گفتگو با «سودا کاراجا» عضو کمیته اجرایی «حزب کار ترکیه» و روزنامه نگار
روزنامه سوسیالیستی بین الملل و سردبیر مجله «نان و گل روزا» ویژه زنان.
این حزب دارای ایدئولوژی مارکسیستی است. در ترکیه تعدادی از احزاب چپ و
کمونیستِ دارای ایدئولوژی مارکسیستی امکان فعالیت آزاد دارند.
«کاراجا» همچنین از بنیانگذاران تلویزیون حیات نیز هست. او در انتخابات سال
2023 از منطقه «غازی عینتاب» در جنوب شرقی ترکیه که کلانشهری توسعه یافته و
صنعتی است به نمایندگی پارلمان انتخاب شد. «کاراجا» در کنفرانس بین المللی
روزا لوکزامبورک که در ماه مارچِ پیش رو در برلین برگزار می شود در باره «سوسیالیسم
به عنوان یک جایگزین» سخنرانی خواهد داشت.
یونگه ولت: آیا پیروزی مجدد اردوغان و اتحاد حزب او «عدالت و توسعه» با حزب
راستگرای «حرکت ملی» در انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری اعضاء اپوزیسیون
را ناامید کرده است؟
سودا کاراجا: پس از ناتوانی حزب عدالت و توسعهِ اردوغان در طول شیوع کرونا
و پس از زلزله فاجعه بار گذشته، تصوری غلط در میان کسانی که درکی محدود از
سیاست و انتخابات دارند، بوجود آمده است. افرادی بر این باورند که حزب
اردوغان در حال از دست دادن نفوذ سیاسی ـ اجتماعی خود است. به همین دلیل ما
بعنوان حزب کارگر ترکیه، هشدار داده ایم باید توجه داشت که تورم، عصبیت
عمومی و اتفاقاتی مشابه و حتی نسبتا سهمگین برای سرنگونی یک دولت کافی نیست.
البته نارضایتی عمومی نباید فقط به اظهار نظر و رای دادن در انتخابات مختصر
شود. در ضمن با وجود هژمونی ایدئولوژیکِ و سیاست بورژوایی و انواع ابزارهای
سرکوبگرانه دولت، ما نتیجه انتخابات را اینقدر هم ویرانگر ارزیابی نکرده
ایم. در عین حال نیمی از رای دهندگان، دیگر تمایلی به انتخاب اردوغان
ندارند و تعدادی از رای دهندگان اکنون از «ائتلاف حزب عدالت و توسعه
اردوغان و حزب حرکت ملی» ناراضی هستند. این نارضایتی در بین اقشار فقیر
بوضوع مشخص است.
س: آیا هنوز امیدی به تغییر دارید؟
ج: به عنوان یک حزب سوسیالیست، ما نمی توانیم فقط به صندوق های رای بسنده
کنیم. امید ما به جنبش کارگری است که علیه استثمار کنندگانش شورش می کند،
والدینی که از آموزش های دینی ناراضی هستند، جنبش کردها، زنانی که از حقوق
اجتماعی خود دفاع می کنند... همیشه امیدواری وجود دارد.
س: آیا از زمان انتخابات مقاومت کارگران بیشتر شده است؟
ج: بله. به ویژه در چهار ماه گذشته، اعتراضاتی در مناطق صنعتی در سراسر
کشور رخ داده است. در تابستان گرم امسال، ما شاهد مبارزه کارگران و
زحمتکشان برای افزایش دستمزدهایشان بوده ایم و شاهد تلاش های اتحادیه های «زرد»
برای هدایت این اعتراضات به نفع دولت. آنها از روش های مافیایی نیز برای
این منظور استفاده می کنند. اعتراضات دانشجویانی که از حق تحصیل محروم شده
اند و محکوم به فقر، بی خانمانی و گرسنگی هستند، تمایل جوانان به مبارزه را
افزایش می دهد.
س: به عنوان یک سوسیالیست و فمینیست، احتمالا برای شما دشوار است در
پارلمانی با اکثریت دست راستیِ ملی گرا و یا مذهبی کار کنید؟
ج: اول از همه می خواهم تاکید کنم که من فمینیست نیستم. من فقط یک
سوسیالیست هستم. چرا این موضوع را مطرح می کنم، زیرا فکر می کنم که مبارزه
برای رهایی واقعی زنان و برابری کامل زن و مرد فقط در جامعه سوسیالیستی
عملی است. بر این باورم که مبارزه برای رهایی واقعی زنان چه در عرصه اجتماع
و چه در عرصه کار بدون استقرار جامعه سوسیالیستی غیر ممکن است و اما در
رابطه با فعالیت های پارلمانی در شرایط ترکیه، ممکن است فعالیت در پارلمانی
تحت سلطه مرد ها، محافظه کاران و طرفداران سرمایه داری دشوار به نظر
برسد.اما ما با وجود همه اینها از همان ابتدا، توقع نداشتیم با توجه به
قدرت عددیِ اتحاد حزب اردوغان با حزب راست افراطی، یک نیروی دگرگون کننده
در این پارلمان باشیم. تنها کاری که ما می خواهیم انجام دهیم این است که از
موقعیت خود به عنوان نمایندگان مجلس استفاده کنیم و سخنگوی کارگران و
ستمدیدگان باشیم. پارلمان فعلی که وظیفه اصلی آن قانونگذاری است، تا حد
زیادی عملکرد خود را از دست داده است. حتی نقش نمایندگان بلوک حاکم عملا به
بالا بردن دست آنها خلاصه می شود. ما تلاش می کنیم از پارلمان به عنوان
تریبون استفاده کنیم تا خواسته های بخش بزرگی از جمعیت را قابل مشاهده کنیم،
از مبارزات آنها حمایت کنیم، سیاست های غلط بلوک حاکم را افشا کرده و با
آنها مخالفت کنیم.
س: با وجود اینکه ترکیه در معرض بحران تورم است، اما درگیری های اجتماعی
همچنان تحت الشعاع درگیری های فرهنگی و قومی و حتی دینی است. چگونه می توان
کارگران مذهبی را به یک مبارزه طبقاتی هدایت
کرد؟
ج: در اروپا نیز تمایل به راستگرایی حتی نوع افراطی آن با وجود بیکاری و
نابرابری درآمدها در حال افزایش است. پس این یک مشکل جهانی در جوامع سرمایه
داری است. در ترکیه، مسائل مربوط به مذهب و ملیت برای پنهان کردن وضعیت در
تمام دوره ها مورد استفاده قرار گرفته است. ما کوشش می کنیم تا عملکرد
اقشاری را که شما آنها را محافظه کار می نامید افشاء کنیم.
س: تجربه شما در حوزه انتخابیه خود در شهر غازی عینتاب چیست؟
ج: حزب عدالت و توسعه در تلاش است تا یک «شهر رویایی» برای مردم ترسیم کند.
اما کارگران در شرایط غیر قابل باوری استثمار می شوند. خانواده های طبقه
کارگر سه چهارم جمعیتِ دو میلیونی شهر را تشکیل می دهند. از هر سه تن یک تن
بیمه نشده و در شرایطی ناامن کار می کند. کار کودکان نیز گسترده است. این
شهر نیز پایگاه محافظه کاران محسوب می شود. اولویت ما نشان دادن اشکال
استثمار طبقاتی است ما به عنوان حزب کارگر، حضور در انتخابات و پارلمان را
به امکان تماس با فقرا، کارگران، زنان و جوانان تبدیل کرده ایم.
س: آیا کارگران منطقه غازی عینتاب در برابر شرایط استثمار توصیف شده مقاومت
می کنند؟
ج: دوازده اعتراض مختلف کارگری تنها در چهار ماه در این شهر برگزار شده است.
مقاومت شش روزه 2 کارگر در کارخانه شریفی عمدتا به لطف وحدت کارگران و
حمایت ما از مبارزه آنها به به پیروزی منجر شد.این مبارزه و پیروزی به
کارگران در استان های همسایه نیز امید داد. در شهر اورفا، ۵۰۰ کارگر نساجی
اکنون برای حق خود برای پیوستن به اتحادیه کارگری مبارزه می کنند. و می
گویند که مقاومت کارگران این شهر راه را برای آنها نیز هموار کرده است. در
شهر انتپ، کارگرانی هستند که دست یا بازویشان توسط ماشین آلات در کارخانه
های منطقه صنعتی «باشپینار» پاره شده است، آنها با حزب ما مذاکره کردند.
اکنون، همراه با اتحادیه های کارگری و نیروهای دموکرات، ما علیه این سیستم
استثمار کارگران مبارزه می کنیم.
س: نبرد قدرت اخیر بین «دادگاه قانون اساسی»، که به آزادی «کان اتالای»،
نماینده سوسیالیست زندانی رای داد، و «دادگاه عالی تجدید نظر» که طرفدار
دولت اردوغان است و با این حکم مخالفت کرده است، نشان دهنده اختلافات در
درون دولتی است. موضوع پشت صحنه این اختلاف نظر چیست؟
ج: بله. مسئله «اتالای» و اختلاف دو دادگاه نشان دهنده یک اختلاف نظر درون
دولتی است. برخی بر این باورند که این یک مبارزه قدرت بین حزب عدالت و
توسعه و حرکت ملی است، اما در حال حاضر امکان دانستن جزئیات درگیری میسر
نیست. با این حال، روشن است که تلاش هایی برای استفاده از این وضعیت بمنظور
ایجاد تغییراتی در قانون اساسی جدید اعمال می شود.
س: تغییرات احتمالی در قانون اساسی برای کسانی که در قدرت هستند چقدر
سودمند است؟ زیرا سیستم ریاست جمهوری در حال حاضر در قانون اساسی فعلی
گنجانده شده است؟
اردوغان نگران است زیرا علیرغم تمام اتحادها و دسیسه های سیاسی، نتوانسته
است در دور اول انتخابات پیروز شود و حزب عدالت و توسعه مجبور شده به حزب
حرکت ملی متوسل شود. علاوه بر این، حتی قانون اساسی فعلی، که ما آن را ضد
دموکراتیک توصیف می کنیم، از زمان کودتای 12 سپتامبر 1980 برای دولت بسیار
محدودیت ایجاد کرده است. کوشش می شود تا مقررات و موانع غارت منابع طبیعی
کشور، مناطق معدنی، جنگل ها، زمین های کشاورزی و منابع آب حذف شود.
با توجه به جنگ اسرائیل علیه غزه، اردوغان خود را به عنوان یک حامی فصیح
فلسطینی ها معرفی می کند. این موضوع چقدر صادقانه است؟
از همان ابتدا، ما به اشک های اردوغان به عنوان اشک تمساح اشاره کرده ایم،
زیرا او در ملاء عام گریه می کند، اما در پشت درهای بسته همچنان از اسرائیل
حمایت می کند. هدف او اطمینان دادن به شهروندان حساس مذهبی است. اما صحبت
از همبستگی با مردم فلسطین در سالهای اخیر روابط تجاری ترکیه با اسرائیل
بیش از ده برابر شده و انواع توافقات دوجانبه گسترش یافته است.
Türkei: »Wir nutzen das Parlament als Tribüne«, Tageszeitung junge Welt,
09.12.2023
تلگرام راه توده:
https://telegram.me/rahetudeh
|