اومانیته- ترجمه آذرنگ

در بغداد، بن بست سیاسی به حدی رسیده است که ممکن است به جنگ داخلی منجر شود. ده ماه پس از انتخابات پارلمانی اکتبر 2021، هنوز نخست وزیری وجود ندارد و مقتدی صدر هواداران خود را بسیج کرده است.

بحران سیاسی در عراق ماهها بود که در حال شکل‌گیری بود، سرانجام در میانه یک تابستان گرم در بغداد و نه لزوماً به دلایل اقلیمی بحران به اوج خود رسید. حامیان مقتدی صدر، رهبر بانفوذ شیعیان، برای دومین بار در یک هفته - به پارلمان عراق حمله کردند. آنها قصد داشتند تا اطلاع ثانوی آن را اشغال کنند. چند هزار تظاهرکننده صبح در مقابل پلي در بغداد تجمع کرده بودند، از بلوک هاي بتني که براي مسدود کردن راه برپا شده بود بالا رفتند و در نهايت علیرغم پرتاب گاز اشک آور نيروهاي امنيتي و آب پاش، توانستند وارد محدوده منطقه سبز شوند. برای درک آنچه در حال حاضر در عراق اتفاق می افتد، باید ده ماه به عقب باز گشت. انتخابات قانونگذاری در فضای بدگمانی و طرد گروه های فرقه ای که مدعی کنترل جامعه هستند برگزار شد. از اکتبر 2019، با درجات مختلف شدت، شهرهای بزرگ کشور، بویژه پایتخت و شهرهای جنوبی، تحت تظاهرات بزرگی قرار گرفتند که عمدتاً جوانان را علیه بیکاری، فساد، زوال خدمات عمومی  بسیج می کند. نسل جدید که تقریباً در زمان تهاجم آمریکا و بریتانیا به عراق در سال 2003 متولد شد، خواهان «سقوط رژیم» است.

مانند زمان صدام حسین، پاسخ یکسان است: سرکوب، بویژه با سازماندهی مجدد شبه نظامیان شیعه حشد الشعبی (مورد حمایت جمهوری اسلامی)، که گفته می شود تاکنون باعث کشته شدن بیش از 600 نفر شده است. با این وجود، در پایان نوامبر 2019، نخست وزیر "عادل عبدالمهدی" که متهم به دست نشاندگی ایران است سرنگون شد. وضعیت بی‌ثبات‌تر باقی می‌ماند. رقابت‌ میان ایالات متحده و ایران که می‌خواهد از طریق تعدادی از سازمانهای سیاسی و شبه نظامی، نفوذ خود در عراق را حفظ کند تشدید شد. در این شرایط بود که ده ماه پیش انتخابات قانونگذاری برگزار شد.

 جنبش مقتدی صدر با 73 کرسی (از 329 کرسی) و بسیار جلوتر از مخالفان خود، پیروز بزرگ این انتخابات شد. پیروزی ای که تا حد زیادی مرهون تمایل اعلام شده او برای تضعیف دشمنانش در بلوک شیعی و ایجاد اتحاد با برخی گروه های سنی و کردهای طایفه بارزانی، حزب کردستان بود . صدر اما به اهداف خود نرسید.

در عراق به دلیل رقابت های سیاسی اگر رئیس مجلس شیعه انتخاب شود رئیس جمهور نمیتواند از میان شیعیان باشد. مثلا باید از میان کردها انتخاب شود. در این میان دو تشکیلات کردستان عراق، یعنی حزب دمکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق نیز با هم رقابت توام با اختلاف دارند و همین مسئله نیز روی انتخاب رئیس جمهور تاثیر گذاشته است.

 رئیس جمهور حق تعیین نخست وزیر را دارد، اما در این تلاطم اختلافات مذهبی و قومی قدرت او پوشالی است. دولت کنونی عراق "مصطفی الکاظمی" نیز عمدتا وقت را صرف در امور جاری می کند.

بر خلاف همه احتمالات و انتظارات  در 12 ژوئن، 73 نماینده صدر پارلمان عراق را ترک کردند و آن را به مخالفان خود در چارچوب هماهنگی (که حزب نوری المالکی، نخست وزیر سابق و نمایندگان حشد الشعبی) واگذار کردند و خود رفتند که خیابانها را اشغال کنند. نوری المالکی چند روز پیش یکی از نزدیکان خود بنام "محمد شیا السودانی" را به عنوان رئیس دولت معرفی کرد. همین معرفی کافی بود که طرفدار مقتدر صدر فرصت را برای اشغال پارلمان غنیمت شمردند.

این کشاکش ها می خواهد به انتخابات زودهنگام دیگری ختم شود؟ حتی اگر چنین انتخاباتی انجام شود، بعید است اختلافات مذهبی و قومی کاهش یابد و خطر جنگ داخلی از عراق رخت بربندد.

در کنار اختلافات میان دو حزب حاکم در کردستان عراق شیعیان نیز به دو دسته تقسیم شده اند. نزدیکی مقتدی صدر  به آیت الله العظمی سیستانی پشتوانه مذهبی محکمی برای او به حساب می آید. در واقع، سیستانی با دکترین ولایت فقیه، که توسط آیت الله خمینی، تقدم دینی بر قدرت سیاسی را قائل است، کاملاً مخالف است و ولایت فقیه را چالشی بزرگ برای آینده عراق میداند .

حزب کمونیست عراق نیز که یک حزب غیر مذهبی است، بر این باور است که «عراقی ها سزاوار زندگی بهتر در سرزمینی آزاد و مرفه، عاری از فرقه گرایی سیاسی و فساد هستند تا بتوانند یک کشور مدنی و دموکراتیک بسازند که بتواند کرامت و منافع خود را حفظ کند) طرفدار برگزاری انتخابات زود هنگام هستند!

. Déferlante populaire au Parlement irakien | L'Humanité (humanite.fr)

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده