سوریه امروز در چه موقعیتی قرار دارد. نقش نیروهای نظامی ایران و روسیه در این کشور چیست و ترکیه و امریکا چه دستآوردی از جنگ سوریه داشته اند؟ اینها سئوالاتی است که در مصاحبه اومانیته با "فابریس بالانش" جغرافیدان و متخصص سوریه تا حدودی روشن شده است.

اومانیته: 10 سال جنگ در سوریه  به چه نتیجه ای رسیده ؟

فابریس بالانش: جغرافیای منطقه، ابتدا تکه تکه شدن سرزمینی را نشان می دهند که دولت سوریه تقریباً 63٪ خاک ان را  که شش شهر بزرگ ر در آن واقع است کنترل می کند. شهرهایی که  سوریه با کمک روسیه و ایران در سالهای اخیر بازپس گرفته است. شهرهایی که در حدود دوسوم جمعیت سوریه در ان ساکن هستند. تقریباً 11 میلیون نفر از 17 میلیونی که در سوریه باقی مانده اند. باید یاد آور شد که تقریبا 7 میلیون پناهنده در خارج از کشور، عمدتا در لبنان، ترکیه و اروپا  بسر می برند.  نیروهای دموکراتیک سوریه "اف .د .اس"، (متشکل از نیروهای کرُد و عرب) شمال شرقی، یعنی یک چهارم سرزمین و 2.5 میلیون نفر (15٪ از جمعیت) را تحت کنترل دارند. منطقه ای که کاملاً غنی از نفت است و تقریبا 80٪ ازمنابع نفت سوریه در این منطقه است .

این منابع نفتی کمک برزگی به "اف .د .اس" نیروهای دمکراتیک سوریه متشکل از کردها و عربها میکند که توسط ایالات متحده و کشورهای حوزه خلیج فارس پشتیبانی می شوند. این "منابع نفت" همچنین به آنها استقلال انرژی و اهرم فشار بر دمشق را می دهد. همچنین  منطقه ادلب (2٪ از سرزمین)  توسط جهادگران "تحریر الشام" کنترل می شود، جایی که 2 میلیون نفر در آن زندگی می کنند. نیروهای هوادار ترکیه در شمال سوریه بطور فزاینده ای در حال افزایش هستند. آنها 5٪ از سرزمینی را که 2 میلیون نفر در آن زندگی می کنند کنترل می کنند.این نیروها در حال پیشروی در برابر کردها هستند. هدف ترکیه ایجاد منطقه ای است که آن را "نوار امنیتی" در شمال سوریه می نامد. ترکیه در تلاش است که کردها را از این منطقه تخلیه کند و  سوری های آواره را جایگزین انها کند. همانطور که قبلاً در منطقه عفرین و سایرمرزهای کردستان سوریه اتفاق افتاده است.

اومانیته: مرزهای سوریه  چگونه کنترل می شود؟

فابریس بالانش: مرزهای بین المللی سوریه اکنون عمدتا توسط نیروهای خارجی کنترل می شود. دولت سوریه فقط 15٪ از مرزهای خود را کنترل می کند. شبه نظامیان حزب الله و  طرفداران ایران در مرزهای لبنان و عراق هستند و این مرزها را کنترل می کنند. روسیه، به نوبه خود، از اکتبر 2019 مرز با ترکیه، یعنی منطقه تماس بین نیروهای دمکراتیک سوریه و هواداران ترکیه را کنترل می کند. ایالات متحده بخشی از مرزهای عراق را به همراه نیروهای  کرُد کنترل می کند.

بدین ترتیب دولت سوریه کنترل مرزهای خود را از دست داده است. حکومت مرکزی تسلط بر آسمان "فضای هوایی خود" را ندارد. مرز دریایی نیز توسط روسیه کنترل می شود، نفتکش های ایرانی که نفت سوریه را تأمین می کنند توسط نیروی دریایی روسیه همراهی می شوند تا رهگیری یا مورد حمله قرار نگیرند. اینست واقعیت سوریه امروز. با وجود انکه بشار اسد توانسته است نهادهایی را در دو سوم سرزمین نگه دارد و کنترل کند، اما تاکنون موفق نشده است حاکمیت بین المللی سوریه را برقرار کند.

اومانیته: آیا نقشه جغرافیای سوریه منجمد شده است؟

فابریس بالانش: مرزهای خارجی سوریه تغییر نخواهد کرد. تغییر مرزهای سوریه ممکن نیست مانند بازکردن جعبه پاندورا. کسی آن را نمی خواهد، اما مرزهای داخلی می توانند  تغییر کند. ترکها هنوز می خواهند سرزمین کردها را بگیرند. روسیه و دمشق نمی خواهند استان "ادلب" را در دست جهادگران بگذارند و قصد دارند بزرگراه لاذقیه - حلب را پس بگیرند. این بدان معناست که می توان انتظار حمله جدیدی را در این منطقه داشت. مسئله کلی شمال شرقی با این مرز داخلی در فرات پیوند خورده است و نیروهای ارتش سوریه را در مقابل نیروهای دمکراتیک سوریه قرار داده است. هدف ارتش سوریه رسیدن به پیوند مجدد شمال شرقی به دولت سوریه است. ایالات متحده تمایلی ندارد تا از دولت سوریه برای ادغام این منطقه جدا شده "شمال شرقی" از سوریه حمایت کند و دمشق هرگز نخواهد پذیرفت که این منطقه دارای وضعیتی قابل مقایسه با وضعیت اقلیم کردستان عراق داشته باشد. بنابراین می توانیم در اینجا نیز منتظر برخی تحرکات باشیم، گرچه ممکن است سالها طول بکشد!

https://www.humanite.fr/syrie-apres-10-ans-de-guerre-ce-que-revele-la-carte-du-pays-aujourdhui-701414

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده