نقش مسکو در احیای مذاکرات هسته ای با ایران راشا تودی- یولیا یوزیک ترجمه- آزاده اسفندیاری |
روبرت مالی، نماینده ویژه جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در امور ایران، روز نهم سپتامبر در سفری تقریبا مخفیانه وارد مسکو شد. دیدار نماینده بایدن، نشان می دهد که شاید تغییری در مذاکرات برنامه هسته ای ایران و بازگشت تهران به میز مذاکره بوجود آمده باشد. من در ماه ژانویه 2021 نوشتم: «با مشخص شدن پیروزی بایدن، در مبارزات انتخاباتی در ماه نوامبر، بلافاصله روشن شد که چه کسی در دولت جدید آمریکا با پرونده ایران و به طور کلی خاورمیانه مسولیت خواهد داشت». قبل از انتصاب مالی، کشمکش و جنجال های زیادی در کنگره آمریکا، رسانه های جمعی آمریکایی و اسرائیل آغاز شد. دقیقاً زمانی که جمهوریخواهان علیه انتصاب وی سر و صدا براه انداخته بودند، ایران با مالی، به لابی گری پرداخت. تام کاتن، سناتور جمهوریخواه، در این باره نوشت: «موضوع بسیار ناراحت کننده این است که بایدن در نظر دارد در ارتباط با پرونده ایران روبرت مالی را منصوب کند. در صورتی که وی زمان زیادی است رفتار جانبدارنه خود را نسبت به رژیم ایران و خصومت با اسرائیل نشان داده است». شاهین های آمریکایی همچنین نامه ای جمعی خطاب به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه جدید ایالات متحده نوشتند و در آن نامه از او خواسته شد تا روبرت مالی را برای چنین سمتی تعیین نکند و نامزد بی طرفی را در نظر بگیرد و هشدار دادند که این انتخاب توازن قوا در خاورمیانه را بر هم خواهد زد و زنگ خطری است برای شرکای آمریکایی در منطقه از جمله اسرائیل، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و دیگر متحدین آمریکا.
سرانجام روبرت مالی از طرف بایدن، برای سمت جدید تایید شد و تهران نفس
راحتی کشید. و اما در ایران، وقایع قابل توجهی از نبرد قدرت رخ داد: سپاه پاسداران در درگیری با رئیس جمهور حسن روحانی و جواد ظریف، به وزیر امور خارجه وی تاخت و در نهایت پیروز شد - خامنه ای به روحانی اجازه امضای قرارداد با آمریکایی ها را نداد - زیرا امضای توافق هسته ای با ایالات متحده مانند ضربه زدن به جک پات کازینوی سیاسی در ایران است. در پس زمینه اعتراضات اجتماعی، فقر عمومی و بحران های اجتماعی- اقتصادی انتقال قدرت دولت در ایران بسی دشوار و پیچیده بود. درست زمانی که روحانی در حال رفتن از کاخ ریاست جمهوری بود رئیس جمهور تازه انتخاب شده در ایران رشته امور را در دست گرفت و دولت خود را تشکیل داد، لیکن عملا مذاکرات در مورد توافق هسته ای ایران متوقف شد. در این شرایط، ایران رسماً با اشاره به انتقال قدرت اعلام کرد «تا همه چیز حل نشود»، ما به میز مذاکره برنمی گردیم. با این حال طی سه ماه تابستان تولید اورانیوم غنی شده را به 60 درصد یعنی چهار برابر افزایش دادند. بر همگان روشن است که چرا تهران زمان را به بازی می گیرد. بدون بحث و گفتگو در اینجا که آیا ایران حق دارد مانند پاکستان سلاح هسته ای داشته باشد یا خیر، فقط تأکید می کنم که مسئله ایران باعث واکنش خشونت آمیز در اسرائیل و در بسیاری از کشورهای عربی و ایالات متحده می شود. ضمن اینکه دکترین جمهوری اسلامی ایران (حد اقل در حرف) حذف و نابودی دولت اسرائیل است. از سویی دیگر، جوی هود، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور خاورمیانه می گوید: «صرف نظر از نتیجه مذاکرات برای باز گشت به توافق هسته ای با ایران، تهران هرگز به سلاح هسته ای دست نخواهد یافت. از همین روی آمریکا همچنان از دیپلماسی به عنوان اولین ابزار خود استفاده می کند. ما باید به مذاکرات برگردیم و برجام هم باید احیا شود». سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، رسماً بر سفر نماینده بایدن در ارتباط با مسله ایران نظارت داشت. دیدارهای ریابکوف با روبرت مالی، چه در زمینه مذاکرات در وین، چه در سازمان ملل متحد و یا هر مکانی دیگر، فرصتی مناسب را برای ملاقات و گفتگو داشتند. از همین روی ریابکوف اذعان کرد: «برنامه هسته ای ایران در حال پیشرفت و توسعه می باشد». نظر معاون وزیر امور خارجه روسیه قابل فهم بود و به وضوح پیامی را برای کسی که در مورد توافق هسته ای در تهران تصمیم گیری می کند، تدوین کرد. یعنی، برای آقای خامنه ای. وی گفت: «قطار باید از ایستگاهی که در آن متوقف شده است بارگیری کند و مسیر تعیین شده را تا هدف نهایی طی کند». به طور کلی، وضعیت در ایران کاملاً متناقض است. واقعیت های سیاسی امروز این کشور به گونه ای است که رئیس جمهور جدید ایران نمی تواند در موضوع توافق هسته ای فعال و تصمیم گیرنده باشد. در غیر این صورت همفکران و همسنگران او، سریعاً وی را جاسوس آمریکایی یا اسرائیلی خطاب خواهند کرد. یعنی همان رفتاری که با حسن روحانی رئیس دولت سابق شد.
بنا بر این، مأموریت «متقاعد کردن خامنه ای» به عهده ولادیمیر پوتین، رئیس
جمهور روسیه است. با وجود این، روبرت مالی، در مسکو به فدراسیون روسیه پیشنهاد داد تا قطعنامه ای را علیه تهران به دلیل امتناع از بازگشت به مذاکرات هسته ای و غنی سازی چهار برابر (فقط رسمی) تا 60 درصد اورانیوم در سه ماه گذشته امضا کند. از آنجا که فرستاده بایدن، پس از دیدار با نمایندگان فرانسه در پاریس، بریتانیا و آلمان به مسکو آمد، بدیهی است که قطعنامه واقعاً می توانست عملی شود و راه خروج ایران از بن بست و روابط با اتحادیه اروپا و چین را بسیار پیچیده کند. بدین ترتیب مسکو از امضای قطعنامه ای علیه ایران خودداری کرد (البته مالی نیز از قبل از این موضوع اطلاع داشت) و خواستار عدم فشار بر تهران شد. همزمان، رئیس جمهور ایران نیز علامت داد که آماده از سرگیری مذاکرات است، اما بدون «فشار آوردن.» تصور من بر این است که پوتین در آینده نزدیک به عنوان میانجی بین واشنگتن و تهران وارد عمل خواهد شد و روند مذاکره درباره توافق هسته ای آغاز خواهد شد. پوتین از ایران توقع خواهد داشت تا پای میز مذاکره آمده و خامنه ای هم موافقت خواهد کرد. سر انجام روبرت مالی به توافق می رسد و در حالی که مذاکرات به طول می انجامد، ممکن است ایران به نتیجه منطقی برنامه هسته ای خود برسد. از این گذشته، تا به حال همه چیز طبق خواست شاهین های ایرانی پیش رفته و می رود: لغو تحریم ها و توافق هسته ای توسط آنها تا پایان سال 2021!
https://russian.rt.com/opinion/905178-yuzik-ssha-iran-baiden-malli-moskva-vizit تلگرام راه توده:
|
راه توده شماره 802 - 24 شهریور 1400