راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

3 مقوله

نظام- رژیم- دولت

  

(این مقاله در ارتباط است با بحث و پیشنهاد جبهه واحد ضد دیکتاتوری که در زمان دبیراولی ایرج اسکندری تدوین و ارائه شد. در آن زمان حزب زیر بار  فشار گرایش های مائوئیستی و چریکی نرفت و بجای شعار سرنگونی و جنگ مسلحانه جبهه واحد ضد دیکتاتوری را مطرح کرد. حتی بحث رفتن شاه هم نبود بلکه بحث این بود که شاه دیکتاتوری نکند و مطابق قانون اساسی مشروطه سلطنت کند و نه حکومت. بتدریج این شعار رشد کرد و برکناری شاه مطرح شد اما باز هم بحث رفتن نظام شاهنشاهی نبود تا سال 56 و 57 که بتدریج شعار سرنگونی سلطنت مطرح شد و در آستانه انقلاب هم شعار سرنگونی نظام حتی با توسل به قیام مسلحانه )

نظام

نظام به آن برآمد اجتماعی گفته می شود که پس از جابجائی طبقاتی در یک جامعه شکل می گیرد.

معمولا این برآمد حاصل جهش های انقلابی فارغ از شکل و شیوه آن است و گاه ابعاد منطقه ای به خود می گیرد.

 قانون اساسی نظام جدید که جانشین نظام پیشین میشود برآمد این تحول و بیان کننده کیفیت نظام جدید است که آماج ها و اهداف انقلاب به پیروزی رسیده نیز در آن منعکس است.

(در کشور ما ایران، در سال 57 یک انقلاب عظیم به مفهوم دقیق و علمی آن بوقوع پیوست.  یک نظام اجتماعی سرنگون شد و نظام نوینی جانشین آن شد. قانون اساسی جمهوری اسلامی که رژیم کنونی سعی دارد کمتر از آن یاد کند، آینه اهداف آن انقلاب علیرغم کمبودها و نواقصی که در آن وجود دارد و از اعتبار آن بعنوان قامت آن می کاهد است. این قانون نام نظام را به همه محتوای مندرج در قانون اساسی، جمهوری اسلامی اعلام کرد.)

 

دولت

مجموع دستگاه اداری و اجرائی را که در کشور مستقر است دولت می گویند. دولت تنها نقش اجرائی باید داشته باشد و در چارچوب قوانین منتج از قانون اساسی باید حرکت کند. وظائف دولت در عرصه سیاست خارجی، سیاست فرهنگی و اجتماعی و سیاست های اقتصادی با توجه به مصوبات مجلس که باید منطق با قانون اساسی باشد خلاصه می شود.

 

رژیم

 

شیوه عملکرد مجموع دستگاه دولتی در کشور از رهبر تا کارمند دولت و از عالیرتیه ترین فرماندهان ارتش تا ساده ترین سربازان ... را رژیم می گویند. رژیم میتواند پیوسته متکی به آراء آزاد و فارغ از تهدید و خطر مردم باشد.

رژیم می تواند متکی به  پارلمان باشد  و پارلمان نقش اساسی را در کشور داشته باشد. رژیم می تواند متکی به آزادی احزاب باشد، رژیم می تواند دیکتاتوری نظامی باشد، رژیم می تواند متکی به دیکتاتوری مذهبی و یا نژادپرستی باشد و ...

بنابراین رژیم یعنی شیوه حکومت و همه حکومت های پیوسته مومن به اهداف انقلاب که نظام نوین را جانشین نظام سرنگون شده کرده اند باقی نمی مانند و در چارچوب آن«قوانین که با توجه به آرمانهای انقلاب تصویب شده حرکت نمی کنند.»

منتشر شده در دنیای شماره های 1 و 2 در سال 1352

 

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 

 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 924  -  5 اردیبهشت 1403                                اشتراک گذاری:

بازگشت