همکاری مسکو و پکن پیوسته درحال گسترش بوده است. سفر رئیس جمهور چین به روسیه فرصتی شد برای بازتعریف این همکاری استراتژیک.

"ایگور دلانو،" معاون رصدخانه فرانسوی- روسی، در مصاحبه با روزنامه اومانیته به این موضوع پرداخته و آن را تحلیل کرده است. بویژه درباره همگرایی اساسی بین چین و روسیه، در مسائل سیاسی و نظم جهانی چند قطبی.

اومانیته: سفر شی جین پینگ به روسیه چه حاصلی داشت؟

ایگور دلانو: این اولین سفر بزرگ شی جین پینگ از زمان آغاز جنگ در اوکراین و انتخاب مجدد او در 10 مارس به رهبری حزب و ریاست جمهوری است. سران دو کشور در فوریه 2022، پیش از شروع جنگ، بمناسبت بازیهای المپیک زمستانی، با یکدیگر در پکن دیدار کردند. آنها درباره اتحاد استراتژیک خود صحبت کردند. دیدار جدید فرصتی بود برای تجدید عهد و همکاری با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک جدیدی که از 24 فوریه 2022 بوجود آمده است. هدف این سفر بحث در مورد افزایش حضور ناتو در منطقه اقیانوس ارام و هند، استرالیا، بریتانیا بود که با نشست "سن دیگو" در 13 مارس چرخش جدیدی به خود گرفت. امریکا و  بریتانیا توانستند استرالیا در جهت یک اتحاد نظامی با خود بسیج کنند و برای این هدف زیردریایی های هسته ای که قرارداد 17 میلیارد دلاری آن با فرانسه بسته شده بود فسخ شده و آنها را دراختیار استرالیا گذشتند. روسیه و چین معتقدند که باید - هر کدام به شیوه‌ها و زمینه‌های مختلف - با فشار غرب روبرو شوند:  روسیه در چارچوب یک درگیری آشکار در اوکراین، چین در منطقه آسیا و اقیانوسیه.

اومانیته: آیا این دیدار نقطه عطفی در روابط دوجانبه بود؟

ایگور دلانو: با توجه به طولانی بودن این سفر برای یک رئیس جمهور، مطمئناً چنین سفر و دیداری ضرورت داشته است و بیانیه هایی که پس از دیدار و مذاکرات منتشر شد نیز همین را نشان داد. بیانیه ها نشان دهنده جنبه های مختلف این مشارکت استراتژیک تا سال 2030 بود.  به طور خلاصه، آنها یک طرح مشترک را ارائه دادند و در مورد جنبه نظامی- فنی همکاریهای خود بحث کردند. از طرف روسیه، وزیر دفاع، سرگئی شویگو و رئیس سرویس فدرال اسناد و توافقنامه ها را امضاء کرد، زیرا بخشی از توافق ها ارتباط مستقیم دارد با مانورهای نظامی مشترک، به ویژه در سواحل اقیانوس آرام. پیش از این دیدار و امضای تواقفنامه ها چین و روسیه به همراه ایران یک رزمایش دریایی مشترک در خلیج عمان برگزار کردند. بخش مهم دیگر تواقفنامه ها مربوط است به جنبه های اقتصادی، از جمله قراردادهای انرژی جدید، گره های لجستیک، سرمایه گذاری چینی ها در روسیه.

اومانیته: مفهوم همکاری استراتژیک چیست؟

ایگور دلانو: این سفر و مذاکراتی که در مسکو انجام شد بیانگر همگرایی اساسی میان دو کشور بود. در مسائل سیاسی، دو قدرت تصور مشابهی از تهدیدهای تجاوگرانه غرب دارند. پکن از نقش غرب در امور جهانی انتقاد داشت. مسکو و پکن «ذهنیت جنگ سرد» و «یکجانبه‌گرایی» را که مشخصه عملکرد غربی‌ها در مدیریت امور جهانی است و با هدایت ایالات متحده پیش برده می شود را محکوم کردند، همچنان که تحریم‌ها را در روابط بین‌الملل محکوم کردند. اسناد مبادله شده میان دو رهبر چین و روسیه نشان داد که همگرایی های بسیار قوی بین دو کشور در مورد نقش غرب و در نتیجه، در مورد آنچه که مربوط به نظم نوین جهانی دارند: جهان چند قطبی و غرب زدایی.

نتایج مذاکرات مسکو نشان داد که دو کشور مشارکت اقتصادی بسیار متراکمی با یکدیگر دارند. چین اکنون اولین شریک تجاری روسیه است. در همکاری‌های نظامی- فنی، چینی‌ها در بسیاری از زمینه‌ها خواهان نزدیکی بیشتر به روسیه هستند و این مسئله نیز در مذاکرات مسکو آشکار شد، البته هنوز کسی نمیداند که در مذاکرات دو نفره میان پوتین و شئی جین پینگ چه گذشت. آنچه ما حدس می زنیم بر مبنای بیانیه مشترکی است که رهبران دو کشور در پایان سفر رئیس جمهور چین منتشر کردند.

پس از اعلام مجهز کردن استرالیا به زیردریایی هسته‌ای، ولادیمیر پوتین در سال 2019 پیشنهاد داد  که روس‌ها با چینی‌ها برای توسعه یک سیستم هشدار اولیه برای پرتاب موشک‌های بالستیک همکاری کنند. این موضوع بسیار حساسی است که به حاکمیت چین در منطقه اقیانوس ارام و هند باز میگردد و روس ها آمادگی خود را برای این همکاری اعلام کرده بودند.

اومانیته: از زمان آغاز درگیری در اوکراین، رابطه دو کشور چگونه تکامل یافته است؟

ایگور دلانو:عدم تعادلی قبلاً در روابط بین دو اقتصاد وجود داشت. رهبران روسیه کاملاً این وضعیت را شناسایی کرده بودند و به دنبال تنوع بخشیدن به "مشارکت های آسیایی خود" به ویژه با ژاپن، کره جنوبی و ویتنام بودند. اما جنگ در اوکراین کارت‌ها را تغییر داد. چین پیوندهای خود را با ژاپن و کره جنوبی و تا حدودی با  ویتنام حفظ کرد. در جریان جنگ اوکراین، چین نشان داد که  استفاده از سلاح هسته ایست. من اطمینان دارم که همین مسئله در مذاکرات میان رهبران چین و روسیه موضوع بحث بوده است. این که از سلاح هسته‌ای نباید استفاده شود!

. Igor Delanoë : « La Chine et la Russie partagent la perception d’un Occident

menaçant » | L'Humanité (humanite.fr)

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده