دو شاعر توده ای |
اسماعیل شاهرودی با تخلص «آینده» از جمله شاعران توده ای دهه 1330 بود که پس از کودتای 28 مرداد نیز توده ای آنقدر باقی ماند تا انقلاب 57 چون صاعقه رژیم شاه را بُرد. پس از کودتا ابتدا بازداشت و زندانی شد و در اواخر دهه 40 بار دیگر بدلیل سرودن اشعار اعتراض زندانی شد و در این دوره از زندان دچار نوعی روان آزاری شد. پس از انقلاب، پیر و شکسته به دیدار زنده یاد طبری شتافت. برخی اشعارش را برای او خواند، در چند مهمانی توده ای که طبری گل سر سبد آن بود هم ظاهر شد. توان او دیگر بیش از این نبود. حافظه یاری اش نمی کرد و ترجیح داد به خلوت خود باز گردد. او نیز از جمله قربانیان کودتای 28 مرداد بود. شانه به شانه سیاوش کسرائی، هوشنگ ابتهاج، نادر پور، شاملو و .... جلو دار شعر نیمائی بود و اگر داس کودتا فرود نیآمده بود ای بسا آثار ماندگار تری در شعر ایران از خود به یادگار گذاشته بود. شاهرودی از جمله شاعرانی بود که هم صدائی بسیار گیرا و رسا داشت و هم شعر خود را بسیار دلنشین می خواند. نخستین کتاب شعرش را با نام «آخرین نبرد» با مقدمهای از نیما یوشیج در سال ۱۳۳۰ منتشر کرد. متولد ۱۳۰۴ در شهر دامغان بود. سالها در تهران آموزگار مدارس بود و همزمان رشتهٔ نقاشی را در دانشکدهٔ هنرهای زیبا تمام کرد. مدتی به هند رفت و با دانشگاه علیگره همکاری داشت. با آمدن به ایران در مؤسسه لغتنامه دهخدا همراه با محمد معین فعالیت کرد. شاهرودی در سال ۱۳۴۸ از کارشناسان فرهنگی در کمیسیون ملی یونسکو بود. همزمان استادی دانشکده هنرهای زیبای تهران را تا ۱۳۵۴ داشت. محمد زهری نیز از جمله شاعران توده ای بود. زاده تنکابن در سال 1305 بود و از سال ۱۳۲۱ در تهران اقامت گزید. در سال ۱۳۳۲ در رشته زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات تهران لیسانسه شد. بعداً دوره دکتری ادبیات فارسی را نیز گذراند. چند سال دبیر ادبیات بود سپس به سازمان برنامه منتقل شد و در سال ۱۳۴۱ به کتابخانه ملی رفت و در آنجا مشغول شد. او در دهه چهل خورشیدی به مرکز تألیف ۹ مجلد از «کتابشناسی ملی ایران» پیوست. زهری 15 اسفند ۱۳۷3 در بیمارستان آسیا در تهران بر اثر ایست قلبی درگذشت. پس از انقلاب 57 برخی از اشعار خود را برای انتشار در اختیار روزنامه ارگان مرکزی حزب توده ایران "مردم" قرار داد و گهگاه نیز به دیدار طبری و یاران قدیمی پیش از کودتای 28 مرداد خود در شورای نویسندگان می رفت.
|
راه توده شماره 772 - اول بهمن یماه 1399