تله «ناتو» برای شکار
جمهوری مولداوی
گرد آوری و ترجمه- نعمت بوستانی

جمهوری مولداوی یکی از پانزده جمهوری اتحاد شوروی سابق است که پس سقوط سیستم سوسیالیستی، مانند دیگر جمهوری ها، دستخوش دگرگونی های بی‌ سرانجامی شد. اوایل دهه 90 قرن گذشته، منطقه "ترانس نیستریا"، با جمعیت حدود 700هزار نفر، در بخش شرقی و جنوبی این کشور اعلام استقلال کرد. متعاقب این تصمیم، جنگ و کشمکش با دولت مرکزی آغاز گردید که با میان داری روسیه و استقرار نیروهای نظامی حافظ صلح این کشور در آن منطقه آرامش نسبی ایجاد شد.

حکومت مولداوی مبتنی است بر سیستم پارلمانی که رئیس جمهور این کشور توسط پارلمان انتخاب می‌شود. طی دوران 30 ساله اخیر- با توجه به تناسب نیروها- با آمریت غرب از طریق کشورهای رومانی و اوکراین، گاه توانسته اند با دخالت در امور داخلی این کشور طرفداران خود را به اکثریت پارلمانی برسانند. طی دو دوره انتخاباتی مجلس این کشور سوسیالیست ها و کمونیست ها موفق شده‌ اند اکثریت را به دست گرفته و اقتصاد این کشور فقیر را – تاحدودی سر و سامان بدهند. در تمام دوره های انتخاباتی، حکومت رومانی، با جعل شناسنامه مولداوی برای شهروندان خود توانسته است در نتیجه رأی گیری ها تاثیر گذار باشد که آخرین نمونه آن انتخابات پارلمانی سال گذشته بود. در این دوره «مایا ساندو»ی غرب گرا با دخالت مستقیم رومانی و اتحادیه اروپا سر از صندوق های رأی در آورد.

منطقه ترانس نیستریا که شهروندان آن روس زبان می‌باشند پس از اعلام استقلال، بارها از مقامات روسیه درخواست کرده‌ اند تا به این کشور ملحق شوند. پس از عملیات ویژه نظامی روسیه برای سرکوب نئوفاشیست ها و باندرا، در اوکراین، مولداوی و تارانس نیستریا، بیشتر مورد توجه و تهاجم اتحادیه اروپا و آمریکا قرار گرفته است. این منطقه از طریق رودخانه دانوب، به دریای سیاه متصل  می‌شود و تا بندر ادسا، فاصله اندکی دارد. از همین روی برای عملیات نظامی روسیه جهت پاکسازی نئوفاشیست ها از بندر ادسا، حائز اهمیت بسیار است. 

طی ماه های اخیر، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا، با اطمینان از هماهنگی ساندو، و شیفتگی وی به غرب، با ارسال سلاح به مولداوی و تقویت ارتش این کشور، تلاش دارند تا از سقوط شهر مهم بندری ادسا، توسط عملیات ویژه نظامی روسیه و رزمندگان دنباس جلوگیری کنند. در شرایط فعلی حکومت مولداوی عملاً توسط رومانی عضو سازمان نظامی ناتو هدایت می‌شود و ایضاً پای آمریکا، انگلستان و اتحادیه اروپا نیز به این کشور باز شده است. 

در همین رابطه، «مایاساندو»رئیس جمهورمولداوی، روز18ماه مه، دریک سفراز پیش تعیین شده به بروکسل رفت و از تریبون پارلمان اروپا به سخنرانی پرداخت. ساندو، در آغاز سخنرانی خود در پارلمان اروپا با شور و حرارت، خواستار خروج نیروهای حافظ صلح روسیه از ترانس نیستریا شد.

خانم ساندو، قبل از عزیمت به بروکسل، یک پرونده جنایی را علیه رئیس جمهور سابق این کشور«ایگور دودون» ( رهبر حزب سوسیالیست) باز کرد و روند تعلیق ادامه همکاری مولداوی، در ارگان های کلیدی سازمان همکاری و امنیت جمعی (بلاروس، ارمنستان، تاجیکستان، روسیه، قرقیزستان و قزاقستان) را آغاز کرد. در حال حاضر هیئت های مولداوی با شورای سران کشورها، شورای سران دولت ها و شورای سران وزرای خارجه سازمان همکاری و امنیت جمعی همکاری نمی کند.

در عین حال رئیس جمهور مولداوی، در صحبت‌های خود در پارلمان اروپا، بر خلاف قانون اساسی این کشور، وضعیت بی طرفی مولداوی را که در قانون اساسی این کشور تاکید شده را زیر علامت سوال برد.

مایا ساندو، در سخنانی با نمایندگان پارلمان اروپا، با تأکید بیشتر خواستار خروج نیروهای روسیه از قلمرو جمهوری به رسمیت شناخته نشده پریدنستروی مولداوی شد.

خانم ساندو، در نشستی با جوزف بورل، رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا، وضعیت این کشور را به تفصیل مورد بحث قرار داد و آنچه از نظرها پنهان نماند، نمایش سخنان ضد روسی آن‌ها بود.

بالا ترین مقام اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی، معاون رئیس کمیسیون اروپا، کسی است که به وضوح خواستار جلوگیری از پیروزی نیروهای ویژه روسیه در اوکراین می باشد. این مقام اروپایی به ساندو، قول کمک‌های مالی اتحادیه اروپا، جهت کاهش پیامدهای جنگ در اوکراین و حمایت از این کشور جهت بهبود اقتصاد مولداوی پس از همه گیری کرونا ویروس را داد. بورل، همچنین از تلاش‌های بشردوستانه جمهوری مولداوی در ارتباط با کمک به پناهندگان کشور همسایه تشکر کرد.

در ادامه این دیدار مایا ساندو، شادمانه با قدر دانی از وعده‌های کمک‌های سخاوتمندانه مالی و چشم انداز اروپایی برای کشورمولداوی، اظهار داشت، اتحادیه اوپا این امکان را به ما می دهد که با حمایت شرکای خود در بروکسل سریع تر در مسیر «تحولات دموکراتیک» قدم برداریم.

تمام این خیال پردازی ها، در پس زمینه سقوط مهلک اقتصاد مولداوی برجسته می شود. در سال گذشته تعرفه گاز و برق در این کشور به میزان قابل توجهی افزایش یافت. با توجه به این واقعیت که روسیه، علی رغم تبلیغات هیستیریک ضد روسی حاکمان مولداوی، عرضه گاز و برق را با شرایط نسبتاً مطلوب در مقایسه با قیمت های اروپایی، ادامه داده است.

در عین حال، اپوزیسیون دولت مولداوی، دور جدیدی از تظاهرات گسترده ضد دولتی در کیشینف، پایتخت را تا پاییز آینده پیش بینی می کند. در همین زمینه ایگور دودون، رئیس جمهور سابق مولداوی گفت، ما در دوران بسیار سختی قرار داریم، شهروندان ما در شرایط بسیار دشواری زندگی می کنند. امکان دارد وضعیتی پدید آید که مردم در گیر حوادثی غیر قابل پیش‌ بینی شوند. وی یاد آوری کرد، من فکر می کنم، زمان جوشش حوادث اجتماعی در فصل پاییز رخ خواهد داد. یعنی «طوفانی کامل» ( در آخرین خبرها آمده است که ایگور دودون، تحت بازداشت خانگی قرار گرفته است).

با وجود چنین مشکلاتی رئیس جمهور مولداوی در مقابل نمایندگان اروپایی میگوید: «عضویت مولداوی در اتحادیه اروپا مانند نوری در پایان تونلی است که از آینده «روشنی» خبر می دهد. ما یک کشور اروپایی، با یک زبان اروپایی، یک تاریخ اروپایی و یک سیستم سیاسی اروپایی هستیم. حد اقل یک سوم جمعیت ما از قبل شهروندان اتحادیه اروپا می باشند»!.

صحبت های خانم ساندو، رئیس دولت مولداوی درست است. همین یک سوم، شهروندان رومانی همسایه هستند، مانند خود مایا ساندو ( شهروند رومانی و ایالات متحده) و تقریباً همه اعضای کابینه ایشان اما در اینجا یک سوال منطقی مطرح می شود: چرا اتحادیه اروپا به دو کشور رومانیایی نیاز دارد؟ تنها منطق برای حمایت از ایده حرکت مولداوی «مدرن» به سمت اتحادیه اروپا، تبدیل این کشور فقیر به بخشی از کشورهمسایه و قرار گرفتن در کنار اوکراین، یعنی یک حاکمیت ضد روسی دیگر، با چشم انداز تشدید درگیری ترانس نیستریاست. وضعیتی که در واقع مانعی جدی برای حضور نظامی روسیه، در ترانس نیستریا و گردانی از حافظان صلح این کشور، تحت دستور سازمان همکاری و امنیت جمعی است. در تئوری، سازمان امنیت جمعی میتواند مأموریت صلح بانی خود را در این کشور لغو کند و به وظایف خود پایان دهد اما سرانجام، پایان دادن به ماموریت نیروی حافظ صلح، کاملاً به تصمیمات رهبری ارشد نظامی- سیاسی روسیه بستگی خواهد داشت.

+++

در ادامه رویداد های مولداوی، اخیرا روزنامه گاردین چاپ لندن، می نویسد، روز 21ماه مه «لیز تراس»، وزیر امور خارجه انگلستان گفت:« لندن قرار است مذاکراتی را با متحدان خود، در مورد ارسال سلاح به مولداوی آغاز کند تا ارتش این کشور بر اساس استاندارد های ناتو مجهز شود. هر چند مولداوی عضو بلوک نظامی ناتو نیست اما این کشور می‌تواند پس از اوکراین به هدف بعدی پوتین تبدیل شود».

مسئول وزارت امور خارجه بریتانیا، چنین اظهاراتی را در ارتباط با وخامت اوضاع امنیتی در مولداوی و ترانس‌ نیستریا بیان کرد. در ادامه خانم وزیر،ابراز نگرانی کرد که مولداوی ممکن است به درگیری های اوکراین کشیده شود.

در عین حال، بریتانیا، ایالات متحده، فرانسه و آلمان، در حال مذاکره هستند که آیا باید نوعی ضمانت امنیتی
برای اوکراین در نظر بگیرند تا بتوانند به حمایت از کیف، ادامه دهند یا نه؟...

لیز تراس، در بخش دیگری از صحبت‌های خود می گوید:« ما در حال حاضر مشغول کار بر روی یک کمیسیون مشترک با اوکراین و لهستان هستیم تا قدرت دفاعی اوکراین را تقویت و مدرن‌ سازی کنیم ( بخوان الحاق بخشی از اوکراین به لهستان) و این کشور را به استانداردهای ناتو برسانیم. بنابراین، ما باید چشم اندازی را مورد ارزیابی قرار دهیم تا متوجه شویم نیاز های دفاعی اوکراینی ها در چه زمینه‌ هایی خواهد بود. در این رابطه، این سوال مطرح می شود: چگونه می توان این روند را در زمان خود حفظ کرد؟ چگونه می توانیم اطمینان حاصل کنیم که اوکراین همیشه می تواند از خود دفاع کند، چگونه می توانیم به چنین تضمینی دست یابیم؟ در اینجا مواردی وجود دارندکه ما باید روی آن تامل کنیم. همین امر در مورد سایر کشورهای آسیب پذیر مانند مولداوی نیز صدق می کند. با توجه به اینکه یک بار دیگر تهدید روسیه می‌تواند جامع‌ تر باشد».

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده