روسیه برای پیروزی

راه حلی جز بازگشت

به گذشته ندارد!

والنتین کاساتونوف پروفسور، دکتر علوم اقتصادی

ساویتسکایا راسیا- آزاده اسفندیاری

بسیج اقتصادی را باید استفاده کامل از منابع موجود و افزایش مستمر آنها، مطابق با اهداف طولانی مدت تعیین شده دانست. منابع اصلی اقتصادی عبارتند از: نیروی انسانی (کار)، طبیعت، صنعت (دارایی های ثابت)، علم، فن و مالی. من با جزئیات بیشتری درباره نوع اول یعنی نیروی کار توضیح خواهم داد. این که بدون به کارگیری نیروی کار، احیای منابع طبیعی یا صنعتی و یا دیگر امکانات اقتصادی امکان پذیر نیست.
بسیج منابع کار، موارد زیر را شامل می شود:

1) مشارکت در فعالیت های کاری کل جمعیت توانمند،

2) آموزش پیشرفته و بروز کارکنان از طریق آموزش در حین کار.

 3) افزایش طول روز کاری و سایر اقدامات جهت افزایش استانداردهای کار، برای دوره رژیم بسیج کشور.
بیش از سه دهه است که فدراسیون روسیه وارد ریل های سیستم سرمایه داری شده است (به طور رسمی، این مدل سازمان اجتماعی «اقتصاد بازار» یا «سیستم شرکت آزاد» نامیده می شود). از آنجایی که این سیستم سرمایه داری است، پس بیکاری، کم کاری جمعیت، به یکی از ویژگی های ضروری نظم اجتماعی جدید تبدیل شده است. در ماه ژانویه سال 1992 تنها 0.1 درصد از ساکنان فعال اقتصادی کشور بیکار بودند. این رقم تا اوائل سال 96 به 3.7 درصد رسید. با این حال، نرخ بیکاری در روسیه در ماه مارس 1996 به 8.5٪ (یا 6.2 میلیون نفر) رسید. حداکثر نرخ بیکاری در روسیه در سال 1999 به ثبت رسید که 13 درصد از جمعیت فعال اقتصادی بود.

سال 2010 در روسیه سال مبارزه با بیکاری نامگذاری شد. برنامه ها و قوانین مختلفی با هدف کاهش بیکاری تصویب گردید، اما موفقیت چشمگیری به دست نیامد. برای سال 2021، متوسط نرخ بیکاری سالانه در روسیه 3630.5 هزار نفر یا 4.84 درصد از جمعیت در سن کار بوده است. ارقام نسبتاً مشروط هستند، زیرا اشتغال در سایه و بیکاری پنهان نیز وجود دارد.

تجربه جنگ های جهانی نشان می دهد که در کشورهای سرمایه داری، با وجود بیکاری مزمن، اقدامات بسیج کارگری انجام شده است. به کار گیری انبوه سربازان، جهت خدمت سربازی، باعث کمبود نیروی کار در تولید و سایر بخش های اقتصاد گردید. دستورات نظامی شدت یافتند و گاهی اوقات کار، نه تنها به دو شیفت کاری، بلکه حتی به سه شیفت کاری انجامید. اقداماتی برای مشارکت دادن زنان و جوانان، حتی کودکان بزرگتر نیز به کار گرفته شدند.

نمونه بارز چنین بسیج کارگری، توسط آمریکا در طول جنگ جهانی دوم عملی گردید. به گفته فرانکلین روزولت (رئیس جمهور وقت)، فداکاری غیرنظامیانی که در پشت خطوط برای پیروزی کار می کردند، کمتر از قهرمانی سربازان در جبهه های جنگ اهمیت نداشت. رزی پرچین ( زن ممتاز کار در کارخانه)، تصویر جمعی از زنان آمریکایی، در طول جنگ جهانی دوم به نماد کارگر آمریکایی معرفی شد. اهمیت اقتصادی و وزن آنها در جامعه رشد چشمگیری داشته است. اگر قبل از جنگ، بیشتر زنان آمریکایی خانه دار بودند، پس از خاتمه جنگ، کار زنان در کنار مردان به یک روال اجتماعی در ایالات متحده منجر شد.
در آمریکا، کار کودکان پیش از جنگ ممنوع بود، اما پس از ورود این کشور به جنگ، قوانین کار کودکان تغییر کرد و نوجوانان وارد فعالیت تولیدی شدند. بین سالهای 1940 و 1944، تعداد کارگران زیر 19 سال به 1.9 میلیون نفر افزایش یافت.

طبق آمار آمریکا، در سال 1939 نرخ بیکاری در ایالات متحده 17.2 درصد بود. رکود بزرگ همچنان ادامه داشت. بیکاری با وجود برنامه کارهای عمومی در سال 1941 به 9.9 درصد کاهش یافت. سپس، در نتیجه اقدامات هدفمند دولت روزولت، در مورد بسیج کارگری، بیکاری به سرعت شروع به کاهش کرد. تنها رژیم بسیج، در نیمه دوم سال 1945 لغو شد. در سال 1946، نرخ بیکاری به 3.9٪ افزایش یافت.

با این حال، در آمریکا بسیج کار، در مقایسه با بسیج در اتحاد جماهیر شوروی، که خیلی زود تر از شروع جنگ عملی شده بود، قابل مقایسه نیست. برنامه بلشویکی به طور مستقیم الزام کار را برای کل جمعیت توانمند کشور فراهم کرد. قانون اساسی «روسیه شوروی» در سال 1918 حاوی ماده ای بود که همه شهروندان جمهوری را ملزم به کار می کرد: «جمهوری فدراتیو روسیه شوروی سوسیالیستی، کار را به عنوان وظیفه همه شهروندان جمهوری با این شعاراعلام میکند: کسی که کار نمی کند، حق خوردن ندارد!» (ماده 18)... در باره چگونگی سازماندهی بسیج، طی سال‌های جنگ بزرگ میهنی (جنگ جهانی دوم) توضیح این است که اصل 12 قانون اساسی سال 1936 می گوید: «کار در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بر اساس اصل «کسی که کار نمی کند نباید غذا بخورد» وظیفه و یک امر افتخار آمیز برای هر شهروند توانمند است. اصل سوسیالیسم در اتحاد جماهیر شوروی بدین گونه اجرا می شود: «از هرکس به اندازه توانش و به هرکس به اندازه کارش». با این حال، در شرایط زمان جنگ، این امر کفایت نمی کرد. لازم بود اراده فرد برای انتخاب آزادانه و تغییر محل کار خود محدود شود، برای افزایش بهره وری نیروی کار، با تشدید رژیم کاری، اقداماتی برای بهبود صلاحیت های حرفه ای (مستقیما در محل کار - با کمک مربیان) انجام شد. مسئولیت تخلف از انضباط کار و ازدواج در زمان کار، تغییر سقف سنی مشمولان بسیج کارگری و غیره معین گردید. قبلاً با فرمان هیئت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی در تاریخ 22 ژوئن 1941 «درباره حکومت نظامی»، مقامات نظامی در مناطق تحت کنترل خود مجاز بودند که جمعیت غیرنظامی را در کارهای دفاعی و حفاظت از ارتباطات دعوت کرده تا خود را معرفی کنند. احکام بعدی هیئت رئیسه نیروهای مسلح اتحاد جماهیر شوروی، تعطیلات عادی را لغو کرد. قبلاً در سال 1941، یک روز کاری 11 ساعته معین شد، اضافه کاری حتی برای افراد زیر 16 سال مجاز بود و ممنوعیت جابجایی از یک محل کار به محل دیگر وضع گردید.

روز 22 ماه ژوئیه سال 1941، فرمان هیأت رئیسه شورای عالی «در مورد بسیج جمعیت شهری توانمند برای کار در تولید و ساخت و ساز برای دوران جنگ» صادر شد. کارمندان به شرکت ها و سازمان ها فراخوانده شدند. مردان از 16 تا 55 سال و زنان از 16 تا 45 سال. آموزش دانش آموزان مدارس برای کار در کارخانه و مدارس حرفه ای و راه آهن الزامی شد. زنان دارای فرزند زیر 8 سال، دانشجویان موسسات آموزش عالی و متوسطه از بسیج کارگری معاف شدند.

حاکمیت بر اثر ضرورت، مقررات بعدی رژیم بسیج کارگری را تشدید کرد. بنابراین، پس از شش ماه، فرمان شورای کمیسرهای خلق  اتحاد جماهیر شوروی در 10 اوت 1942 در باره روش خدمت کار در زمان جنگ تصویب شد که مفهوم جدیدی از «خدمات کار» را معرفی کرد. تحت رژیم اجباری کارگری، جمعیت برای فعالیت‌های برداشت موقت و فصلی، کار در انبارها و کارخانه‌های مربوط به سبزیجات و کار جهت تعمیر جاده بسیج می‌شد. قابل ذکر است که سن سربازی برای جبهه کارگری به 50 سال افزایش و سن فرزندان تحت حضانت مادر، در زمان بسیج کارگری، از 8 سال به 4 سال کاهش یافت. نقض هنجارهای بسیج کارگری مستلزم مسئولیت کیفری بود.

زندانیان و شهروندان در دسته های «غیرقابل اعتماد» یک ذخیره بزرگ کارگری بودند. از این میان، در طول جنگ بزرگ میهنی، گروه های کارگری موقت در قالب گردان های کارگری و ارتش های کارگری ایجاد شد که در سیستم НКВД (تشکیلات امنیتی) اتحاد جماهیر شوروی گنجانده شد. شهروندان خارجی «غیر قابل اعتماد» که از نژاد آلمانی، فنلاندی، رومانیایی، مجارستانی، ایتالیایی بودند، ملزم به استخدام اجباری شدند...
+++

حال برگردیم به وضعیت روسیه امروز. نهمین ماه از عملیات نظامی ویژه در حال سپری شدن است، اما متاسفانه تاکنون هیچ نشانه ای از بسیج کارگری در فدراسیون روسیه دیده نمی شود.

هیچ یک از اسناد ارانه شده که پس از 24 فوریه (آغاز عملیات ویژه) در فدراسیون روسیه تصویب شد از مفاهیم «بسیج کارگری» و «خدمات کار» نشانی ندارند. تنها سند ارائه شده، اشاره به بسیج کارگری، فرمان دولت فدراسیون روسیه، روز 1 اوت 2022 شماره 1365 «در مورد ویژگی های مقررات قانونی روابط کار، در سازمان های فردی، بخش های ساختاری آنها و در تأسیسات تولیدی فردی است». بر اساس این سند، در برخی از سازمان های مجتمع نظامی- صنعتی، در زیرمجموعه های ساختاری آنها و در واحدهای تولیدی فردی که در چارچوب دستور دفاع ملی درگیر اجرای دستورات دولتی هستند، مجاز  هستند کارکنان را به اضافه کاری بدون رضایت آنها در طول سال ملزم کنند. مدت زمان استراحت هفتگی بدون وقفه باید حداقل 24 ساعت باشد. فراخواندن کارمند از مرخصی بدون رضایت وی مجاز است مشروط بر اینکه حداکثر تا 3 روز این امر ابلاغ شود. بکارگیری کارمندان در تعطیلات آخر هفته و غیر کاری، بدون رضایت آنان در ازای پرداخت حداقل دو برابر بلامانع است.
این واقعیت که هیچ بسیج کارگری واقعی در کشور وجود ندارد مستند می باشد. بر اساس آمار، متوسط نرخ بیکاری در کشور در دوره سه ماهه دسامبر 2021 تا ماه فوریه 2022  بالغ بر 3191.8 هزار نفر بوده است. آخرین آمار: برای دوره سه ماهه ژوئن تا آگوست 2022 – آمار 2900.6 هزار نفر را نشان می دهد. همانطور که می بینیم، تعداد بیکاران در طول شش ماه 9.4٪ کاهش یافته که اساساً این رقم ناچیزی است!

من در یکی از مقالات خود نوشتم که استفاده از ظرفیت بسیاری از تاسیسات مهم صنعتی استراتژیک در سطح غیر قابل قبولی پایین است. به عنوان مثال، تولید در کارخانه تولید موتورهای الکتریکی، سال گذشته تنها 32 درصد بود. بلبرینگ - 22٪؛ ماشین ابزار - 26٪. برای احیای نیروهای بیکار نیاز به امکانات کار است و امروز در کشور مازاد بر آنها وجود دارد.

بنابراین، اقتصاد روسیه در برابر تهدیدهای خارجی به شدت آسیب‌ پذیر است. از یک سو، ما شاهد تاسیسات تولیدی غول‌ پیکری هستیم که در حالت تعطیلی مداوم هستند. از سوی دیگر، تعداد عظیمی از کارگران آزاد در کشور وجود دارند. اگر این دو منبع اساسی اقتصادی را با هم ترکیب کنیم، معجزه احیای اقتصادی روسیه فراهم خواهد گشت و برای اینکه تحولی صورت بگیرد، تصمیم مسئولان برای انجام یک بسیج عمومی اقتصادی ضرورت حتمی دارد.

https://sovross.ru/articles/2337/58824

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده