این گفتگو قبل از «جنگ ناتو در اوکراین» انجام شده است.م

یونگه ولت: وضعیت اوکراین را در بهار 2014 چگونه ارزیابی می کردید؟

بوریس لیتوینوف: ما تحولات سال 2014 در کیف را منفی ارزیابی می کردیم. آن زمان من در شرکتی کار می کردم که دفتر مرکزی اش در کیف مستقر بود. در رابطه با شغلم مرتبا در سفرهای تجاری بودم و از نوامبر 2013 احساس می کردم که اوکراین در شرایط سوق به مسیر تحولاتی خطرناک است. هنوز یک تجمع ضد روسی را به یاد دارم که تقریبا یک سال پیش از آن، در پایان سال 2012، در یک خیابان اصلی کیف برگزارشد. تعداد تظاهر کنندگان حداقل 50 هزار تن بود. بیشتر جوانان که علیه روسیه، پوتین، کمونیست ها و اتحاد جماهیر شوروی شعار های «بشدت ملی گرایانه» و توهین آمیز می دادند.

آن زمان اينجا، در دونباس چنین چيزي نبود. ما همه اين خبرها را در شگفتي دنبال می کرديم. البته ما نمی خواستیم این مسائل در اینجا نیز روی دهد، اما متاسفانه موج ملی گرایی با همان شدت و سرعت سال 1941 که نظامیان فاشیسم هیتلری به شوروی حمله کردند در سال 2014 اینجا به ما  نیز رسید. ملی گرایان با شعار های فاشیستی به تدریج کنترل تمام شهرها را در دست گرفتند. تلویزیون روزی چندین بار نشان می داد که چگونه به سمت شرق پیشروی می کنند و کدام شهر یا اداره منطقه ای را فتح کرده اند. وحشتناک بود. و ما، به ویژه کمونیست های دونتسک در آن زمان فهمیدیم که نمی توانیم در چنین شرایطی زندگی کنیم و نمی توانیم با اتفاقی که افتاد کنار بیاییم. چون دیر یا زود این موج به ما می رسید. هنگامی که تمام مناطق از قبل گرفته شده بودند و چیزی باقی نمانده بود، حتی منطقه لوگانسک، ما مقاومت را در دونتسک سازماندهی کردیم.

س: کمونیست ها در دونباس چگونه واکنش نشان دادند؟

ج: از آنجا که من در آن زمان نماینده محلی بودم. کمونیست ها در جمهوری خلق دونتسک که در اکثریت کامل بودند بسیج شدند. ما نظم را در شهر برقرار کردیم و استقلال خود را اعلام کردیم. اما این تمام قضیه نبود: ما یک سری اسناد در مورد تأسیس یک دولت شورائی تهیه و تصویب کردیم. می خواستیم یک جمهوری شورائی تأسیس کنیم که بالاترین بخش آن شورای عالی باشد. چنین تشکلی می بایستی تحت اکثریت مطلق ساکنان منطقه ای روس باشد. حتی برای ما این توسعه غیرمنتظره بود، چرا که انتظار چنین استقبال بی نظیری را توسط جمعیت نداشتیم.

در سال 2014 هنگامی که نظام سیاسی اوکراین فرو ریخت، تنها یک ستون باقی مانده بود، ساختارهای حزب کمونیست. همه تشکل های دیگر منحل شده بودند. بنابراین، به عنوان کمونیست ها، ما همه پرسی استقلال خود را اعلام کردیم. مشخص بود که بازگشت به دولت قبلی غیرممکن است و باید مسئولیت هایمان را خودمان به عهده بگیریم و دولت خودمان را تثبیت کنیم. ما همه پرسی را با توجه به تمام قوانین انجام دادیم. ما حمایت کامل جمعیت را داشتیم. با توجه به حقوق بین الملل، ما مشروع عمل کردیم.

س: چگونه؟

ج: ده اصل سازمان ملل متحد و حق مردم برای تعیین سرنوشت اصل هائی بین المللی می باشند. البته اصل یکپارچگی حاکمیت نیز وجود دارد. اما چون یک حق با حق دیگر در تضاد است پس کدام قانون در عمل باید اجرا شود؟ قانونی که توسط اکثریت حمایت می شود. بر اساس قانون اساسی اوکراین یا قانون اساسی فدراسیون روسیه، مردم، قدرت تشکیل دهنده دارند. با این حال، هنگامی که دولت یک کشور مردم را به بن بست سیاسی هدایت می کند، شورش می کنند. اين دقيقا همون کاري است که ما کرديم . و ما نظمی را با قصد ساختن سوسیالیسم تأسیس کردیم. اما درماه های آغازین به نظر می رسید که اهداف و برنامه های ما چندان هم خوشایند فدراسیون روسیه نیست. ما با اهدافمان به الگویی برای بقیه دنیای پس از شوروی تبدیل شده بودیم. اما ما خودمان تصمیم گرفته ایم که می خواهیم با روسیه باشیم. با روسیه پوتین، اگر روسیه پوتین باشد، یا با یک روسیه حتی اگر لیبرال باشد، یا با یک روسیه سوسیالیستی. از سوی دیگر ما چهار میلیون جمعیت هستیم. بیشتر از جمعیت جمهوری های جمهوری بالتیک و در برخی کشورهای کوچک اروپایی .

س: روسیه را چگونه می بینید؟

ج: امروز روسیه باید تکلیفش را مشخص کند و البته در درجه اول شهروندان روسیه که به کدام طرف می روند، چه می کنند، چه پروژه ای می خواهند اجرا کنند. تاکنون این موضوع برای ما هنوز نامشخص است که روسیه مایل است بالاخره کدام جهت سیاسی ـ اقتصادی را پیش بگیرد. فعلا که سرمایه در روسیه حکومت و سلطنت می کند. به همین دلیل است که ما می خواهیم شاهد یک سمتگیری به چپ باشیم، ما خواهان چرخشی به سمت چپ در روسیه هستیم. ما از گرایش و تمایل مردم به سمت چپ در دونباس با سلاح دفاع کرديم. بعضي از رفقا با فدا کردن جانشان و بعضی از رفقا با فداکردن مال شان و پولشان از جنبش سوسیالیستی و حزب شان دفاع کرده اند. تعداد زیادی از رفقای جوان ما امروز در ارتش ما خدمت می کنند. جنگ هفت سال و نیم است که ادامه دارد.

س: وضعیت جنبش را در دونباس چگونه ارزیابی می کنید؟

ج:جمهوری ما ساختار یافته نیست، هفت سال گذشته است و هنوز قانونی در مورد احزاب و انجمن ها وجود ندارد. البته ما روابط خود را با مرکز عقیدتی حفظ می کنیم، در تحولات سیاسی شرکت می کنیم. ما با بیش از 40 حزب کمونیست و کارگر در سراسر جهان رابطه برقرار کرده ایم. ما روابط نزدیک خود را با کمونیست ها در اوکراین حفظ می کنیم. ما معتقدیم که در سال 2014 انقلابی مردمی با سمتگیری چپ، شانسی در اوکراین داشت. یک وضعیت انقلابی با تمام ویژگی های لنینی وجود داشت، اما به دلیل دخالت غرب، کمونیست های اوکراین این شانس را متاسفانه از دست دادند. در رابطه با ما و منطقه ما «فن شناسان سیاسی» روسی با حضور خود سکون سیاسی را معکوس کردند. به طور رسمی، حزب ما امروز حدود 1100 عضو دارد که برای جمهوری خلق دونتسک بد نیست. ما می توانیم روی حمایت بسیاری از هواداران و دلسوزان حساب کنیم.

وقت آن رسیده است که قانونی در مورد احزاب سیاسی تصویب شود. ما خودگردانی می خواهیم با اینکه اعلامیه استقلال ما در اصل گفته بود که برای پیوستن به روسیه می جنگیم. البته دولت زلنسکی در کیف که در حال اجرای خواسته ها و علایق آمریکایی هاست می کوشد مطالبات ما را خنثی کند. ما در ابتدا از توافقات مینسک حمایت کردیم، اما در اسناد نهایی توافقات آمده است که دونباس بخشی از اوکراین است - چه در چارچوب یک کنفدراسیون و چه در فدراسیون. این برای ما غیر قابل قبول است. وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی کیف بشدت خراب است و فاشیست های اوکراینی تحت دولت مرکزی دربدر در اروپا و آمریکا برای دریافت پول و اسلحه پرسه می زنند.

احساسات و تبلیغات فاشیستی و ضد یهودی بمرور زمان در اوکراین در ابعاد بی سابقه ای رواج داده شده است. آموزش ادبیات و فرهنگ فاشیستی حتی در مدارس ابتدایی اعمال می شود. در کتابخانه های مدارس حتی ابتدایی، کتاب های کودکان با فرهنگ نازیسم در دسترس گذاشته شده است. رسانه های جمعی تأثیر شدیدی بر مردم دارند. بر اساس نظرسنجی ها، دست کم نیمی از جمعیت اوکراین ادعاهای سیاسی حاکمیت را در تلویزیون باور می کنند. در سی سال گذشته و مخصوصا در سالهای اخیر فرهنگ ضد کمونیستی، ضد شوروی و ضد روسی در ابعاد گسترده و از قبل برنامه ریزی شده توسط کارشناسان و روانشناسان نظامی ـ فرهنگی غرب بویژه آمریکا، چندین نسل از دانشجویان و دانشگاهیان اوکراینی را با روحیه ضد روسی، ضد شوروی و ضد کمونیسم آموزش داده اند. نوعی از نظامیگری هدف دار و استراتژیک با اهدافی معین و معنی دار توسط ناتو در حال گسترش و استقرار در اوکراین است. کتاب های درسی تاریخ «اوکراین باستان» را جعل می کنند، ادعا می شود که از زمان حفاری های جدید دریای سیاه، معلوم شده است که «تمدن اوکراین» اصلا مرتبط با تاریخ روسیه نبوده و همواره در «گهواره اروپا» قرار داشته! در تمام تاریخ سازی های جعلی و استراتژیک کوشش می شود تا زمینه ذهنی تهاجم به روسیه را توسط ناتو در اذهان نفوذ دهد. همان طور که از لهستان در اواخر دهه 1980 علیه اتحاد جماهیر شوروی سوء استفاده کردند، اوکراین نیز هم اکنون علیه فدراسیون روسیه مورد استفاده قرار می گیرد.

س: میزان سرکوب علیه کمونیست ها در اوکراین تا چه حد است؟ چه اشکالی از آزار و اذیت وجود دارد؟

ج: احکام زندان، مصادره دارایی های انجمنهای غیرانتفاعی اعمال می شود ایده های چپ ممنوع است، حتی زمانی که ایدئولوژی کمونیستی نیز علنی مطرح نمی شود. اگر کسی از نشانه هایی مانند داس و چکش، پرچم قرمز یا ستاره قرمز در عموم استفاده کند، به پنج سال زندان محکوم می شود. شما باید شجاع باشید که در 9 ماه مه، بعنوان روز پیروزی بر فاشیسم با پرچم قرمز داس و چکش دار به خیابان بروید. حتی اگر یکی از چند جانباز جنگی باقی مانده از زمان حمله هیتلری به اوکراین باشید اگر علنا با پرچم شوروی زمان جنگ ظاهر بشوید قطعا با تهاجم و ضرب و شتم  نازی ها مواجه خواهید شد: پرچم پاره می شود و، جانباز تا حد مرگ مورد ضرب و شتم قرار می گیرد.

کمونیست ها در اوکراین در وضعیتی ویژه و سخت زندگی می کنند. آنها در زیر زمین فعالیت می کنند: رفقای ما در آپارتمان ها و دخمه های خصوصی، در سالن های کارخانه متروکه جلسه می گذارند. همیشه خطر تهاجم و دستگیری محتمل است. البته جلسات حزب ما را نمی توانند از نظر قانونی ممنوع کنند، زیرا به طور رسمی حزب وجود دارد و ممنوع نیست، (در سه هفته گذشته زلنسکی 9 حزب سیاسی را ممنوع اعلام کرد.م) اما محافل فاشیستی رفقای ما را دائما تهدید می کنند. این شرایط را با اطمینان می توان شرایط حاکم فاشیستی توصیف کرد. توسط نئونازی ها حملات و آتش سوزی های متعددی انجام می شود اما هیچکس بخاطر این تهدید ها و اعمال غیرقانونی  مجازات نمی شود. خيلي از رفقای ما یکباره ناپدید شده اند. فضای تهدید و ارعاب حاکم است. برخی از رفقای ما در زندان های اوکراین تا شرایط نزدیک به مرگ شکنجه شده اند. کار به آنجا کشیده شده است که حتی حزب کمونیست فدراسیون روسیه برای نجات آنها مجبور به مداخله شده است. اما در خود جمهوری های خلق دونتسک و لوگانسک، وضعیت کمونیست ها به طور کلی متفاوت است،هیچ کس به خاطر ایده هایش آزار نمی بیند. ما این فرصت را داریم که به خیابان ها برویم و تظاهرات کنیم.

س: روس زبانان در اوکراین در معرض چه نوع تبعیضی قرار می گیرند؟

ج: زبان اوکراینی زبان مدارس، دانشگاهها و ادارات مقرر شده علاوه بر این، یک نیروی «پلیس زبان» برای کنترل مکالمات  و اعمال و تجمیل زبان اوکراینی در مغازه ها، کافه ها، کتابفروشی ها و سایر مناطق عمومی و خرید مستقر شده است. این « پلیس زبان» گوش می دهد که چه کسی به کدام زبان صحبت می کند و اگر فروشنده ای به زبان روسی پاسخ دهد، بر اساس «قانون ممنوعیت زبان روسی» تحت پیگرد قانونی قرار می گیرد. اوکراینی سازی زندگی روزمره را فلج می کند. زبان و فرهنگ روسی از مدارس بیرون رانده شده است. باید به یاد داشت که در سالهای نه چندان گذشته کیف شهری روسی زبان بود. حاکمان جدید حتی حروف جدیدی را به منظور حذف حروف روسی به زبان اوکراینی اضافه کردند. بدیهی است که این زبان تحمیلی، زبان کلاسیک های اوکراینی تاراس شوچنکو و لسیا اوکراینکا نیست. غرب که همه این ها را می بیند و می داند، همچنان بی شرمانه پشتیبان باندهای فاشیست است. آن ها را تشویق می کنند که به مردم دونباس حمله کنند اوکراین نظامیان بی شماری را در مرزهای ما  مستقر می کند- هزاران تانک و سلاح ساخت آمریکا. آنها از هواپیماهای بدون سرنشین استفاده می کنند که خطر بزرگی را به همراه دارد. بر اساس توافق مینسک، آسمان دو طرف مرز به عمق ۵۰ کیلومتر بسته است که هیچ چیز اجازه پرواز ندارد. اما در طرف اوکراین هواپیماهای بدون سرنشین مدام در حال پرتاب هستند که این حریم هوایی را نقض می کند و ما را زیر نظر دارند.

س: هر چند وقت یکبار غیرنظامیان در دونباس در معرض بمب گذاری اوکراین قرار می گیرند؟

ج: من با یک ضد سوال پاسخ می دهم: روزی سی بار، این معمول است یا نه؟ کاری که دولت زلنسکی با مردم دونباس انجام می دهد ما این تهاجم را «تروردولتی» می نامیم. روزهایی است که 40 تا 50 گلوله کالیبر بزرگ به خاک ما شلیک می شود. سربازان اوکراینی عملاً در حومه دونتسک، در نزدیکی منطقه پتروفسکی ما با 120هزار تن مستقر هستند. و تمام ساکنان منطقه هر روز از گلوله باران توپخانه آنها در وحشت اند. فکر می کنید آنها تاکنون چه تعداد از غيرنظاميان ما را کشته اند؟ بر اساس آمار رسمی حدود 13 هزار تن و بر اساس آمار غیررسمی، در پنج سال اخیر بیش از 50 هزارتن کشته یا زخمی شده اند. خانه ها، کارخانه ها و نیروگاه های حرارتی ما تخریب شده اند. ما در اثر این هرج و مرج بیکاری انبوه داریم و زیان های هنگفتی را متحمل می شویم.

درست است که روسیه برای دومین سال متوالی گذرنامه های روسی را برای شهروندان ما صدور می کند. حدود 350 هزار تن در حال حاضر تابعیت روسیه را دریافت کرده اند و حدود 700 هزار تن متقاضی هستند. اما این یک شمشیر دو لبه است: افرادی که این گذرنامه ها را دریافت کرده اند بیشتر برای کسب درآمد به روسیه می روند. متاسفانه به مرور زمان منطقه ما خالی از سکنه می شود . خوب وضعیت درروسیه پایدار است، شرایط در آنجا بهتر است، و هیچ بمب گذاری وجود ندارد، مهاجران ما استدلال می کنند که برای تامین زندگی مجبورند بروند. چه می توانیم به آنها بگوئیم؟

از صنعت ما فقط حدود 50 درصد باقی مانده است . تا سال 2015 همه چیز اینقدر نابود نشده بود، ما سالی دوازده میلیون تن زغال سنگ تولید می کردیم. جمهوری ما به حدود چهار میلیون نیاز دارد. ما دو نیروگاه قدرتمند داریم، کارخانه های صنعتی، اما چهار میلیون تن کاملا کافی برای پاسخگویی به این تقاضا هشت میلیون تن باقی مانده برای صادرات برای کسب درآمد و صندوق ملی، باید واریز شود اما عملا صادرات انجام نمی شود. روابط صدور و سرمایه در اثر بحران موجود ناپایدار و بی ثبات است. کارهای روی زمین مانده و مردم مرتبا مهاجرت می کنند.

س: یعنی عدم چشم انداز موجود باعث مهاجرت می شود؟

ج: بله. اما امید هم وجود دارد. سال گذشته کارخانه فلزی دونتسک 300 هزار تن فولاد نورد تولید کرد. علاوه بر این، نمایندگی حزب کمونیست فدراسیون روسیه در مجلس نمایندگی دوما به تازگی از دولت روسیه خواست تا استقلال جمهوری های خلق دونتسک و لوگانسک را به رسمیت بشناسد. اگر فرمان حمایت از استقلال جمهوری های ما توسط ولاديمير پوتين صادر شود، آنگاه محصولات ما دسترسی آزاد به بازار روسيه خواهند داشت. نه از طریق واسطه ها، بلکه به طور مستقیم. چنین اتفاقی برای ما، یک فرصت بزرگ است. خوشبختانه بسیاری از انجمن های شهروندان و سازمان های کمک های بشردوستانه به ما کمک می کنند.

در مورد اوکراین امیدوارم که مردم اوکراین روزی از ایدئولوژی ملی گرایانه و فاشیستی روی برگردانند. ملی گرایی بن بست است. متاسفانه هیچ نیرویی در اوکراین وجود ندارد که بتواند در برابر این تبلیغات مقاومت کند. حتی احزابی که بورژوا محسوب می شوند و به سمت بازار روسیه جهت گیری دارند. ضمن اینکه همه سیاستمداران اوکراینی نیز به ایدئولوژی «نفرت و نژاد پرستی» آلوده هستند. زلنسکی پادوی ایالات متحده است، با چنین سیاستمدارانی اوکراین آینده ای مبهم و بی ثبات خواهد داشت.

- آیا حدس می زدید اتحادیه اروپا در سال 2013 از چنین دوره آشکارا فاشیستی حمایت کند؟

ج: من سفرهای زیادی را از طریق اروپا انجام دادم و همیشه آن جا را متمدن درک کرده بودم، همین امر در مورد تصویر من از اتحادیه اروپا تا سال 2013 نیز صادق بود. من هرگز فکر نمی کردم که جمهوری فدرال آلمان که در حال تجدید نظر و ارزیابی مجدد تاریخی علیه جنایات فاشیسم هیتلری است و به دیگران در مورد دموکراسی آموزش می دهد، آشکارا از سربازان نازی حمایت خواهد کرد ... البته نباید نفوذ واشنگتن را در اتحادیه اروپا فراموش کرد. مشخص است که برخی کشورها از تنش های نظامی در مرز ما بهره مند می شوند.

ناتو اخيرا يک نيروی عمليات ويژه با  600 نظامی متخصص و آموزش دیده  به اوکراين فرستاد. آن ها پایگاهی در نزدیکی نیکلایف ساخته اند و آن را «مرکز آموزشی» می نامند. در آنجا انگلیسی ها تسلط دارند. پایگاهی مشابه در نزدیکی بردیانسک هم مستقر شده است. کشتی های نظامی ناتو در نزدیکی تنگه کرچ گشت می زنند. همه اینها منطقه ما را به یک بشکه باروت تبدیل کرده اند. علاوه بر بریتانیا، ارتش آمریکا، لهستانی ها و تک تیراندازان بالتیک نیز در اوکراین هستند.

س: آیا از رادیکالیزه شدن بیشتر سیاست داخلی و خارجی اوکراین می ترسید؟

ج: همان طور که آلمان نازی در دهه 30 به یک تخته فنر برای جنگ علیه اتحاد جماهیر شوروی تبدیل شد، محتمل است که اوکراین نیز روزی به عنوان تخت پرش ناتو علیه روسیه بکار گرفته شود!

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده