياد پشتيباني كشورشان را به صدام حسين ابلاغ مي‌كنند.»

        پیج فیسبوک راه توده