راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

سرمقاله

اجرای قرار داد 25 ساله

در گرو انتخابات 1400 است

 


پس از سالها مذاکره و فرصت سوزی، در نخستین روزهای سال نو سند قرارداد 25 ساله ایران و چین امضا شد. انتشار خبر امضای قرارداد با موج افسارگسیخته ای از تبلیغات داخلی و خارجی همراه شد. مشابه همان موجی که در گذشته بر سر قرارداد دریای خزر برخاست یا همین اواخر بر سر واکسن اسپوتنیک و. این موج‌ها از داخل و خارج کشور هدایت می شوند و ریشه آن درون حاکمیت چندگانه و چندلایه جمهوری اسلامی است که اصولا امکان یک برنامه ریزی توسعه ملی را از کشور ما سلب می کند و نتیجه هر قراردادی را یا می تواند خنثی کند، یا حتی به ضدخود تبدیل کند.  

رقابت‌ها و چنددستگی‌ها میان جریان‌ها حکومتی، سپاه، اصلاح طلبان و اصولگرایان، موتلفه و حجتیه و حزب پایداری و دهها مافیای کوچک سیاسی و اقتصادی کوچک بزرگ که در کشور شکل گرفته مانع هرگونه انسجام در کشور شده است. سیاست‌های رهبر جمهوری اسلامی هم که معطوف به ایجاد انسجام از بالا بر محور حفظ موقعیت شخص خود و آینده احتمالی پسرش و با اتکا به محدود کردن دسترسی مردم به اخبار و اطلاعات است نیز یکی از عوامل مهم تشدید این چنددستگی در کشور شده است. آخرین نمونه آن اصرار بر تشکیل مجلس استصوابی و بی ریشه کنونی است که مجاری اعتراض و گفتگو و مشورت را که می توانست از طریق مجلس در حل مسائل کشور اثر گذارد نیز مسدود کرده و اختلاف‌ها را به بیشتر سمت رسانه‌ها و خیابان خواهد کشاند. اگر این چنددستگی‌ها نبود قرارداد 25 ساله چین می‌توانست سالها پیش به امضا برسد و ایران با هوشمندی از مزایای ارتباط با بزرگترین سازنده و اجرا کننده طرح‌های عمرانی در جهان بهره مند شود و زیان‌های احتمالی آن را به حداقل برساند.

قرارداد با چین در خارج ایران دو دوسته مخالف دارد که در نهایت همسو هستند :

اول. آمریکا که هم نگران افزایش قدرت چین در جهان است و هم نگران ناتوانی از ادامه تحریم‌ها علیه ایران که با اتکای به آن هم چین و روسیه را زیر فشار قرار داده و هم به اصطلاح متحدان اروپایی خود را.

دوم. شماری از مخالفان ایرانی جمهوری اسلامی را که ناتوان از هرگونه اثرگذاری واقعی می خواهند مبارزه با جمهوری اسلامی را به حساب قدرت‌های خارجی و دعوت آنها به تحریم و بمباران ایران انجام دهند. آنها امضای قرارداد با چین را نشانه سیاست "نگاه به شرق" ایران وانمود می کنند و فراموش می کنند که امروز همه جهان و بیش از همه خود آمریکا و اروپا نگاهشان به شرق و به چین است که بزرگترین شریک تجاری آنهاست. حتی در منطقه و همسایگی ما همه کشورهایی که بطور سنتی به آمریکا نزدیک بوده اند بسرعت در حال گسترش روابط با چین و بهره گیری از ظرفیت‌های آن کشور هستند. امروز دیگر کمترین تردیدی وجود ندارد که برنده آتی در رقابت‌های اقتصادی آن کشوری خواهد بود که بیش از همه بتواند ظرفیت‌های عظیم تولیدی و صنعتی چین را به سمت خود جلب کند، یعنی همان کاری که چین زمانی در رابطه با اروپا و آمریکا کرد.

برای ایجاد شرایط اجرای این برنامه باید تحولات مهمی در زمینه سیاست خارجی کشور نیز صورت گیرد. یعنی ایران باید به مرکز سیاست صلح و دوستی و همکاری در منطقه تبدیل شود، تنش‌های خود با همسایگانش را کاهش دهد، روابط جهانی خود را به شکلی عقلانی و متعادل سازمان دهد. تنش با آمریکا را کاهش دهد و به سمت عادی سازی این روابط گام گذارد که به معنای تسلیم به آمریکا یا هیچ کشور دیگری نیست، بلکه به معنای اعتماد به نفس ملی و قاطعیت برای گام گذاشتن در راه پیشرفت صنعتی و ملی است.

در داخل نیز اگر حکومت عقب نشینی نکند و گام‌های عملی اجرای قرار داد  برداشته شود، این امید وجود دارد که بخش قابل توجهی از بیکاری انسانی و رکود اقتصادی جبران و از قدرت سرمایه داری زالو صفت تجاری کاسته شود. قدرتی که قطعا پشت مخالفت‌های داخلی با طرح قرار داد 25 ساله قرار دارد. برای غلبه بر این قدرت راهی جز آگاه سازی مردم نیست و این آگاه سازی هم با طرح هایی نظیر تشکیل مجلس استصوابی یا رئیس جمهوری استصوابی ناممکن است. در واقع ریشه مخالفت مردم درست به همین بی اعتمادی به قدرت و حکومت باز می گردد. نمی توان از یکسو مردم را از حق انتخاب و اعتراض محروم کرد و از سوی دیگر انسجام کشور را برای انجام طرح‌های بزرگ عمرانی و توسعه صنعتی (اگر اراده ای برای آن وجود داشته باشد) حفظ کرد. نحوه برگزاری انتخابات 1400 و اینکه تا چه اندازه امکان مشارکت مردم را در آن فراهم خواهد شد سرنوشت اجرای قرارداد با چین را هم معلوم می کند نه اینکه کدام مهره بدون رضایت مردم و برای اجرای "منویات رهبری" به ریاست جمهوری منصوب شود.

 



 



 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 781  -  18 فروردین 1400

                                اشتراک گذاری:

بازگشت