راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

بازگشت روسیه

به سالهای 90

ناممکن شده!

ترجمه و تدوین- رضا نافعی

 

امریکا وسیع  ترین تحریم ها را علیه فدراسیون روسیه اعلام کرده است. دلیل مقررشدن تحریم های تازه جنگ در  اوکراین است.

اِعمال تحریم های جدید، به تقویت "روبل" انجامید. درحالیکه امریکا فکر می کرد می تواند گازمایع ایالات متحده که از سنگ نفت زای شیل استخراج می گردد را ارزانتر از گاز روسیه  به بازار اروپا عرضه کند.

این اقدامات که بهانه اکنون آن جنگ اوکراین است ریشه های قدیمی برای بی ثبات سازی روسیه هستند.

پس از فروپاشی اتحاد شوروی، در سالهای 1990 دولت ها و موسسات غربی دست به بی ثبات سازی روسیه و حراج این کشور زدند. نتیجه آن ورشکست شدن روسیه بود. درست بیست سال پیش در 17 اوت 1998، فدراسیون روسیه، پس از یک رکود شدید اقتصادی، ورشکستگی خود را اعلام کرد. پس از آن که پول روسیه، فقط طی چند ساعت، بیش از نیمی از ارزش خود را از دست داد، بازار های مالی را وحشت فراگرفت و در پی آن فرار سرمایه آغاز شد.

شوک درمانی

 پس از خصوصی کردن کنسرن های دولتی  شوروی و آزاد شدن سریع قیمت ها، تورمی خارج از کنترل عرصه اقتصاد روسیه را فرا گرفت که نتیجه آن فروبلعیدن  پس اندازهای اقشار وسیع مردم  و فرو افکندن میلیونها نفر به ورطه فقر و فلاکت بود. این روند را شوک درمانی نام نهادند. روسیه از لحاظ اقتصادی  به سطح یک کشور جهان سوم فروافتاد.

با کمک مشاوران غربی و مشارکت صندوق بین المللی پول، زیرچتر حمایتی یلتسین، رئیس جمهور روسیه در آن زمان، مقامات دستگاه دولتی و صنعتی سابق و همچنین کنسرن های غربی ثروت ها و صنایع کلیدی روسیه را به مالکیت خود در آوردند و حاکمیت "الیگارش"ها در روسیه آغاز شد.

در این دوره اقتصاد روسیه تبدیل شد به اقتصادی بشدت مقروض، غرق در جرم و جنایت، که در بازار جهانی به صادرکننده صِرفِ، موادخام سقوط کرده بود.

صندوق بین المللی پول برای تضمین بازپرداخت سرمایه  گذاری های کنسرن های خارجی و ربح آن، 7 میلیارد دلار به روسیه اعتبار داد. دادن این اعتبار مشروط به شرایطی سخت بود، مانند کاستن از حقوق بازنشستگان، کاستن از  کمک های اجتماعی و سوبسیدها. بدهی روسیه، فقط به صندوق بین المللی پول، به قریب 11 میلیار دلار بالغ می گشت.

در پی ورشکستگی دولت پیشین، دولت جدید روسیه، به ریاست پوتین، از آغاز هزاره نو، تصمیم به تثبیت وضع اقتصادی و مالی کشور گرفت.

این اصلاحات که به منظور تقویت قانونی فعالیت های اقتصادی آغاز شد، مبتنی بود بر جمع آوری مالیات، کاهش تورم و ترویج سرمایه گذاری برای بازسازی صنایع و نوسازی کشور.

بخش بزرگی از صنعت نفت، که تولید آن در نتیجه خصوصی سازی آنها، تا اواسط دهه 1990 به نصف کاهش یافته بود، تحت کنترل بیشتر دولت قرار گرفت.

افزایش بهای مواد خام به اقدامات جاری برای تثبیت موقعیت اقتصادی کمک کرد. تا سال          2007 تولید ناخالص ملی روسیه، گاه با  8 در صد رشد، به سطح سال 1989 بازگشت.

دولت روسیه در سال 2005 موفق به باز پرداخت پیش از موعد بدهی خود به صندوق بین المللی پول شد و توانست خود را از شرائط اقتصاد ریاضتی که صندوق بین المللی پول به آن تحمیل کرده بود رها سازد. مشکل کشورهای غربی با روسیه از جمله ناشی از همین استقلالی است که روسیه درعرصه اقتصادی و سیاست خارجی دوباره بدست آورده است. کشورهای غربی نگران آنند که روسیه با آنها  هم در بازارهایشان دست به رقابت اقتصادی و سرمایه گذاری بزند و هم از لحاظ سیاسی و استراتژیک،  در حوزه نفوذ آنها،  با آنان به رقابت بپردازد.

کشورهای عضو اتحادیۀ  ترانس آتلانتیک، با گسترش ناتو در شرق اروپا و یا انتقال باصطلاح  چهار گروه جنگی ناتو به کشورهای بالتیک و لهستان، حملات اقتصادی خود را به روسیه بیشتر و بیشتر با اقدامات نظامی جانبی نیز پوشش دادند و اوکراین را تبدیل به تخته پرش اصلی خود علیه روسیه کرد.

آینده بیش از امروز نشان خواهد داد که  تاثیرات کوتاه  مدت و میان مدت تحریم های تازه چگونه به قدرت روسیه خواهد انجامید و سرانجام جنگ اوکراین ضلع سوم قدرت جهانی را که مرکب است از امریکا، چین و روسیه تقویت خواهد کرد!

با توجه به مواضع نیرومند شده روسیه بازگرداندن شرایطی به این کشور وسیع مانند شرایط سالهای 1990 به هیچ وجه ممکن نیست و غرب باید این واقعیت را بپذیرد!

 

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 836  - 25 خرداد 1401

                                اشتراک گذاری:

بازگشت