تهران- سهراب بیات

انباشت نارضایتی های مردم از سیاست های حکومتی در عرصه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در دهه های اخیر و عدم پاسخگویی حکومت به خواست های بحق مردم, جامعه ایران را در آستانه یک انفجار بزرگ قرار داده است. جنبش کنونی، تنها آغازی بر انفجارهای اجتماعی آینده است. خشم همگانی از فساد, تبعیض, اختلاس های میلیاردی، چپاول اموال عمومی تحت نام خصوصی سازی، تورم افسار گسیخته و فقر و بیکاری, ایران را به بشکه باروتی در آورده که هر لحظه می تواند منفجر شود. بطوری که حتی اگر اعتراضات کنونی هم باسرکوب برای مدت کوتاهی خاموش شود به طور قطع در آینده نزدیک با هر حادثه یا بهانه مردم خشمگین  نیرومندتر و گسترده تر  به خیابان های کشور سرازیر خواهد شد. در تمام این سالها تصور جمهوری اسلامی بر این اساس بوده است که با پیشگیری از سازماندهی و تشکل یابی جامعه می توان سیاست های خود را پیش برد و با سرکوب، خواسته های معترضان را به فراموشی سپرد. در حالی که نارضایتی با سرکوب ازبین نمی رود و از سطح به عمق رفته و در اعماق جامعه خشم و نفرت را افزایش می دهد و شکاف حکومت و مردم را عمیق تر می کند. هیاهو در مورد جنبش های بدون رهبر و سازمان و برنامه و باصطلاح افقی در سالهای گذشته توانست بسیاری از کنشگران و علاقه مندان به اصلاح جامعه و کشور را در شبکه های اجتماعی سرگرم و به عنوان مکمل سرکوب فیزیکی نقشی مخرب در عدم سازمان یابی خواست های مردمی ایفا کند. با شروع اعتراضات ماه گذشته بر علیه حجاب اجباری و گسترش سریع آن به تظاهرات برای همه خواسته های تلمبار شده و سرکوب شده سالهای اخیر جامعه و حکومت در برابر وضعیتی آشفته و مبهم قرار گرفت و آسیب های ناشی از نبودن برنامه رهبری و مهمتر از همه تشکیلات در اعتراضات جاری بر همگان آشکار شد. سیر رویدادهای جاری به حکومت و همه کنشگران اجتماعی کشور نقش بی بدیل تشکیلات در مبارزات اجتماعی  را یادآوری کرد و نشان داد که جنبش بدون سازمان و برنامه چگونه و به چه سادگی می تواند به ابزار دست دشمنان کشور و فرصت طلبان و در راستای تخریب کشور بکار گرفته شود.

به نظر می رسد کسانی در حکومت به درستی دریافته اند که ادامه  راه کنونی ناممکن و انجام تغییراتی در شیوه حکمرانی ضروری است. البته سیاست های متضاد چند هفته اخیر حکومت در برخورد با معترضان و مردم نشان می دهد که در مورد دامنه و عمق تغییرات ضروری در میان حکومتگران اجماعی وجود ندارد. از یک سو حکومت مردم و معترضان را دعوت به گفتگو می کند و نماینده خود را برای شنیدن اعتراض به دانشگاه ها می فرستد و یا از تریبون های رسمی, مردم را به گفتگو دعوت می کند و از سوی دیگر تحت عنوان  «بازداشت پیشگیرانه»، فعالان صنفی- سیاس-, دانشجویی و روزنامه نگاران  را دستگیر و زندانی می کند. در نتیجه وقتی که برای نمونه سخنگوی دولت به دانشگاه می رود تا با دانشجویان «گفتگو» کند با جمعیتی پراکنده و بی شکل و بدون نماینده مشخص و معین روبرو می شود که فریادکنان او را از خود می رانند. در حالی که اگر واقعا قصد گفتگویی در کار است، در گام نخست باید فعالان صنفی و سیاسی را که نمایندگان «بالقوه» معترضان هستند از زندان آزاد کرد تا در آرامش گفتگو شکل بگیرد. حکومت باید تاکنون درک کرده باشد که ادامه مسیر گذشته دیگر امکانپذیر نیست و نمی توان به شیوه گذشته حکومت کرد و مردم نیز حاضر نیستند که به شیوه گذشته بر آنها حکومت شود. سرکوب و موکول کردن مطالبات مردم به آینده نیز راه به جایی نخواهد برد. همچنین حکومت باید درک کند که جنبش کنونی بر علیه حجاب اجباری تنها پیش لرزه های زلزله بزرگی بود که در راه است. سیاست های سه دهه گذشته حکومت که با هدایت صندوق بین المللی پول و بانک جهانی و بر خلاف اصول صریح قانون اساسی اجرا شده میوه های تلخ خود را به بار آورده است. تورم افسار گسیخته، اختلاس های نجومی، بیکاری گسترده، سقوط اکثریت مردم به زیر خط فقر در پیوند با انواع فساد و نبعیض ها و «خودی» و «غیر خودی»  کشور ما را به مرز یک انفجار بزرگ رسانده است. اراده به تغییر در چامعه شکل گرفته است و تمام شواهد تاریخی نشان می دهد که جامعه در شرایطی مشابه وضعیت کنونی در ایران از خواست خود عقب نشینی نخواهد کرد. اگر هنوز در حکومت درایتی وجود دارد لازم است که به سرعت دست به اصلاحات عمیق اجتماعی و اقتصادی بزند. با رفع حصر و آزادی زندانیان سیاسی و صنفی و حمایت از شکل گیری تشکل های سیاسی و صنفی, پلی بر روی دره عمیق بی اعتمادی میان حکومت و مردم بزند و راه گفتگو  با آنها را باز کند و با برچیدن بانک های خصوصی و مهار مافیاهای اقتصادی در بخش های مختلف و کوتاه کردن دست دزدان از منابع عمومی و محاکمه غارتگران, چشم انداز روشنی  را از تغییرات واقعی بگشاید.

از  سوی دیگر جامعه نمی تواند منتظر اقدامات حکومتی بشود. اگر نیروهای دلسوز در حکومت به دلیل گرفتار شدن در چنبره نفوذی های بیگانه و دشمنان کشور که در تمام ارکان تصمیم گیری لانه کرده اند نتوانند حکومت را به انجام اصلاحات بنیادین سیاسی و اقتصادی وتقویت سازمانیابی جنبش مردم  وادار کنند و یا به دلیل کوته بینی و منافع شخصی خطرات پیش روی را دست کم بگیرند وظیفه افراد و نیروهای میهن دوست کشور است که در زمان باقی مانده به سازماندهی مردم بپردازند.                                                                                                          

اهمیت سازماندهی و تشکیلات در جنبش های اجتماعی به  همان اندازه که برای جنبش مهم است برای خود حکومت نیز اهمیت دارد زیرا به این ترتیب از گرفتار کردن خود و جامعه در یک شورش کور جلوگیری می کند.

هیچ چیز نمی تواند جایگزین سازمان و تشکیلات برای یک جنبش اجتماعی بشود. جنبش بدون تشکیلات یا بوسیله فرصت طلبان و ماجراجویان به بیراهه می رود و ویرانی به بار می آورد و یا آلت دست طمعکاران بین المللی قرار می گیرد و در جهت منافع آنان بکار گرفته می شود. خوشبختانه میهن ما از این بابت بسیار غنی است و سنت کار نوین تشکیلاتی در آن فراز و فرود های  بیشماری داشته است که می تواند با خلاقیت و ابتکار به روز رسانی شود و در خدمت جنبش ترقیخواهانه مردم قرار گیرد. درخشان ترین نمونه آن تشکیل سازمان «نوید» در اوج دیکتاتوری شاه در دهه پنجاه بود که توانست تا زمان انقلاب با انتشار هفته نامه ای منظم به همین نام در کشور فعالیت کند. نگاهی به تشکل های موجود در سالهای اخیر نظیر سندیکاهای اتوبوسرانی تهران، نیشکر هفت تپه، صنایع فولاد اهواز و یا انجمن های صنفی معلمان و دستاوردهای آنها  نشان دهنده اهمیت و نقش کلیدی تشکیلات در مبارزات اجتماعی است که می توانند با خواست های مشخص به میدان بیایند و رهبران و سخنگویان راستین خود  را عرضه کنند و خواست های خود را به کرسی بنشانند .

