اوکراین کشوری در اروپای شرقی است. این کشور از شرق با روسیه؛ در شمال با
بلاروس؛ از غرب با لهستان، اسلواکی و مجارستان؛ از جنوب غربی با رومانی و
مولداوی هممرز است و در جنوب آن دریای سیاه و دریای آزوف قرار دارند و
پایتخت آن شهر کیف و زبان رسمی آن زبان اوکراینی است، زبانی که بسیار به
روسی نزدیک است و بخش شرقی آن زبان روسی زبان اصلی مردم است.
اوکراین از ۲۴ استان تشکیل شده است و دارای یک بخش خودمختار (کریمه) بود
که در یک رفراندوم به روسیه ملحق شد. پس از فروپاشی اتحاد شوروی، اوکراین
بعد از روسیه دارای بزرگترین ارتش در اروپاست.
با شروع جنگ جهانی دوم این کشور از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۴ در اشغال آلمان بود. در
جریان جنگ دوم جهانی و افتادن اوکراین بدست هیتلر، یک حکومت فاشیستی در
اوکراین تشکیل شد که رهبر آن "باندرا" نام داشت و اکنون در اوکراین نئونازی
ها و فاشیست های نوین نیز باندرا را رهبر و الگوی خود میدانند. دولت فاشیست
اوکراین پس از افتادن بدست آلمان هیتلری حتی تقاضای سلاح و مهمات جهت
جنگیدن با ارتش سرخ شد.
پس از فروپاشی شوروی، اقتصاد آن کشور به سمت مالکیت خصوصی و بازار آزاد
حرکت کرد و فساد و غارت دولتی و فقر مردم آغاز شد و اقتصاد اوکراین دوران
فلاکت را آغاز کرد. تورم سرسامآور اعتماد به پول ملی را از بین برد و حتی
گاهی معاملات به شکل پایاپای انجام میشد. برای مثال در سال ۱۹۹۳ قیمتها
بیش از ۱۰۰ برابر شدند. یک همبرگر که در آغاز سال ۱ کوپن (واحد پول پیشین
اوکراین) قیمت داشت در پایان همان سال ۱۰۱ کوپن شده بود. سال بعد یعنی سال
۱۹۹۴ رشد اقتصادی این کشور منفی ۲۲ در صد شد.
در سال ۱۹۹۴ و در اوج فلاکت اقتصادی مردم به پای صندوق رای رفتند و لئونید
کوچما را به عنوان دومین رئیسجمهور اوکراین برگزیدند. او به زبان اوکراینی
صحبت نمیکرد و با اکثریت قاطع آرای مردم نیمه شرقی اوکراین که عموماً روس
تبار هستند انتخاب شد ولی مجموعه اقدامات او باعث شد که پنج سال بعد در
نیمه غربی اوکراین هم اکثریت بالایی بدست آورد و دو دوره به ریاست جمهوری
انتخاب شود. او که طرفدار مناسبات با روسیه بود و روابط نزدیکی با روسیه
برقرار کرده بود، اقدامات بسیار مؤثری در صحنه سیاست و اقتصاد اوکراین شروع
کرد که بهطور خلاصه عبارتند از:
کاهش کسری بودجه از ۱۳٪ به ۵٪
کاهش استقراض از بانک مرکزی از ۱۲٪ به ۲٪
انتشار اوراق قرضه داخلی و وام گرفتن از دولتهای خارجی
و در نهایت پس از اصلاحات زیاد، حذف ۵ صفر از پول ملی
معرفی گریونا به عنوان واحد پول جدید
این اقدامات کمکم نتیجه داد و ترمز تورم کشیده شد. کوچما در دومین دوره
ریاست جمهوری اش توانست رشد اقتصادی را به اوکراین بازگرداند.
او موفق شد از پیوندهای عمیق اقتصادی اوکراین و روسیه به نفع کشورش استفاده
کند. پس از آن اوکراین توانست با تکیه بر منابع کشاورزی، معادن غنی و
بازسازی صنایع به جای مانده از قبل، برای یک دهه رشد اقتصادی قابل قبولی را
نگه دارد. اما بتدریج چند خیز انقلاب رنگی در اوکراین سازمان داده شد که در
نهایت و با کمک ناتو و اسرائیل منجر به ریاست جمهوری زلنسکی شد.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اوکراین صاحب ۷۸۰٫۰۰۰ سرباز در خاک خود
و سومین زرادخانه تسلیحات هستهای در جهان شد. در ماه مه۱۹۹۲ در حالی که
اوکراین با تحویل تسلیحات هستهای خود به روسیه برای دفن موافقت کرده بود،
پیمان کاهش سلاحها را امضا نمود تا به عنوان یک کشور بدون سلاح اتمی به
عضویت در پیماننامه منع گسترش سلاحهای هستهای در آید.
اوکراین پس از روسیه پهناورترین کشور اروپاست. با ذخیره وسوسه انگیزی از
معادن فلزی ارزشمند. نیمی از آهن و فولاد کل شوروی از اوکراین بدست میآمد.
چهل درصد از کل سنگ منگنز دنیا در دوران شوروی از اوکراین صادر میشد. به
این فهرست، منابع زغالسنگ، جیوه، تیتانیوم و نیکل را هم باید افزود.
اوکراین یکی از مهمترین کشورهای معدنی دنیاست که هم از نظر تنوع و هم حجم
ذخایر در دنیا کمنظیر است. گفته میشود ۸۰۰۰ معدن از ۹۰ کانی ارزشمند در
سراسر خاک اوکراین وجود دارد.
بر خلاف بیشتر کشورهای معدنی که کشاورزی خوبی ندارند اوکراین صاحب نوع
بسیار حاصلخیزی از خاک هم هست. این خاک که بنام خاک سیاه (یا سرزمین سیاه)
معروف است حاصلخیزترین خاک کره زمین است و در روسیه و کانادا نیز یافت
میشود. اوکراین صاحب یک چهارم از خاک سیاه کره زمین است. این خاک استثنایی
و حاصلخیز، یکی از سرمایههای ملی اوکراین است. کشاورزی در این خاک بدون
کود انجام میشود. کشاورزان میگویند سربازان نازی در جنگ جهانی دوم این
خاک را با خود به آلمان میبردند.
موقعیت ژئوپولتیک اوکراین هم برای غرب، بینظیر است. مرزهای اوکراین تنها
۶۰۰ کیلومتر تا مسکو فاصله دارند. در زمان جنگ سرد رسیدن پای غرب به این
فاصله از قلب بلوک شرق رؤیا بود. اوکراین یکی از سرنوشت سازترین حلقههای
غرب در زنجیره محاصره روسیه است.
علاوه بر همه این امتیازات بالقوه، اوکراین گلوگاه انرژی اروپا هم هست. ۲۵
کشور اروپایی، واردکننده گاز از روسیه هستند و همه خط لولهها به جز یکی از
خاک اوکراین میگذرند. این یعنی اوکراین گلوگاه درآمد گازی روسیه نیز هست.
اتحادیه اروپا تقریباً ۱۸٫۷ تریلیون فوت مکعب گاز در سال مصرف میکند که
۱۶٪ آن از خاک اوکراین ترانزیت میشود. پس عجیب نیست که این کشور تا این
اندازه مهم است و همین اهمیت است که ناتو با تمام قدرت وارد جنگ اوکراین
علیه روسیه شده است.
اوکراین با ۶۰۳٫۵۵۰ کیلومتر مربع مساحت و ۲٬۷۸۲ کیلومتر خط ساحلی چهل و
چهارمین کشور بزرگ جهان و پس از روسیه دومین کشور وسیع در اروپا است.
این کشور از زمینهای مسطح و دشتهای حاصلخیز (یا استپ) تشکیل شدهاست که
از میان آنها رودخانههایی چون دنیپر، سورسکی دونتس، دنیستر و بوگ جنوبی
میگذرند و به دریای سیاه و دریای کوچک آزوف منتهی میشوند. در جنوب غربی
اوکراین دلتای رود دانوب در مرز این کشور با رومانی قرار گرفتهاست. تنها
کوههای این کشور بخشی از رشته کوههای کارپات میباشد که بلندترین نقطه آن
در اوکراین، کوه هورلا است که ۲٬۰۶۱ متر ارتفاع دارد و در شبه جزیره کریمه
نیز رشته کوههای کریمه تا ساحل جنوبی کریمه امتداد دارد.
در زمان شوروی، اقتصاد اوکراین دومین اقتصاد بزرگ اتحاد جماهیر شوروی بود و
یک بخش صنعتی و کشاورزی مهم به حساب میآمد.[۱۹] پس از فروپاشی شوروی، نظام
اقتصاد با برنامه این کشور به سمت یک اقتصاد بازاری تغییر کرد که روند این
انتقال برای اکثریت جامعه فقر را به همراه آورد. پس از فروپاشی شوروی
اقتصاد اوکراین به شدت محدود شده و زندگی روزانه برای یک فرد معمولی که در
اوکراین زندگی میکرد بسیار دشوار شد. تعداد قابل توجهی از روستاییان
بوسیلهٔ غذایی که خودشان میکاشتند زندگی میکردند، برخی نیز دو یا چند شغل
داشتند و از طریق مبادله کالا با کالا، مایحتاج اولیهشان را تهیه
میکردند.
در زمان اتحاد شوروی تمام شهروندان اوکراینی از تحصیل رایگان برخوردار
بودند.
اوکراین دارای دانشگاههای بسیار زیاد و تنوع رشته بسیار زیاد است و
رشتههایی مانند مکانیک، برق کاملاً کاربردی و هدفمند تدریس میشود،
دانشگاههای اوکراین دارای امکانات کامل و با تکنولوژی روسی و به سبک روسی
کلیه رشتهها تدریس میشد
جمعیت این کشور بالغ بر ۴۳٫۷ میلیون نفر میباشد. بیشتر نواحی صنعتی در شرق
و جنوب شرقی اوکراین واقع شدهاند، که اکنون و درجریان تشکیل دو جمهوری خود
مختار دونتسک و لوکانسک و آزاد شدن استان خرسون عملا متحد روسیه شده اند و
ارتش روسیه در منطقه مستقر شده است.
۷۷٫۸ در صد جمعیت اوکراین را نژاد اوکراینی و مابقی را نژادهای روس
(۱۷٫۳٪)، بلاروسی (۰٫۶٪)، مولداوی، تاتارهای کریمه (۰٫۵٪)، بلغارها (۰٫۴٪)،
مجارستانی (۰٫۳٪)، رومانیایی (۰٫۳٪)، لهستانی (۰٫۳٪)، یهودیان (۰٫۲٪)،
ارامنه (۰٫۲٪)، یونانیها (۰٫۲٪) و تاتارها (۰٫۲٪) تشکیل میدهند.
تلگرام راه توده:
https://telegram.me/rahetudeh
|