 تا پیش از انقلاب تنها در تهران و چند شهر بزرگ کشور دانشگاه وجود داشت و بسیاری از مراکز استان ها نیز فاقد دانشگاه بودند و به همین دلیل هم تعداد دانشجویان بسیار ناچیز بود. با این همه در آن سالها جنبش دانشجویی به رغم اختناق و سرکوب به دلیل آگاهی از نقش «وجود تشکیلات» در مبارزات اجتماعی توانست سازمانهای ویژه خویش را بوجود بیاورد و از این طریق ارتباط های تنگاتنگی را در میان دانشگا ههای مختلف کشور ایجاد کند. این تجربه می تواند به کار گرفته شود.  هم اکنون در بیشتر شهرهای بزرگ کشور دانشگاهها و مراکز آموزشی عالی وجود دارد که بیش از دو میلیون دانشجو را در خود جای داده اند. خاستگاه این دانشجویان از طبقات مختلف جامعه است. در صورتی که این دانشجویان تشکل های خود را بوجود آورند و فراتر از آن  با سایر طبقات و اقشار جامعه و بویژه طبقه کارگر و سایر مزد بگیران جامعه پیوند بر قرار کنند و از آنها بیاموزند و بیاموزانند و در تشکیل سندیکا و تشکل های صنفی و اجتماعی به آنان یاری رسانند می توانند به عنوان حلقه رابط میان اقشار و طبقات مختلف در مبارزات جاری و آینده کشور نقشی تاریخی ایفا کنند.

همانگونه که اشاره شد، تشکل و سازمان یابی جنبش اعتراضی ایران به سود حکومت نیز هست زیرا امپریالیسم جهانی به رهبری آمریکا و کشورهای عضو ناتو که در چالشی جدی در اکراین قرار گرفته اند بشدت با نزدیکی ایران به چین و روسیه نگرانند و قدرت نظامی دفاعی بومی کشور را هم بر نمی تابند و به همین دلیل سازمان یابی آگاهانه جنبش هم برای اصلاح اشتباهات حکومتی است و هم می تواند ضامن استقلال کشور و مقابله با خطر خارجی باشد. نباید اجازه داد امپریالیسم بر موج اعتراضات مردم ایران سوار شود و با گسیل سیل مزدوران و حقوق بگیران خود به نام کارشناس و تحلیلگر به  تلویزیون های سه قلوی لندنی و با استفاده از سایر ابزارها، مانند شورای حقوق بشر و سایر نهادهای تحت کنترل خود، رهبری و هدایت مبارزات مردم ایران را بدست بگیرد.

غرب می کوشد به جنبش اعتراضی ایران چنین وانمود کند که با دور شدن ایران از چین و روسیه، بحران های ایران حل می شود. غرب خلع سلاح اتمی و موشکی و صرفنظر کردن ایران از نفوذ منطقه ای را راه نجات ایران از بحران اقتصادی و سیاسی تبلیغ می کند و این در حالی است که بی وقفه راه را برای حمله نظامی و تکه پاره کردن کشور هموار می کند. برای  دستیابی به این هدف غرب به کمک تلویزیون های  فارسی زبانی که از لندن برنامه پخش می کنند از یکسو و ارتجاع سرکوبگر داخلی از سوی دیگر ایران را به سوی یک فاجعه هدایت می کنند. وظیفه نیروهای ملی و سازمان های مردم نهاد افشای این سناریو و آگاه سازی مردم و تقویت سازمان های موجود و ایجاد سازمان های نوین است و بالا بردن کیفیت جنبش اعتراضی است!

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده